Læknablaðið - 15.05.1988, Blaðsíða 30
192
LÆKNABLAÐIÐ
Húnavatnssýslu og hluta af Strandasýslu, sem
tilheyrði því héraði.
Hvernig kunnirðu við þig hjá Vestur
Húnvetningum?
Ég kunni vel við mig. Þetta voru kraftakarlar á
sína vísu. Þeir voru bæði sterkir í illu og góðu,
svo ég á góðar endurminningar úr þeirri veru.
Hvammstangi var þó ekkert skemmtilegur staður,
fólkið í sveitinni var miklu betra. Það safnast nú
oft ekki besta fólkið á þessa smástaði!
Fyrst varstu staðgengill Jónasar og síðan settur?
Já, svo var ég settur.
Þá hefði maður getað haldið að þín ævi vœri
ákveðin?
Nei, ég ætlaði mér aldrei að setjast þarna að. Mér
var boðið upp á meðmæli ef ég vildi sækja, en ég
hafði ekki hugsað mér það. Ég vildi fá meiri
þekkingu svo að ég fór í framhaldsnám. Það voru
þá komin þessi kandidatspláss í sambandi við
Dansk-Islandsk Fond. Launin voru greidd af
danska hlutanum af Sáttmálasjóði, en uppihald
fengum við á spítalanum, a.m.k. gátum við
fengið þar fæði. Á Bispebjerg var ég kandidatsár,
hálft ár í medicin og hálft ár í kirurgiu. Ég var hjá
Meulengracht í medicin en Wessel í kirurgiu.
Nú varstu kominn í hérað og tekur þig svo upp og
ferð til útlanda. Var það ekki óvenjulegt á þeim
árum?
Nei, það var það faktískt ekki því að menn þurftu
á peningum að halda. Það var ekkert apótek í
héraðinu svo að ég hafði lyfsöluna líka. Á svona
stað í sveitahéraði eyðir maður engu, hefur ekki
tíma til þess. Eftir svona veru var maður búinn að
fá dálítið skotsilfur, nóg til þess að fara í
framhaldsnám þótt það væri ekki borgað. Þá gat
maður fengið styrk úr Sáttmálasjóði sem var tvö
þúsund krónur á kreppuárunum. Á því mátti lifa
í heilt ár í útlöndum án óskapa sparnaðar. Núna
eru allir sjóðir uppétnir og meira en það. Þeir
borga ekki einu sinni bókhaldskostnað.
Varstu strax ákveðinn í að verða ekki
almennur lœknir?
Ég ætlaði aðallega að leggja stund á medicin og
gerði það. Ég var áfram á Bispebjerg hjá
Meulengracht og vann talsvert á laboratorium hjá
honum. Hann var þá að rannsaka anæmia
perniciosa og notaði preparöt úr svínsmögum. Ég
vann talsvert við þessar rannsóknir og kynntist
þeim vel. Þarna fékk ég minn besta grundvöll
undir klínísku rannsóknirnar sem urðu mitt
aukastarf eftir að ég varð prófessor. Hafði það
sem lifibrauð ef svo má segja. Hitt var eiginlega
ekki til að lifa af því.
Hvernig var Kaupmannahöfn á þessum árum?
Þar var ágætt að vera, ég átti ættingja þar.
Móðir þín var dönsk?
Já, og reyndar var hálfsystir föður míns líka
búsett þar. Danska var fyrsta málið sem ég lærði
svo ég á ágætar endurminningar frá
Hafnarverunni.
Kynntistu mikið íslenskum stúdentum á þessum
árum?
Já, það gerði maður náttúrlega. Stúdentafélagið
var við lýði, en ég hef nú aldrei verið mjög mikill
félagsmaður! Á þeim tímum var
Kaupmannahöfn sá staður sem menn sóttu til
framhaldsnáms. Þá var ákaflega mikið þar af
íslenskum læknum. Þetta breyttist alveg með
síðara stríði því þá lokuðust allar samgöngur við
Höfn og Þýskaland. Margir íslendingar sóttu líka
framhaldsnám til Þýskalands. Þangað fóru
margir af mínum félögum, sérstaklega þeir sem
höfðu farið í Þýskalandsför í boði Háskólans í
Hamborg. Það var Danmeyer, sem hér var á
sínum tíma til að rannsaka norðurljós, sem stóð
fyrir því. Hann var mikill íslandsvinur. Við
vorum 9 stúdentar og einn kennari, Dungal, sem
þáðum boðið um áramótin 1928-29. Þetta voru
stúdentar í mið- og seinasta hluta og margir af
þessum félögum mínum fóru svo í framhaldsnám
til Þýskalands. Þetta var mikill túr fyrir okkur á
þessum árum. Við fengum náttúrlega frítt
uppihald og í Hamborg fengum við meira að
segja sporvagnspeninga líka. Að auki fengum við
styrk að heiman. Maður var eiginlega óvenjulega
múraður. Þetta var ákaflega eftirminnileg ferð
um mestallt Þýskaland. Við fórum frá íslandi á
annan í jólum og þá var eiginlega sumarveður.
Sumarið fór nú aldeilis af þegar við komum í
Eyrarsund, en þar varð að lóðsa okkur með
ísbrjót. Við gistum í Höfn, en tókum svo lestina
til Hamborgar. Þar dvöldum við lengst á
Eppendorf-sjúkrahúsinu og höfðum þar
bækistöð.
Mér er minnisstæð ferð frá Hamborg til
Cuxhaven þar sem átti að sýna okkur fiskuppboð,
en þangað komu margir íslenskir togarar. Við
sváfum um nóttina í einhvers konar lóðsbát þarna
í Cuxhaven. Uppboðið byrjaði eldsnemma
morguns, ég held klukkan 6, og mér er
minnisstæðastur helv... brunagaddurinn sem