Vera - 01.06.2002, Page 57

AFRAM
FEMINISMI!
Anna Guðlaugsdóttir ræðir við rússneska „karlveru"
Kuzma Vassiliev er 22 ára
háskólanemi frá St.Pétursborg.
Með náminu vinnur hann á leik-
skóla nokkra tíma í viku, sem
verður að teljast afar óvenjulegt
fyrir rússneskan karlmann þar
sem það er almennt talið hlutverk
kvenna að sjá um börn og hafa
áhuga á þeim yfirleitt. Ut frá
vinnu sinni með börnum er
Kuzma svo að vinna að lokarit-
gerð sem fjallar um hreyfingu og
íþróttir og áhrif þeirra á líðan lík-
ama og sálar. Sjálfur er hann mik-
ill íþróttamaður og eyðir sem
mestum tíma á fjöllum við snjó-
brettabrun, klifur eða göngur. Við
kynntumst fyrir röð ótrúlegra til-
viljana og urðum góðir vinir. Eg
átti við hann smá spjall um
femínisma, sóð með augum Rúss-
ans.
Hvað er femínismi fyrir þér?
Eg verð að viðurkenna að ég vissi
eiginlega ekkert um femínisma
fyrr en fyrir nokkrum mánuðum
og hafði heldur aldrei hugsað um
hann að neinu ráði. Eins og flest
fólk hér tengdi ég ímynd femínist-
ans við kraftakonu, konur sem
vilja vinna erfiðisvinnu utandyra,
ganga í herinn og verða kúlu-
varparar. Eða þá hugmynd að
konur vildu fá sömu laun fyrir
vinnuna sína og út frá því leggja
grunn að heimsyfirráðum og ná
meiri völdum en karlar, enda er
þetta sú ímynd sem flestir Rússar
hafa af femínistum. Því miður eru
hugmyndir um eðli karla og
kvenna mjög rótgrónar í huga
fólks hér og að flestu leyti talið
óeðlilegt og óæskilegt að vilja
breyta þeim.
Hinsvegar hef ég lært mikið
um femínisma eftir að ég kynntist
þér og í dag er hugmynd mín um
femínisma sú að femínisti sé kona
sem er stolt af því að vera kona,
lítur ekki á það sem fötlun eða
ástæðu til að láta gera/ákveða allt
fyrir sig. Femínisti er kona sem er
meðvituð um ástandið í þjóðfé-
laginu og skilur hvað það er mik-
ilvægt að láta ekki bara berast
með straumnum heldur að taka
sínar eigin ákvarðanir og er fyrst
og fremst sjálfstæð.
Hvemig upplifirðu umræðu um
stöðu kvenna í kringum þig?
Umræðan er svosem afar lítil.
Fólki finnst almennt að jafnrétti
sé komið á og það þurfi ekki að
hugsa frekar um þetta. Sjálfur
vaknaði ég til umhugsunar um
þessi mál þegar óg fór að vinna á
leikskóla og vann (og vinn enn)
þar eini karlmaðurinn með kon-
um og stelpum og kynntist þeirra
hlið á málinu.
Hvað varð til þess að þú fórst að
vinna á leikskóla?
Upphaflega var það vegna þess að
mig langaði í línuskauta og vant-
aði pening fyrir þeim! Eg hef
alltaf verið mikið fyrir börn og sá
því enga fyrirstöðu í því að sækja
um starf á leikskóla. Rússneskum
körlum þykir þetta annars lítt
freistandi starf þar sem það er
frekar illa borgað og telst til
kvennastarfa. Það er ekki beinlín-
is til þess fallið að auka á „karl-
mennskuna“. En mér finnst allir
óvenjulegir og öðruvísi hlutir
skemmtilegir og það er frábært að
vinna með börnum. Eg held líka
að það hafi verið mjög mikilvægt
og hollt fyrir mig að lenda inni á
kvennavinnustað og sjá hvernig
konur bregðast við og meðhöndla
ýmsar uppákomur sem ég get
ímyndað mér að myndu hrella
flesta karla lengst út í hafsauga. A
fjöllum hef ég oft upplifað konur
hafa meira þrek og ró en karla,
svo ég fæ ekki betur séð en þessi
margumtalaði líkamsstyrkur, sem
er því miður gjarnan notaður sem
einhver fáránleg rök fyrir því að
karlar eigi að ráða öllu, sé einstak-
lingsbundinn. Það er ekkert alltaf
þannig að karlinn sé sterkari, til
dæmis hafa konur miklu hærri
sársaukaþröskuld, ef fólk vill vera
að festa sig í svona hlutum.
Hvernig var hlutunum háttað
heima hjá þér?
Vissulega var fremur hefðbundin
verkefnaskipan við lýði en ég
upplifði samt aldrei það sem flest
rússnesk börn horfa upp á - að
pabbi væri fjarlægur og endalaust
uppi í sófa með dagblaðið og
mamma í þjónustuhlutverkinu.
Foreldrar mínir hafa yfirleitt tekið
ákvarðanir saman og gert hlutina
saman, og það hefur reynst mór