Vera - 01.06.2002, Side 16

Þórunn Hrefna Sigurjónsdóttir
«5
OJ
>
16
Um daginn ákvað ég að reyna að komast að því hvers vegna
kvennablöð, kvennaþættir og kvennanetmiðlar fara svona í
taugarnar á mér. Ég fletti Nýju Lífi og Vikunni handahófskennt
og kíkti inná femin.is, las gamlar bækur ætlaðar konum og
komst á þennan óvísindalega hátt að fúllyndislegri niðurstöðu.
Greinar, sem í öðrum blöðum snúast um hitt og þetta, snú-
ast í kvennablöðunum um „kvenleg efni". Fyrst ákvað ég að
gera tilraun til að skipta umræðuefnunum í kvennablöðunum í
flokka og við fyrstu gróf-flokkunina var þetta niðurstaðan: Út-
lit, kynlíf og harmsögur. Hún gæti líka hljóðað svo: Útlit, heilsa,
megrun, kynlíf, uppeldi, matur, sambönd, frægt fólk, harmsög-
ur og hvunndagshetjur. Greinar sem einhverjar konur gætu
haft áhuga á, s.s. greinar um myndlist, bókmenntir, stjórnmál
eða þjóðfélagsmál, eru ekki til staðar. Hópurinn konur hefur
áhuga á útliti sínu, barnauppeldi, karlmönnum og kynlífi. Og
óskaplegan áhuga á sögum af harmi annarra.
Að matreiða heila
I Kvennafræðaranum eftir Elínu Jónsson, fædda Briem, sem gefinn var
út á íslandi um aldamótin 1900 er hlutverk konunnar skýrt og einfalt.
Hún er húsfreyja og hún á að sjá um matseld, þvotta og barnauppeldi.
Kynveran þurftafreka er ekki komin til sögunnar. Bókin er sérstaklega
gefin út fyrir konur þeim til leiðbeiningar varðandi ýmislegt sem konur
þurftu að vera vel að sér um. Þessi bók er barn síns tíma, eins og sagt er,
en alveg sérstaklega hressandi að lesa hana eftir að hafa blaðað í gegn-
um stóra bunka af Nýju lífi og Vikunni. I Kvennafræðaranum læra kon-
ur umgengni í búri og eldhúsi og um suðu á mat. Matreiðsla á ragúi úr
kálfshaus, lögun fótolíu og gerð heilastöppu og heilapylsu. Þessi dæmi
tek ég vegna þess að mér finnst þau í hróplegri mótsögn við það lesefni
sem sórstaklega er ætlað konum í dag. í heilamatreiðslunni er konum
tekinn vari fyrir því að matreiða heilann ef sullur er í honum, en annars
skal hann borðaður heitur með brauði. Kvennafræðarinn er allur í þess-
um anda. I heimilishaldi um aldamótin var ekkert pláss fyrir pjatt. Kafli
um fatnað er líka alveg laus við nokkrar tiktúrur. Þar er meirað segja var-
að við evrópskum tískustraumum og sterklega mælt gegn lífstykkjum,
sem sögð eru hafa valdið heilsutjóni. „Sokkabönd skal aldrei brúka og
skór og stígvél eiga að vera rúm og fylgja sem mest lögun fótarins og hafa
breiða hæla. Ekki of þröngvir og hvorki of mjóir fram eða með háum og
mjóum hælum, það er mjög óhollt." Þetta er annar heimur en sá sem við
eigum að venjast. „Klæðnaðurinn á að vera hollur fyrir heilsuna, ekki
óþægilegur og vanskapa ekki útlit líkamans." Líkaminn er viðmiðunin,
ekki fötin eða tískan.
H8&