Læknablaðið - 15.12.1983, Blaðsíða 71
LÆKNABLADID
373
að endurmeta efnivið þennan er 5 ár eru liðin
frá lokum meðferðar, til mats á endanlegum
meðferðarárangri. Jafnframt verður þá reynt
að meta vægi ýmissa forspárþátta (7), sem
sieppt hefur verið í uppgjöri þessu.
Tafla IV sýnir meðferð þeirra 17 sjúklinga,
er greindust á stigi I og II á ofangreindu
tímabili. Af peim 13, sem greindust á I. stigi,
var skurðaðgerð beitt eingöngu hjá 9 þeirra,
tveir fengu geislameðferð gegn pelvis í fram-
haldi aðgerðar og tveir sjúklinganna fengu
auk pess lyfjameðferð. Ástæðan fyrir pví að
tveir síðasttöldu sjúklinganna fengu lyfjameð-
ferð var sú, að æxlið rifnaði við aðgerðina og
innihald pess dreifðist um kviðarholið.
Hjá premur sjúklinganna er greindust á II.
stigi, var geislameðferð beitt gegn grindarholi
auk aðgerðar, en sá fjórði fékk auk pess
lyfjameðferð. Hjá peim sjúklingum er greind-
ust á I. stigi, var hjá tæpum helmingi peirra
gerð oophorectomia, en hjá hinum sjúkling-
anna var um stærri aðgerð að ræða, eða
brottnám á legi, eggjaleiðurum, báðum eggja-
stokkum auk hengisbrottnáms, en pað er sú
aðgerð, sem venjulega er framkvæmd ef
sjúkdómurinn er lengra genginn en á I. stigi.
Lyfjameðferð sú er gefin var í ofangreind-
Tafla III. Cancer ovaríi greint á íslandi á árunum
1972-77 skipt í príggja ára tímabil, radad í flokka
eftir edli og útbreidslu sjúkdóms vid greiningu. Figo
stigun.
1972-74 1975-77 1972-77
Borderline ........... 4 3 7
I stig................ 5 13 18
II stig .............. 8 7 15
llloglVstig........... 18 28 46
Samtals 35*(36) 51 86*(87)
*) Hjá einum sjúklingi er greindist á fyrra tímabilinu var
ekki unnt aö ákveða stig sjúkdóms.
Tafla IV. Cancer ovarii greint á íslandi á árunum
1978-80. Stig I og II. Medferd þeirra 17 sjúklinga er
greindust á I og II stigi á árunum 1978-80.
Aðgerð + Aðgerð +
Aðgerð geislun geislun + lyf Alls
Stig I.......... 9 2 2* 13
Stig II......... - 3 1 4
Samtals 9 5 3 17
*) 2 sjúklinganna á I stigi fengu lyfjameðferð auk aðgerðar
og geislunar, par eð æxlið rifnaði við aðgerðina.
um tilvikum, var hjá tveim peirra samtvinnuð
Treosulfan- og Adriamycinmeðferð, hjá einum
Treosulfangjafir eingöngu.
Allir pessir sjúklingar eru á lífi við lok upp-
gjörs pessa (árslok 1981) og er aðeins vitað
um æxlisvöxt hjá einum peirra og var hann pá
enn í meðferð.
Þrjátíu og sjö sjúklingar greindust á ofan-
greindu tímabili með sjúkdóm á stigi III/IV. Af
þeim fengu 22 meðferð (eftir aðgerð) með
Treosulfaani og Adriamycini. Lyfjameðferð
pessi samanstendur af Treosulfan og voru í
byrjun meðferðar gefin 500 mg á m2 daglega í
14 daga, Adriamycin i.v. á 15. degi meðferðar
40 mg á m2. Hvíldartími milli meðferðarlota 14
dagar. Meðalfjöldi lyfjalota, sem þessir sjúk-
lingar fengu, var á milli 9 og 10, heildarskammt-
ur Adriamycins á sjúkling nálægt 450 mg. Þeir
sjúklingar sem náðu að fá pann Adriamycin-
skammt, var síðan gefið Treosulfan eitt sér
eins og að ofan greinir, með 2 vikna hvíld milli
lyfjagjafa í u.p.b. '/2 ár.
Treosulfan, sem er alkylerandi efni, var valið
vegna góðrar svörunar gegn krabbameinum
útgengnum frá eggjastokkum (8, 9, 10, 11), en
Adriamycin hefur sýnt líka svörun og alkyler-
andi efni (12). Samtvinnuð meðferð með Treo-
sulfani og Adriamycini, gefið á líkan hátt og að
ofan er lýst, var reynd á krabbameinsdeild
sjúkrahússins í Herlev í Danmörku og fékkst
fullkomin svörun hjá u.p.b. 40 % sjúklinga með
útbreitt krabbamein frá eggjastokkum (13).
Meðferð pessi er einföld fyrir sjúklingana
og hefur nær undantekningalaust verið gefin á
göngudeild. Aukaverkanir eru tiltölulega fáar
og hefur ekki reynst nauðsynlegt að hætta
meðferð vegna þeirra, hins vegar hefur purft
að draga úr Treosulfan skömmtum er líður á
meðferðartímann.
I töflu V er gerð grein fyrir peim 15
sjúklingum, er greindust á stigi III/IV á ofan-
greindu tímabili og fengu ekki fyrirhugaða
meðferð með ofangreindum lyfjum. Tveir
pessara sjúklinga fengu eingöngu Treosulfan,
annar í byrjun pessa priggja ára tímabils í
Reykjavík, hinn á Akureyri. Þrír sjúklinganna
byrjuðu í meðferð, en náðu ekki að ljúka
tveim lyfjalotum áður en peir létust. Þessi
mörk, p.e.a.s. tvær lyfjalotur, voru sett sem
lágmarkslyfjameðferð, til pess að hægt væri
að meta árangur meðferðar. Það skal tekið
fram að enginn þeirra priggja sjúklinga sem
byrjuðu í meðferð er talinn hafa látist af
völdum lyfjameðferðarinnar sjálfrar.