Læknablaðið - 15.04.1990, Blaðsíða 36

206
LÆKNABLAÐIÐ
blæðingum við og eftir hjartaskurðaðgerðir,
og áðumefndir höfundar telja sig sýna fram á
notagildi þessara lyfja í þessu skyni.
6. EIGIN REYNSLA
Á þeim 10 árum, sem hjartaskurðlækningar
hafa verið framkvæmdar í Bad Krozingen,
(Benedikt Kreutz Rehabilitiationszentrum fiir
Herz- und Kreislaufkranke), hefur notkun
framandi blóðs minnkað verulega, eða úr
7 einingum árið 1978 niður í 3,4 einingar
árið 1987 að meðaltali á hvem hjartaskurð
samanber línurit á mynd 1. í þessum tölum
eru allir skomir hjartasjúklingar, sem skomir
voru á tímabilinu (valaðgerðir, bráðaaðgerðir)
og síðast en ekki síst sjúklingar með
blandaðan ósæðarlokugalla og ósæðargúl, en
viðgerð á slíkum göllum er oft mjög blóðfrek.
Árið 1987 þurftu 40% allra sjúklinga,
sem gengust undir opnar hjartaaðgerðir,
ekki á blóðgjöf að halda. Samstilltu átaki
skurðlækna, svæfingalækna og stjómanda
hjarta- og lungnavéla er að þakka minnkandi
þörf blóðgjafa (mynd 2). Með styttri
aðgerðatíma, betri blóðstillingu og endurgjöf
kerablóðs lögðu skurðlæknar sitt af mörkum. I
upphafi var öllu blóði sem eftir var í leiðslum
hjarta- og lungnavélar (800 ml) kastað, nú
er blóð þetta gefið sjúklingi í lok aðgerðar.
Stjómendur hjarta- og lungnavélarinnnar
hafa einnig lagt sitt af mörkum með aukinni
endurvinnslu blóðs í aðgerð (cell saving),
blóðtöku í byrjun aðgerðar (normovolumic
hemodilution) og blóðsíun (hemo-filtration).
Hlutur svæfingalækna hefur verið meiri á sviði
lyfjagjafa og gjafa storkuþátta, sem unnir hafa
verið úr blóði. Þeir hafa ennfremur séð um
sjálfgjöf blóðs.
Tafia III sýnir aukningu á lyfjanotkun
og notkun storkuþátta til blóðstillinga á
tímabilinu 1983-1987. Hér er mjög áberandi
mikil aukning sem varð á notkun andþrombíns
á milli áranna 1985 og 1987, en hún skýrist
af því að andþrombín-mæling var tekin upp
sem grunnrannsókn á miðju ári 1986. Hins
vegar er ekki hægt að heimfæra minnkandi
notkun framandi blóðs á árunum 1985-1987
upp á aukna notkun andþrombíns, en vel að
merkja dregur gjöf andþrombíns úr þörf fyrir
heparín, sem síðan þarf að gera óvirkt með
gjöf prótamín-súlfats/klóríðs í lok aðgerðar.
Á þessari töflu er einnig áberandi aukning á
notkun aprótíníns á sama tímabili, en í lítilli
Mynd 1. Meöaltalsþörf framandi blóös á opna
hjartaaögerö í RHZ 1979-1987.
Mynd 2. Blóðsparnaður í aðgerð er teymisvinna.
afturskyggðri skoðun tókst okkur að sýna
fram á verulega minnkun eftirblæðinga og
notkun framandi blóðs hjá sjúklingum, sem
fengu aprótínín í aðgerð. Niðurstöður þessar
eru sýndar í töflum IV-VIII. Hér má sjá að
um talsverðan mun á eftirblæðingu var að
ræða milli hóps eitt annars vegar og hóps
tvö og þrjú hins vegar (tafla VI). Ennfremur
sýnir tafla VII marktækan mun á blóðgjöf
í og eftir aðgerð, þannig að sjúklingar sem
fengu aprótínín í aðgerð þurftu færri blóðgjafa
en hinir sem ekkert fengu. Enginn þessara
sjúklinga fékk andþrombín eða storkuþætti
í eða eftir aðgerð. Hér er um mjög lítinn
sjúklingahóp að ræða, en niðurstöður okkar
eru í samræmi við niðurstöður annarra (29,
30).