Læknablaðið - 15.12.1994, Page 80

586
LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
Lyfjamál 34
Frá Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytinu
og landlækni
□ Benzodiazepine derivatives N05BA and N05CD
B Sales of other drugs in ATC groups N05B Anxiolytics and N05C Hypnotics and sedatives
i—t1
90 91 92 90 91 92 90 91 92
Denmark Finland lceland
90 91 92
Norway
90 91 92 90 91 92
Sweden Faroo Islands
Sala benzódíazepínlyfja og annarra svefn- og róandi lyfja á íslandi í
samanburði við hin Norðurlöndin á árunum 1990-1992. (Heimild, NLN
Publication no 34, s.77).
Sala og neysla á örvandi-,
róandi- og svefnlyfjum á
íslandi og í nágrannalönd-
unum
Milli áranna 1992 og 1993 er
nánast engin breyting á Islandi.
Á fyrri helmingi þessa árs hefur
aftur á móti orðið veruleg aukn-
ing á notkun geðdeyfðarlyfja
(sbr. Lyfjamál 33). Sala þessara
lyfja á Islandi er svipuð og í Nor-
egi og Svíþjóð en minni en í hin-
um löndunum. Áður fyrr var
sala þessara lyfja til muna meiri,
en með ýmsum aðgerðum svo
sem minnkun á skammtamagni
í töflum, upplýsingum til lækna
um ávísanavenjur, takmörkun-
um og öðru eftirliti, hefur til
dæmis sala svefn- og róandi lyfja
minnkað um 36% frá árinu
1976. Sala sterkra svefnlyfja
(barbítúrsýrusambanda) hefur
minnkað um 97% og amfeta-
míns um 94% frá 1976 (tafla I).
Þrátt fyrir að tíðni streitu-
kvartana tvöfaldaðist meðal
yngri karla og kvenna á Reykja-
víkursvæðinu á árunum 1970-
Svefn- og róandi lyf
(benzódíazepínafbr.) 65,5
Amfetamínlyf
(N06BA01) 5,2
Klóralódól (N05CC02)
Mechloral
Zolpidem (N05CG01)
Stilnoct
1984 hefur neysla kvíðastillandi
lyfja minnkað. Hverjir fá þessi
lyf í stærri skömmtum? Á töflu
II má sjá að um 0,2% fá ávísað
þremur venjulegum dag-
skömmtum á dag eða meira,
80% þeirra er fá slíka skammta
eru 50 ára og eldri og með langa
sjúkdómssögu að baki.
Mikil umræða er um notkun
amfetamíns hér í borg. Um 20
6,1 0,2 0,2 -97
91,2 58,0 57,3 -36
3,5 0,2 0,2 -94
- 0,7 0,5 -
_ 0,1 0,6 _
fullorðnir, aðallega eldri karlar,
fá þetta lyf að staðaldri. Á árun-
um 1970-1975 fengu um 2500
manns þetta lyf. Verulegu
magni virðist vera smyglað til
landsins og algengt er að neyt-
endur beri þessar töflur í notuð-
um lyfjaglösum. Nauðsynlegt er
því að herða eftirlit með smygli
sem berst gegnum eina flugstöð
og hugsanlega skip er sigla á er-
lendar hafnir. Eftirlit hér á landi
ætti að vera mun auðveldara en
til dæmis á meginlandi Evrópu.
Áhyggjuefni er, að með ESB
samningi verður dregið mjög úr
landamæraeftirliti. Hvernig
skal brugðist við þá er óráðin
Tafla II. Fjöldi sem tekur þrjá
dagskammta eða meira af
kvíða-, svefn- og róandi lyfjum.
Könnun á Reykjavíkursvæðinu
1987-1989. (N=149).
Aldur Á 100 íbúa
20-49 ára 0,14
50-64 ára 0,39
65 ára og eldri 0,16
Tafla I. Sala kvíða-, svefn- og róandi lyfja á íslandi 1970,1972,1992
og 1993. DDD/1000 íbúa á dag.
breyting
Lyf 1970 1976 1992 1993 %
Barbítúrsýrulyf
(N05CA) 27,3