Læknablaðið - 01.03.1961, Blaðsíða 32
12
LÆKNABLAÐIÐ
andi veirum liefur 'þá kosti, að
við liana myndast mótefni, sem
eru eins varanleg og þau, sem
myndast við náttúrulega sýk-
ingu og bólusetningin er ódýr-
ari og einfa'ldari í framkvæmd
en inndæling á inaktiveruðu
bóluefni. Aftur á móti er hættan
við þessa aðferð sú, að veirurnar
nái aftur fullum virulens, er
þær komast aftur í náttúrlegan
jarðveg, og nái að berast frá
manni til manns.
Þær þrjár typur avirulent
mænusóttarveirna, sem mest
liafa verið nolaðar lil bólusetn-
ingar, voru uppliaflega ræktað-
ar af dr. Sabin í Cincinnati í
Bandaríkjunum. Nú hafa 83
milljónir manna verið bólusett-
ar með veirum dr. Sabins, án
þess að slys hafi b'lotizt af. Veir-
ur dr. Sal)ins valda mjög sjald-
an viremiu i öpum og uppfylla
allar kröfur um lítinn virulens
in vitro. Typa 3 er ekki eins
stöðug að hegðun og typur 1
og 2. Typu 3 veirur, sem ein-
angrast úr saur frá bólusettu
fólki, hafa alloft reynzt hæfari
ti'l að sýkja apa en hóluefnið
og hafa vaxið við hærri liita
og lægra sýrustig in vitro. Þessi
merki um meiri virulens hafa
ekki komið að sök við bólusetn-
inguna, en rétt þvkir að bólu-
setja sem flesta samtímis, til
þess að minni liætta sé á, að
mutantar, sem fram kunna að
koma við margföldun í þörm-
um manna, nái að breiðast út.
Veirur dr. Sabins hafa verið not-
aðar til bólusetningar í Sovét-
ríkjunum, Póllandi, Ungverja-
landi, Tékkóslóvakíu, Austur-
Beríín og nokkrum Suður- og
Mið-Ameríkuríkjum og Mexí-
co. Tilraunir hafa verið gerðar
með þær á nokkrum stöðum í
Bandaríkjunum.
Aðrir þrír veirustofnar af öll-
um þremur tvpum voru fyrst
ræktaðir og reyndir af dr. Koj>-
rowski í Philadelphia í Banda-
ríkjunum. Hafa 7 milljónir
manna verið bólusettar með
þessum stofnum, án þess að
nokkurt slys hafihlotiztaf. Veir-
ur dr. Koprowskis hafa verið
notaðar í Kongó og lítillega í
Suður-Ameríku og Bandaríkj-
unum og eru líklega fvrstu lif-
andi mænusóttarveirurnar, sem
notaðar voru sem bóluefni.
Þriðju stofnarnir liafa verið
ræktaðir og revndir í Lederle-
lyfjaverksmiðjunum í Banda-
ríkjunum. 2 milljónir liafa ver-
ið bólusettar með þessum stofn-
um í Suður-Ameríku, Banda-
ríkjunum og Vestur-Berlin. Le-
derle-stofnarnir eiga ekkert
nema nafnið sameiginlegt við
stofna dr. Sabins og stofna dr.
Koprowskis og hafa reynzt ó-
stöðugri in vitro. Þeir hafa og
liaft hneigð til að valda viremiu
í öpum, einkum typu 1 stofn-
inn. Á tveimur stöðum er grun-
ur um, að slys hafi hlotizt af
bólusetningu með Lederle-tvpu
1 stofninum. I sumar varð vart