Læknablaðið - 15.09.1986, Blaðsíða 42
212
1986; 72: 212-16 LÆKNABLAÐIÐ
ER ÞAÐ SEM MÉR HEYRIST?
Útvarpsviðtöl við heilbrigðisráðherra og nokkra iækna um skipulag
heilbrigðisþjónustunnar
Er íslenzk heilbrigðisþjónusta á villigötum
og því dýrari en hún þyrfti að vera? Það er
skoðun ýmissa í læknastétt, þeirra á meðal
Stefáns Þórarinssonar, héraðslæknis á
Egilsstöðum. Hann gagnrýndi skipulag
heilbrigðisþjónustunnar harðlega í ræðu á
fundi byggðarhreyfingar Austurlands fyrir
skömmu. Inga Rósa Þórðardóttir, frétta-
ritari útvarps á Austurlandi innti hann nán-
ar eftir þessari gagnrýni. (Kvöldfréttir
21.05.1986)
Stefán Þórarinsson héraðslæknir
Stefán: »Það er margt, sem er að í heil-
brigðismálum okkar. Við verjum hlutfalls-
lega miklum kröftum í færri stig heil-
brigðisþjónustunnar, þar sem við erum að
fást við sérhæfð varndamál, sem eru tiltölu-
lega fágæt meðal alls almennings, á meðan
við vanrækjum uppbyggingu frumheilbrigð-
isþjónustunnar og heilsuverndar.«
Héraðslæknirinn bendir á, að það sé sláandi,
hversu lítill hluti þeirra 10% af þjóðar-
tekjum, sem sé varið til heilbrigðismála, fari
til forvarnarstarfs og heilsuverndar.
Stefán Þórarinsson telur einnig mjög alvar-
legt, hvað stór hluti þjóðarinnar býr við
lélega almenna heilbrigðisþjónustu að því
leyti, að við eyðum miklu fé í óarðbæra
þjónustu og séum að leysa einföld vandamál
uppi á sérhæfðari stigum heilbrigðisþjón-
ustunnar, sem bezt eigi heima i frumheilsu-
gæzlunni. Þetta veldur auknum kostnaði,
segir Stefán Þórarinsson og auk þess passar
þessi heilbrigðisþjónusta ekki við þá þjálfun,
sem læknarnir hafa hlotið, þótt þeir vinni í
sjálfu sér vel.
Eftirspurn eftir læknisþjónustu er meiri á
Reykjavíkursvæðinu en úti um landið, segir
héraðslæknirinn og ástæðuna segir hann
hvorki vera þá, að heilsufari sé svona illa
komið í Reykjavík né heldur, að heil-
brigðismálum sé illa sinnt út um landið.
»Ástæðan er sú, að skipulag heilbrigðismála
er vitlaust«, segir héraðslæknirinn, »og verði
ekki að gert, stefnir í óefni á fáum árum.«
Stefán: »Ef við athugum af hverju, þá rekum
við strax augun í það, að heilbrigðisþjón-
ustulögin hafa enn ekki tekið gildi á
Reykjavíkursvæðinu, lög, sem voru sett
1973, þar sem átti að efla heilsuvernd og
heilugæzlu. Ég er því miður hræddur um, að
það að heilsugæzlukerfið skuli ekki vera
komið á StórReykjavíkursvæðinu, leiði til
bæði lakari þjónustu þar á vissum sviðum
heilbrigðismála og aukins kostnaðar.«
Ástæðan fyrir þessu vitlausa skipulagi, segir
Stefán Þórarinsson, að sé þekkingarleysi
stjórnmálamanna, bæði á Alþingi og í sveit-
arstjórnum. Hann nefnir skilningsleysi hjá
læknadeild og hjá stjórn Tryggingastofnun-
ar ríkisins og sambandsleysi milli þessara
aðila.
Stefán: »Við höfum í raun enga heil-
steypta heilbrigðispólitík í þessu landi. Það
virðist vera miklu ríkara, að það séu
hagsmunir og hentistefna, sem ráði stefn-
unni.«
Skúli G. Johnsen borgarlæknir
Skúli Johnsen borgarlæknir segir, að ekki
leiki vafi á því, að Reykvíkingar búi við lak-
ari heilsugæzlu en fólk úti á landi og svo hafi
verið lengi. Meðan heilbrigðisþjónustan úti á
landi hafi byggst á heilsugæzlu fyrst og
fremst, segir borgarlæknir, hafi heilsu-
gæzlan í Reykjavík vikið fyrir sérhæfðri
þjónustu síðustu 15 árin eða svo og þessi sér-
hæfða þjónusta sé ekki bezt fallin til að eiga
við þessa venjulegu kvilla, sem fólk gangi
með og leiti sér lækninga við. (Kvöldfréttir
21.05.1986)
En er borgarlæknir sammála Stefáni Þórar-
inssyni, héraðslækni, um það, að skipulag
heilbrigismála sé vitlaust og framlagi til
þeirra sé rangt skipt?