Dagblaðið Vísir - DV - 25.09.2004, Qupperneq 12

12 LAUGARDAGUR 25. SEPTEMBER 2004
Helgarblaö DV
Sjálfshjálparnámskeið ófagmenntaðra aðila geta hæglega orðið að költsamfélögum
þar sem leiðtoginn beitir aðferðum sem líkjast heilaþvotti. Boðskapin* slíkra sam-
félaga getur haft afdrifaríkar afleiðingar fyrir líf þeirra sem fyrir honum falla.
„Leitið og þér munuð finna,“ sagði Jesú. Og reyndist hafa rétt
fyrir sér, eins og endranær. Sá sem leitar finnur alltaf eitthvað.
Gallinn fyrir leitandi sálir er sá að það er ekki endilega víst að
það sem maður finnur sé það rétta.
Að minnsta kosti ekki fyrir viðkomandi leitandi sál.
Leitina sjálfa geta hins vegar óprúttnir aðilar notfært sér; búið
til gervilausnir og talið fólki trú um að einmitt þær séu það sem
leitað var að. Þær feli í sér rétta svarið, bestu lausnina, sannleik-
ann.
Og þegar verst lætur geta hinar meintu lausnir haft í för með
sér enn verri vanda en þann sem upphaflega var lagt upp með
við leitina.
Sigurður Guðmundsson land-
læknir hefur nú sent frá sér við-
vörun gegn „sjálfshjálparnám-
skeiðum" þar sem forsvarsmenn
hafa myndað um sig einhverskon-
ar költ eða hirð (e. cult). í frétt frá
embættinu segir: „Ábendingum
hefur verið komið til Landlæknis-
embættisins þar sem bent hefur
verið á mikinn kostnað við þessi
námskeið og ennfremur að for-
svarsmenn hafi myndað um sig
einhvers konar hirð (cultism) sem
hafi sett fleyg milli fölks innan fjöl-
skyldna." Sjálfshjálparnámskeið af
því tagi sem Gitte Lassen hefur
haldið í skúr sínum uppi á Vatns-
enda, á Sólheimum í Grímsnesi og
hjá Vetrarsól í Kópavogi þykja í
meira lagi vafasöm og er varað við
því að um Gitte gæti myndast ein-
hvers konar „költhópur" sem
getur verið hættulegur fólki og
fjölskyldum.
Leikskólastjóri vísar fólki á
orkunámskeið
Á dögunum birti DV viðtal við
leikskólastjóra á einkareknum
leikskóla í Reykjavík sem fallið
hefur fyrir aðferðum Gitte Lassen
og vísar foreldrum á hana eigi
börnin við veikindi eða erfiðleika
að stríða. í tilkynningunni þar sem
Landlæknir varar við starfsemi
Gitte segir ennfremur: „Land-
læknisembættið hefur kynnt sér
auglýsingabækling og upplýsingar
sem frá forstöðumönnum þess
hafa komið. Ástæða er til að benda
fólki eindregið á að engin líffræði-
leg eða sálfræðileg vísindaleg
þekking liggur á bak við aðferðir
þeirra sem að orkunámskeiðun-
um standa. Hér virðist því miður
vera um fremur óprúttna fjár-
plógsstarfsemi að ræða og leyfir
Landlæknisembættið sér því að
vara fólk eindregið við því sem
þarna er fram borið."
Oklahoma-sprengingin Rústirstjórnsýslu-
byggingarinnar í Oklahoma sem sprengd
var í apríl árið 1995. Sagtvarað Timothy
McVeigh hefði komið sprengjunni fyrir til aö
hefna fyrir árás lögreglu á költsamfélagið f
Waco í Texas tveimur árum fyrr.
| Eldur 1 Waco Félagar f költsamfélagi
I höfðu verið umkringdir af laganna vörð-
| umf 51 dag I Waco I Texas árið 1993 þeg-
I ar þeir kveiktu f húsinu.
Költsamfélag
Fórnarlömb költsamfélaga eru
oftar en ekki leitandi sálir sem vilja
bæta sjálfið með einhvers konar
hugmyndafræði sem er komið til
viðkomandi með aðferðum sem
líkjast heilaþvotti eða dáleiðslu. I
mörgum tilfellum verða mjög
dramatískar breytingar á hegðun
og karakter viðkomandi. Smám
saman fer fólk að fylgja leiðtoga
hugmyndafræðinnar sem einhvers
konar lærisveinar. Leiðtoginn er
oftar en ekki dýrkaður og dáður af
fylgifólki sínu, sem fylgir hans/
-hennar hugmyndum í einu og
öllu. Költsamfélög hafa nokkrum
sinnum myndast á íslandi þannig
að þau hafi haft afdrifaríkar afleið-
ingar fyrir einstaklinga sem tóku
þátt í þeim.
Samfélag Paul Welsh
Nærtækasta dæmið er samfélag
Paul Welsh sem vísað var úr landi
af útlendingaeftirlitinu fyrir fáein-
um árum eftir að hafa féflett fórn-
arlömb sín sem mörg hlutu andleg-
an skaða eftir sjálfsstyrkingarnám-
skeið hans. Paul Welsh byrjaði hér
með saklaus sjálfsstyrk-
ingarnámskeið sem þró-
uðust út í það að verða
samfélag stuðnings-
manna hans sem sumir
fylgja honum enn. Paul
Welsh heldur nú til í San
Diego í Suður-Kaliforníu
þar sem hann býr með
sjálfsstyrkingarsamfélagi
sem kallar sig „Miracle of
Love“. Nokkrir íslending-
ar fylgja honum enn og
eftir því sem heimildir DV

I Kofi Gitte Gitte býr á Vatnsenda
I í afskekktum kofa þar sem hun
I heldur gjarnan námskeið sln.
herma er um að ræða samfélag þar
sem allir meðlimir búa saman og
deila öllu í miklum kærleik.
Sértrúarsöfnuðir
Sumir vilja skilgreina samfé-
lög sértrúarsöfnuða á íslandi sem
költsamfélög, en mikil múgsefjun
og lífsháttabreytingar fylgja
sumum þessara samfélaga. Helst
eru þá nefnd samfélög Votta
Jehóva og Krossins. Erlendis eru
slík samfélög til í öllum myndum.
Þekktur er djöflasöfnuður,
Charles Manson, regla Alister
Crowley, Vísindakirkjan og
félagsskapur um flata jörð.
Mörgum er enn minnisstæður sá
skelfilegi atburður í Texas í
aprfl árið 1993 þegar leiðtogi
költsamfélags sannfærði
samfélag sitt um að brenna
inni í byggingu sinni, í leit-
inni að endurholdgun. 74
einstaklingar brunnu inni í
byggingunni, karlar, konur
og börn. freyr@dv.is