Vera


Vera - 01.06.2002, Side 18

Vera - 01.06.2002, Side 18
Svona eiga konur að vera í gamla Kvennafræðaranum er meirað segja varað við evrópskum tískustraum- um og sterklega mælt gegn lífstykkjum sem sögð eru hafa valdið heilsutjóni. Yður er gefin einkunn... Tízkubókin (In search of charm) og Kvenleg fegurð (Frau ohne alter) eru bækur sem gefnar voru út á Islandi á 6. og 7. áratugnum. Þar er allt annað uppi á teningn- um en í Kvennafræðar- anum. íslendingar áttu peninga og í kjölfarið flæddu amerískir tísku- straumar yfir landið með tilheyrandi snyrti- vörum fyrir konur. I bókunum eru leiðbeiningar um það hvernig konur eiga að haga sér, en í þeim er kon- an „búin til“ alveg frá svipmóti, göngulagi og hegð- un til förðunar, klæðnaðar og hárgreiðslu. Hin þekkta stærð í þessum bókum, sólin sjálf í bókunum, er kvenleikinn. Það sem er settlegt, kvenlegt og dömulegt er það sem allt miðast við. Konum er t.a.m. ráðlagt að reyna alltaf að líta vel út og hafa hreinan, kvenlegan svip á andlitinu, alveg óháð því hvernig allt vendist og snýst í kringum þær: „Þótt þér hafið raunverulega ástæðu til þess að vera áhyggjufull, þurfið þér ekki að missa vald á svipmóti yðar.“ Konur eiga líka að vera meðvitaðar um að þær eru alltaf í sjónmáli karla sem horfa á þær og dæma þær eftir útliti og hegðun: „Yður er gefin einkunn að veru- legu leyti í samræmi við það, hvernig þér gangið, sitj- ið, standið og berið yður í tröppum, eftir háttvísi yðar og umgengni yðar yfirleitt." Níundi kaflinn í Tízku- bókinni heitir Rómur og hlátur og þar er konum tek- inn vari fyrir því að flissa, að hvísla, að tala of mikið, að tala of hátt, að nota skrílmál og bölva og að reka upp snögg hlátrasköll. Kvenleikinn er fyrirffam mót- aður og ákveðinn, konan á síðan að laga sig að hon- um. Bækurnar eru uppeldisbækur ætlaðar konum. fO s- 0) > 18 Harmur á harm ofan Eftir þetta skyldi kona vera ánægð með kvennaefni í fjölmiðlum í dag. Eða hvað? Skoðum nánar hvað er þar á boðstólum. Hvernig efni er sniðið að þörfum kvenna. Átakanlegar sögur eru í öllum kvennablöðum. Sögur af fólki sem hefur fengið krabbamein eða misst ástvini eða drekkur of mikið eða hefur orðið fyrir einelti í æsku. Áberandi er að átakanlegu sögurnar verða sífellt átakanlegri. Til þess að vera gott viðtalsefni í kvennablaði dugir til dæmis ekki að hafa fengið krabbamein, heldur er nú algengt að viðtalsefnin hafi fengið krabbamein mörgum sinnum, eða krabba- mein OG einhverja aðra sjúkdóma. Þau sem eru í viðtali vegna þess að þau hafa misst náinn ástvin eru tildæmis ekki spennandi heldur verða þau að hafa misst fleiri en einn náinn ástvin eða misst ástvin á sérstaklega vofveiflegan hátt. Sem dæmi má nefna að í einu blaðanna var fyrir skemmstu í viðtali ung stúlka sem hafði ekki einungis krónískan sjúkdóm heldur var hún líka þunglynd, þjáðist af átröskunum og var sennilega alkóhólisti í ofanálag. Einnig kom fram í viðtalinu að stúlkan hafði nýlega misst föður sinn. Harmurinn verður að vera margfaldur til þess að hann standi út úr blaðarekkum bensínstöðvanna. Þörfin fyrir harm annars fólks tengist lönguninni til þess að finna sér hvunndagshetjur til þess að dást að og beina um leið athyglinni frá eigin innantóma og léttvæga lífi. „Eins gott að vera ekki að væla - óg er bara með búlimíu, en þessi hefur fengið búlimíu OG krabbamein! Og henni dettur ekki í hug að gefast upp!“ Eða skrifast harmsögurnar kannski á mýtuna um að miðaldra konur hafi sérstaklega gaman af að ræða um sjúkdóma og annað fólk, nema hvort tveggja sé? Gullfiskar með appelsínuhúð Tvöfeldnin í kvennablöðum er mikil. Myndir af barnungum, þvengmjóum tískumódelum fylla aug- lýsingasíðurnar en inná milli eru greinar sem hvetja konur til þess að vera eins og þær eru, að auka sjálfs- traust sitt til þess að sniðganga tískustaðla. Margar greinar sérstaklega ætlaðar konum fjalla líka um heilsu og megrun. Stórasannindin eru: „Það borgar sig ekki að fara í megrun heldur að borða meira grænmeti og minni fitu og hreyfa sig reglulega," og þessi sannindi birtast í kvennablöðunum í óteljandi myndum, óteljandi útgáfum. Eg skoða aldrei svo kvennablað að mig langi ekki til að rífa af mér hárið í flygsum og æpa: „Hver er ekki búinn að ná þessu? Hver veit ekki að maður fitnar aftur eftir megrunar- kúra ef maður byrjar aftur að borða það sem maður borðaði áður? Sú manneskja þyrfti að hafa verið dauð og grafin í a.m.k. tuttugu ár. Hvers vegna er ver- ið að velta sér uppúr slíkum selvfölgelighedum?“ Appelsínuhúð er t.a.m. vandamál sem er leyst í kvennablöðunum með reglulegu millibili. Engu er líkara en gert sé ráð fyrir því að konur séu með gull- fiskaminni, vegna þess að greinarnar eru allar eins, en samt ætlað að halda athygli kvenna og fræða þær um þetta heilsufarsvandamál. Það sem hefur bæst við reynsluheim kvenna síð- an 1950 er að þær mega nú hafa (og eiga að hafa) brennandi áhuga á kynlífi. I hverju einasta kvenna- blaði sem ég skoðaði var eitthvað fjallað um kynlíf en það virðist vera umræðuefni sem alltaf slær i

x

Vera

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vera
https://timarit.is/publication/858

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.