Læknablaðið - 15.05.1988, Blaðsíða 8
172
LÆKNABLAÐIÐ
foreldri eða systkin með þekktan
kransæðasjúkdóm.
Áfengisnotkun. Af 28 sjúklingum töldu 8
áfengisnotkun hafa verið vandamál hjá sér.
Staðsetning hjartadreps. Meðal þeirra 29
sjúklinga sem lögðust inn á sjúkrahús voru 15
(51,7%) sem höfðu drep í framvegg hjartans, 11
(37,9%) sem höfðu drep í bakvegg og 3 (10,4%)
sem höfðu drep í hliðarvegg (mynd 4).
Bráðir fylgikvillar. Upplýsingar um
hjartsláttartruflanir lágu fyrir í 23 tilfellum af 29
sem lögðust inn á sjúkrahús. Upplýsingar um
aðra fylgikvilla lágu fyrir hjá 27 sjúklingum af 29.
Algengustu hjartsláttartruflanir voru aukaslög
frá sleglum (17 sjúklingar af 23) (tafla III). Af 27
sjúklingum höfðu 5 einkenni um vinstri
hjartabilun, 5 höfðu einkenni um
gollurshúsbólgu, enginn fékk rof á vinstri slegil
og enginn fékk bráðan míturleka. Af 22
sjúklingum sem síðar fóru í hjartaþræðingu var í
þremur tilvikum sýnt fram á gúlp á vinstri slegli.
Ástand kransœða. Alls gengust 22 sjúklingar
undir kransæðamyndatöku eftir að hafa fengið
brátt hjartadrep, 21 karl og ein kona. Helstu
niðurstöður eru sýndar í myndum 5 og 6.
Algengast var að um þrengsli í einni kransæð væri
að ræða, þ.e. hjá 13 sjúklingum af 22. Þrengsli í
tveimur æðum voru til staðar hjá 6 sjúklingum en
aðeins einn sjúklingur hafði þriggja æða
sjúkdóm. Hjá tveim sjúklingum var ekki sýnt
fram á nein þrengsli í kransæðum (mynd 5). Alls
létust 11 sjúklingar og voru allir krufðir. Meðal
þeirra voru 5 með þrengsli í einni kransæð, 4
höfðu þrengsli í tveimur æðum og tveir höfðu
þriggja æða sjúkdóm (mynd 5). Alls er hér um 33
sjúklinga að ræða. Höfðu 22 þrengsli í fremri
Table III. Complications following acute myocardial
infarction in patients aged 40 and younger.
Arrythmias %
Premature ventricular contraction ............ 73.9
Ventricular tachycardia....................... 47.8
Sinus tachycardia............................. 30.0
Sinus bradycardia ............................ 26.1
Ventricular fibrillation ..................... 17.4
Asystole...................................... 13.0
Supraventricular tachycardia................... 8.7
First degree a-v block......................... 4.4
Second degree a-v block........................ 4.4
Total block.................................... 4.4
Nodal rythm.................................... 4.4
Left ventricular heart failure................ 18.5
Pericarditis.................................. 18.5
Left ventricular aneurysm .................... 11.1
sleglakvísl, 15 höfðu þrengsli í hægri kransæð og
8 höfðu þrengsli í umfeðmiskvísl (mynd 6).
Marktæk þrengsli í vinstri höfuðstofni höfðu
tveir sjúklingar og létust báðir áður en þeir
komust á sjúkrahús. Slík þrengsli voru flokkuð
sem »tveggja æða sjúkdómur«.
EFNISSKIL
Á árunum 1980-1984 fengu 40 íslendingar sem
voru 40 ára og yngri brátt hjartadrep. Meðal
þeirra voru tveir sem voru 17 ára gamlir.
Hvorugur þeirra hafði merki um
kransæðaþrengsli samkvæmt niðurstöðum
kransæðamyndatöku. Aðrar rannsóknir hafa leitt
í Ijós að sjaldnast eru kransæðaþrengsli af
völdum æðakölkunar orsök skyndidauða undir
tvítugsaldri. Blóðþurrðarsjúkdómar í hjarta á
þessum aldri stafa oftast af meðfæddum göllum
(12).
Rannsókn okkar sýnir að brátt hjartadrep hjá
sjúklingum 40 ára og yngri er fyrst og fremst
sjúkdómur karlmanna. Aðeins tveir sjúklingar
voru konur og voru báðar 40 ára gamlar þegar
þær veiktust.
Meðal þeirra 22 sjúklinga sem gengust undir
kransæðamyndatöku voru tveir sem engin merki
höfðu um kransæðaþrengsli. Þetta er lágt hlutfall
þegar borið er saman við rannsóknir Irvine et al
(13) og McKenna et al (14) sem fundu eðlilegar
kransæðar í 28% og 26% sjúklinga sem fengið
höfðu brátt hjartadrep 40 ára eða yngri. Þeir
síðarnefndu töldu reykingar mjög sterkan
áhættuþátt hjá þessum sjúklingum. Reykingar
yllu blóðsegamyndun í eðlilegum æðum sem
síðan opnuðust á ný.
Alls létust 23,7% þeirra sjúklinga sem þessi
athugun nær til áður en þeir komust á sjúkrahús
og 6,9% af þeim sem voru lagðir inn létust í
sjúkrahúslegunni. Bergstrand og samstarfsmenn
(4) lýstu svipaðri dánartíðni í Gautaborg en nýleg
rannsókn Hoit et al (15) sýndi hins vegar fram á
talsvert lægri dánartíðni á sjúkrahúsi eða 2,5%
hjá sjúklingum yngri en 45 ára. Sjúklingahópur
þeirra var þó mun stærri en okkar og samanstóð
af 203 einstaklingum.
Með þeim aðferðum sem lýst er að framan
töldum við okkur hafa náð til allra íslendinga sem
fengið höfðu brátt hjartadrep 40 ára og yngri hér
á landi á rannsóknartímabilinu. Nýgengi í
aldurshópnum 20-39 ára reyndist hjá körlum vera
0,16 tilfelli á hverja 1000 karla á ári. Furberg og
félagar (16) lýstu svipuðu nýgengi í þremur
borgum í Svíþjóð og Finnlandi (0,1 í Gautaborg,