Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2001, Side 337
Ritrýndar vísindagreinar 335
og upp í gegnum ökkla og upp í ígræðling. Á mynd 4b má sjá hvernig kraftar og festur voru
settar á líkanið.
Stuðst er við krafta sem miðaðir eru við gögn úr göngugreiningu [9] annars vegar og
krafta sem gervifótum er ætlað að þola skv. ISO10328 staðlinum. Kraftamir sem gefnir em
upp í staðlinum cru mun hærri en kom fram í göngugreiningargögnum. Þó bcr að athuga að
staðallinn tekur þar á snöggu, tímabundnu álagi meðan göngugreiningargögn eru
lotubundin. Á mynd 5 ntá sjá göngugreiningargögnin sem notuð voru, en þau eru sköluð að
hlutfalli þyngdar einstaklings.
Niðurstöður
Göngugreiningargögn-
ununt var skipt niður í 15
tímabil og spennur fundnar
á hverju tímabili ntiðað við
stöðugt ástand. Kraftar úr
göngugreiningargögnum
benda til þess að spennur
verða ekki of háar í
barkarbeini, en spennur í
frauðbeini verða of háar
fyrir líkönin þrjú, þó svo
að miðað sé við brotþol
beina. 1 töflu 2 og 3 má
sjá lölulegar niðurstöður
greiningarinnar lyrir frauð-
beinið og barkarbeinið.
Þar má sjá að spennur og
tognanir í frauðbeininu
eru margfalt hærri en leyfi-
leg brotmörk þess. Bark-
arbcinið virðist hins vegar
þola mun betur tenging-
una, en togspennur eru
mun krítískari en þrýsti-
spennur. Undir þrýsti-
spennu er mesta spennan
12, 17 og 19% af brotþoli
fyrir líkan 1,2 og 3 meðan
að mesta togspennan er
17, 23 og 26% af brotþoli
barkarbeins. Athyglisvert
er að spennur eru krítísk-
ari í ásstefnu sköflungs en
Tafla 2: Mestu tog- og þrýstispennw ásamt jákvœöum og neikvœóum
tognunum í frauðbeini fyrir líkönin 3. Samantekt fyrir krafta úr
gögnum úr göngugreiningu úr heimildum.
Líkan 1
Gildi %/brotþoli
Líkan 2
Gildi %/brotþoli
Líkan 3
Gildi %/brotþoli
°x,c [MPal 3.3 47 4.2 60 4.7 67
oyc [MPa] 2.6 38 3.0 42 3.6 51
ozc[MPa] 14 200 18 250 21 300
Ex,c 0.0037 20 0.0048 26 0.0049 26
£y,C 0.0038 20 0.0051 27 0.0058 31
ez,c 0.0053 28 0.0055 30 0.0066 36
ox, [MPa] 3.6 150 4.9 200 5.4 230
oyt [MPa] 3.2 130 5.2 220 6.5 270
oz,[MPa] 10 420 13 520 14 580
ex,t 0.0030 22 0.0039 29 0.0041 30
Ey,t 0.0017 12 0.0019 14 0.0029 21
Ez,t 0.0035 26 0.0043 31 0.0051 38
Tafla 3: Mestu tog- og þrýstispennur ásamt jákvæðum og neikvæðum
tognunum í barkarbeini fyrir líkönin 3. Samantekt fyrir krafta úr
gögnum úr göngugreiningu úr heimildum
Líkan 1 Líkan 2 Líkan 3
Gildi %/brotþoli Gildi %/brotþoli Gildi %/brolþoli
°xc 3.9 1.7 5.0 2.3 5.2 2.4
°yc 2.4 1.1 3.3 1.5 3.3 1.5
°/.c 28 12 37 17 42 19
ex,c 0.0003 0.0004 0.0005
Ey,C 0.0004 0.0005 0.0006
6z,c 0.0021 0.0027 0.0029
Cx,t 3.3 2.7 4.1 -3.4 4.4 3.6
°y,t 1.6 1.4 2.3 1.9 2.1 1.8
°/t 21 17 28 23 31 26
e*.t 0.0004 0.011 0.0006 0.015 0.0006 0.016
ey,t 0.0005 0.014 0.0007 0.018 0.0009 0.022
Ez,t 0.0015 0.038 0.0020 0.049 0.0022 0.055