Læknablaðið - 15.04.1990, Side 55

LÆKNABLAÐIÐ
225
á að finna hugsanlega sýkingu. Ennfremur
eru sýni oft skoðuð eftir lyfjameðferð gegn
sníkjudýrum til að kanna árangur.
NIÐURSTÖÐUR OG UMRÆÐUR
Alls hafa verið skoðuð 3922 sýni síðan þessar
rannsóknir hófust að Keldum árið 1973. Um
99% sýnanna eru saursýni, oft fleiri en eitt úr
hverjum sjúklingi. Fjöldi skoðaðra sýna hefur
aukist nokkuð jafnt og þétt á þessu tímabili
(mynd 1).
Sýnin voru úr 2528 einstaklingum, og í
234 þeirra eða 9,26% greindust sníkjudýr.
Stundum greindist fleiri en ein tegund í
sama manni. Mest fundust fimm tegundir í
einstaklingi.
Flest árin hefur sýkingarhlutfall verið svipað
(mynd 2). Óvenju hátt sýkingahlutfall árin
1979 og 1980 má rekja til innflytjendahóps
sem kom til landsins fyrra árið (4) (mynd 2).
Að minnsta kosti 29 tegundir innri sníkjudýra
sem _geta farið í menn, hafa fundist hér á landi
(5). I þeim rannsóknum sem greint er frá í
þessari samantekt hafa fundist alls að minnsta
kosti 24 tegundir sníkjudýra og er tíðni þeirra
misjöfn (sjá töflu). Sumar þeirra höfðu fundist
áður í mönnum hér á landi en aðrar fundust í
fyrsta sinn.
ÞAKKIR
Niðurstöður greinarinnar eru byggðar á
rannsóknum sýna og upplýsingum sem
send hafa verið að Keldum frá fjölmörgum
læknum. Er þeim öllum þökkuð góð
samvinna.
SUMMARY
Endoparasites in humans in Iceland found in
studies during 1973-1988.
During 1973-1988 altogether 3922 samples
from 2528 individuals suspected of carrying
endoparasites were examined at the Institute for
Experimental Pathology at Keldur, University of
Iceland (Figures 1 and 2). Approximately 99% of
the samples were faecal samples. In these samples
at least 24 species of endoparasites were found
(Table). Altogether 234 patients (9.3%) were found
to harbour one or more species of endoparasites.
Tafla. Innri sníkjudýr manna greind að Keldum 1973-
1988
Fjöldi tilfella
Frumdýr (Protozoa)
Giardia lamblia....................... 67
Chilomastix mesnili.................... 4
Endolimax nana........................ 57
lodamoeba butschlii ................... 1
Entamoeba coli ....................... 51
Entamoeba hartmanni ................... 9
Entamoeba histolytica................. 18
Cryptosporidium sp..................... 7
Ögður (Trematoda)
Clonorchis sinensis
og/eða Opistorchis sp............... 2
Heterophyes heterophyes
og/eða Metagonimus yokogawai ....... 2
Bandormar (Cestoda)
Hymenolepis nana..................... 1
Taenia saginata...................... 2
Taenia solium........................ 1
Taenia spp........................... 2
Echinococcus granulosus ............. 2
Þráðormar (Nematoda)
Strongyloides stercoralis ............. 2
Ancylostoma duodenale og/eða
Necator americanus ................... 17
Trichostrongylus spp................... 1
Ascaris lumbricoides/suum ............ 44
Enterobius vermicularis ............... 9
Trichuris trichiura................... 12
Wuchereria bancrofti................... 1
Onchocerca volvulus.................... 1
HEIMILDIR
1. Allen AHV, Ridley DS. Further observations on
the formol-ether concentration technique for faecal
parasites. The J Clin Pathol 1970; 23: 545-6.
2. Young KH, Bullock SL, Melvin DM, Spruill CL.
Ethyl Acetate as a Substitute for Diethyl Ether in
the Formalin-Ether Sedimentation Technique. J Clin
Microbiol 1979; 10: 852-3.
3. Henriksen SA, Pohlenz JFL. Staining of
Cryptosporidia by a Modified Ziehl-Neelsen
Technique. Acta Vet Scand 1981; 22: 594-6.
4. Richter SH. Sníkjudýr í meltingarvegi manna á íslandi.
Ráðstefna um rannsóknir í Læknadeild Háskóla íslands
1981, bls. 5.
5. Richter SH, Eydal M, Skímisson K. Yfirlit yfir
sníkjudýr fundin í mönnum á íslandi. Læknablaðið
1990; 76: I prentun.