Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1918, Page 126

bjó um sig á vígstöðvunum norðan við Salonikí,
hafa verið þar sífeldar skærur, án þess að úr hafi
skorið.
Tyrkir lentu inn í ófriðinn með miðveldunum
snemma í nóvember 1914. Áttu þeir í fyrstu einkum
í höggi við Rússa á Svartahafi og í Kákasuslöndun-
um, og fóru Rússar halloka. Síðan hófst árásin á
Dardanellavígin og batt mjög her Tyrkja við þær
stöðvar sumarið 1915. Pó gerðu þeir öðru hvoru
árásir á Sues-skurðinn, og er Dardanellaviðureigninni
var lokið, var ráðgerð hjá þeim herferð til Egifta-
lands, er þó varð ekkert úr, þegar til kom. Nokkrum
óspektum komu þeir á stað í Norður-Afríku gegn
yfirráðum Englendinga og ítala, en þó eigi svo, að
þær hefðu veruleg áhrif. Kediv Tyrkja í Egiftalandi
höfðu Englendingar sett af, er Tyrkir fóru í ófriðinn,
enda hafði valdsmenska hans þar að undanförnu
ekki verið annað en nafnið tómt. Þegar leið fram á
veturinn 1915—16 fengu Tyrkir annað um að hugsa
en Egiftalands-leiðangurinn, pví Rússar höfðu þá
dregið saman mikinn lier í Kákasus og sóttu þar
fram. Hafði Nikulás stórfursti, sem í upphafi ófrið-
arins varð yfirherforingi alls hers Rússa, en var
sviftur herstjórninni eftir ófarirnar á austurvigstöðv-
um sumarið og haustið 1915, nú verið gerður að
varakonungi í Kákasus, og hafði yfirstjórn þess hers,
sem þar sótti fram. í þeirri hríð brauzt her Rússa
inn í Armeníu og tók Erzerum og fleiri af helstu
vígstöðvum Tyrkja þar. Síðan stöðvuðu Tyrkir samt
þá framsókn Rússa, án þess að meira yrði úr henni.
Um sama leyti áttust Englendingar og Tyrkir við
austur í Mesópótamíu. Höfðu Englendingar sett þar
lið á land frá Indlandi, sem átti að sækja fram til
Bagdad, sem er höfuðstaður Tyrkja þar eystra, og
taka þá borg. En á leiðinni þangað umkringdu Tyrkir
aðalher Englendinga við Kut el Amara, og varð hann
að gefast þar upp sumarið 1916. Einnig urðu Rússar
(72)