Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1918, Blaðsíða 130
hættulegar, einkum í Noröursjó, pví par var mest
um pau. Hin miklu vígskip stórveldanna voru litt
hreyfö, en lágu í höfnum inni, og svo hefir verið að
miklu leyti allan stríðstímann, að peirra hefir lítt
gætt, nema i Dardanella-árásinni, sem alveg mistókst,
eins og áður segir. Aðeins tvisvar sinnum hafa tlotar
Þjóðverja og Englendinga ázt við í Norðursjónum,
en hvorugur flotinn hefir gert verulega útrás, eða til-
raun til að sækja óvinina heim, og i Eystrasalti og
Adríahafi hafa orðið smáskærur milli herskipa banda-
manna og miðveldanna.
Aðalstríðið á hafinu hefir verið verzlunarstríð, og
hófst pað með pví, að bandamenn, eða Engléndingar
sérstaklega, lögðu hafnbann á Þýzkaland, p. e. bönn-
uðu allar skipaferðir til landsins frá hlutlausum
pjóðum, og til pess að framfylgja pví banni settu
peir herskip til gæzlu á línu, sem dregin var frá
Englandi til íslands og paðan austur til Noregs, og
skyldu öll skip, sem ýfir pá línu færu, verða rann-
sökuð frá herskipunum og flutt til Englands, ef pau
hefðu meðferðis vörur, sem væru á ieið til Pýzka-
lands eða frá Pýzkalandi. Pær vörur voru teknar í
Englandi. En nú fór svo, að kaupmenn á Norður-
löndum og í Hollandi urðu milliliðir i verzlun Pjóð-
verja út um heiminn, og kom petta pannig fram, að
vöruflutningar til pessara landa urðu miklu meiri en
peir höfðu verið fyrir striðið. Urðu Englendingar
ptyí að skerpa petta verzlunareftirlit sitt með ýmsum
höftum og takmörkunum á verzlunarviðskiftum lilut-
lausra pjóða innbyrðis, p. e. Norðurlanda og Hollands
öðrumegin, en hinumegin annara hlutlausra pjóða.
Englendingar sögðu pað í upphafi, að peir gætu a
pennan hátt svelt Þýzkaland inni og með pví neytt
pað til friðar, og heíir pessi páttur ófriðarins verið
nefndur sultarstriðið. Miðveldamenn mótmæltu ákaft
pessu verzlunarstríði og sögðu, að pað kæmi ekki
aðeins niður á sér einum, heldur einnig öllum peim
(76)