Freyr - 01.05.2003, Blaðsíða 9

* Ef mikið liggur fyrir byrjum
við að rúlla eins snemma dags
og unnt er og er hey þá kanns-
ki illa þurrt.
* Einnig getur verið slæmt að
vera seinastur í röðinni þegar
hætta er á síðdegisskúrum.
* Ef sumur eru votviðrasöm get-
ur reynt mjög á taugar bænd-
anna.
* Vinnan er meiri hjá þeim, sem
heldur utan um fyrirtækið, þ.e.
framkvæmdarstjóranum og
umsjónarmanni, en ætlunin er
að skipta þeirri vinnu milli að-
ila.
Kostir
* Að þurfa ekki að rúlla og pakka
sjálfur.
* Minni vinna í heyskapnum.
* Möguleiki fyrir einn mann að
vinna við heyöflun.
* Færri og jafnvel aflminni drátt-
arvélar, þar sem einn maður
annar verkinu.
* Auðveldara að átta sig á kostn-
aði við heyöflun.
* Minni fjármagnskostnaður. (Úr
kr. 11- 12 milj. niður í kr. 3,3
milj.).
VÖXTUR FYRIRTÆKISINS
Síðastliðið vor keypti Laufa-
þristur ehf. haugdælu (skádælu) á
kr. 500.000 án/vsk og tókum við
skuldbréf til tveggja ára. Eins og
með rúlluvélina þá greiðum við
haugdæluna niður miðað við
notkun hvers og eins á ári.
Vegna þess hve hratt við greið-
um lánið er daggjaldið (notkunar-
gjald) nokkuð hátt (sjá töflu 2)
Upp hafa komið hugmyndir um
meiri samvinnu, t.d að fjárfesta í
sameiginlegri rakstrarvél og/eða
snúningsvél, jafnvel samkeyra
allan heyskap og jarðvinnu. Okk-
ur þykir þó skynsamlegt að byrja
smátt, leyfa málunum að þróast
og sjá hvemig til tekst með þessa
samvinna. Þess má geta að búin,
sem standa að þessum sam-
rekstri, eru alls með um 500 þús-
und lítra greiðslumark í mjólk,
töluverða nautakjötsframleiðslu,
auk 70-80 áa og um 50 hross
samanlagt.
VlÐHORF MITT TIL
SAMREKSTRAR
Samstarf af þessu tagi þarfnast
virðingar allra þeirra sem að því
standa og þurfa þeir að vera vissir
um að þeir vilji starfa svona áður
en hafíst er handa. Það á ekki að
draga menn inn í samrekstur ef
þeim fmnst ekki vera hagur í því.
Gmnnurinn þarf því að vera góð-
ur og jákvætt hugarfar og sam-
starfsvilji þarf að vera fyrir hendi.
Til dæmis þarf að skoða vel
Tilraun með mjólkurduft...
Frh. afbls. 5
Kjarnfóðurát
Þó að einstaklingsmunurinn á
heyátinu hafi verið talsverður var
hann enn meiri á kjamfóðurátinu.
Þennan mun var ekki hægt að
tengja við mismunandi mjólkur-
fóður. A einstaklingsfóðrunar-
tímanum átu kálfamir alls að jafn-
aði um 5,9 FEm. Kálfurinn sem át
mest át 12,8 FEm, en sá sem át
minnst át 1,9 FEm. A stíu-
fóðranartímanum átu kálfamir að
jafnaði 490 g þe. á dag, eða 16
FEm alls sem eftir var af mjólkur-
skeiðinu.
Þrif og vöxtur
Allir kálfar þrifust ágætlega og
ekki varð vart við skitu. Fæðingar-
þungi kálfanna var óvenju breyti-
legur, eða 24-43 kg, en að meðal-
tali 35 kg (2. tafla). í lok mjólkur-
skeiðsins er léttasti kálfurinn 73
kg, en sá þyngsti 108 kg (1.
mynd). Þessi breytileiki er ekki
óvenjulegur. Kálfar á dufti A
þyngdust að meðaltali 679 g/dag,
hvemig vél(ar) á að kaupa og
hvemig á að haga notkuninni.
Best er að sættast á vinnufyrir-
komulag áður en tæki era keypt.
Auðvelt er að eyðileggja svona
samstarf og er því nauðsynlegt að
halda fundi, t.d. á haustin eftir
heyskap, eða eins oft og þurfa
þykir, og fara yfir verkefni sum-
arsins eða ársins, ræða um þau
vandamál sem upp kunna að
koma og leysa þau.
Það er mitt mat að svona sam-
rekstur geti lækkað kostnað bús-
ins veralega ásamt því að létta
vinnu á búinu sem ég tel mjög
mikilvægt. Því tel ég þetta vera
eina af þeim leiðum sem bændur
geta valið til að ná fram veraleg-
um kjarabótum til framtíðar.
á dufti B 775 g/dag og á fersk-
mjólkinni (C) 651 g/dag á
mjólkurskeiðinu. Þrátt fyrir þenn-
an tiltölulega mikla mun á meðal-
tölum á milli fóðurgerðanna
reyndist hann ekki tölfræðilega
marktækur en var þó mjög nálægt
því.
Meðallífþungi kálfanna í lok
mjólkurskeiðsins var 92 kg. Með-
alvaxtarhraðinn jókst eftir því sem
á leið og var orðinn 702 g/dag í
lokin (2. mynd). Það er það mesta
sem mælst hefur í fimm tilraunum
með kálfa á mjólkurskeiði á
Möðruvöllum. Astæðurnar era
fyrst og ffemst engin skituvanda-
mál í þessari tilraun og hugsanlega
einnig kálfaboxin, en þar leið þeim
greinilega mjög vel.
Þakkarorð
Mjólkursamlag Húnvetninga
sfyrkti þetta verkefni og hefur nú
sett á markað kálfafóður sem er
sambærilegt dufti A í þessari til-
raun. Við viljum þakka sérstaklega
Brynjari Finnssyni, bústjóra, og
Mirjana Rakic sem sáu um ffam-
kvæmd tilraunarinnar í Möðra-
vallafjósinu.
Freyr 4/2003 - 9 |