Læknablaðið - 15.03.1999, Blaðsíða 74
Ahrifaríkt
28% sjúklinga fá merkjanleg áhrif innan
12 klukkustunda
Mómetasón fúróat er öflugur barksteri (af flokki III)
kerfisbundnum áhrifum (< 0,
(8% á móti 5% lyfleysu)
Einn skammtur
Handhægar umbúöir
1%)
Nasonex
mómetason
furoat
- nefúði, dreifa
Nasonex Schering-Plough A/S, 960233
m
*
NEFÚÐI. DREIFA; R 01 A D: R E
Hver úöaskammtur inniheldur; Mometasonum INN, furoate, monohydrat, samsvarandi Mometasonum INN, furoate 50 mikróg., Cellulosum microcryst., Carmellosum natricum, Glycerolum, Natrii
citras, dihydric., Acidum citricum, monohydric., Polysorbatum 80. Benzalkonii chloridum, Phenethanolum. Aqua purificata.
Eiginleikar; Mometason fúróat er barksteri með staðbundna bólgueyðandi eiginleika i skömmtum sem hafa ekki almenna steraverkun. Það er talið líklegt að óhrif lyfsins gegn ofnæmi og bólgu
séu vegna þess að það hindrar losun efna sem leysa úr læðingi ofnæmisviðbrógð. Mometason hindrar losun leukotriena úr hvítum blóðkornum hjá sjúklingum sem eru meö ofnæmi. I fru-
muræktun var sýnt fram á að mometason er mjög virkt í að hindra myndun og losun á IL-1, IL-5, IL-6, og TNF; það er einnig öflugur hemill á framleiöslu leukotriena. Þar að auki er það mjög
öflugur hemill á framleiðslu Th2-cytokínanna IL-4 og IL-5 í CD4 + T-frumum manna. í rannsóknum þar sem mótefnavakar voru gefnir i nef reyndist Nasonex nefúði, dreifa hafa bólgueyðandi
eiginleika bæði snemma og seint í ofnæmissvöruninni. Þetta hefur verið sýnt fram á með minnkun (miðað við lyfleysu) a losun histamins og virkni eósínfikla og fækkun eosmottkla, hlutley-
siskyrninga og viðloðunarpróteina þekjufruma. Hjá 28°b sjúklinga með árstiðabundiö ofnæmisnefkvef reyndist verkun Nasonex nefúða. dreifu hefjast innan 12 klst. eftir fyrsta skammt. Miðgildi
(50%) þess þegar verkun hofst var 35,9 klst. Lyfiö frasogast mjög illa frá slimhúð i nefi og meltingarfærum (nýting <0.1 °o).
Ábendingar: Nasonex nefúði er notaður fyrir fullorðna og börn 12 ára og eldri til meðhöndlunar a arstíðabundnum eöa heilsárseinkennum otnæmisnefkvefs.
Hjá sjúklingum sem hafa sögu um miðlungs eða alvarleg einkenni af árstíðabundnu ofnæmisnefkvefi. má nota Nasonex fyrirbyggjandi i allt að fjórar vikur aður en frjokornatimabilið hefst.
Frábendingar: Ofnæmi fyrir innihaldsefnum Nasonex. Ekki ætti að nota Nasonex ef um ómeðhöndlaða. staðbundna sýkingu er aö ræða i nefslimhúð. Sjúklingar. sem nýlega hafa gengist undir
skurðaögerðir á nefi eða eru með áverka á nefi, ættu ekki að nota barkstera i nef fyrr en sárin hafa gróiö að fullu, þar sem þeir hamla að sar grói.
Varúö: Nasonex nefúða skyldi ekki nota. eða þa með mikilli varúð. ef sjúklingar hafa virka eða óvirka berklasýkingu i öndunarfærum eða ómeðhöndlaöa sveppasykingu, bakteriusykingu, útbrei-
dda veirusýkingu eða herpessýkingu i auga. Eftir 12 mánaða meðferð með Nasonex nefuða saust engin merki um rýrnun i nefslimhúð. Eins og við alla langtimameðferö þarf aö skoða
reglubundið þá sjúklinga sem nota lyfiö í nokkra mánuði eða lengur, m.t.t. hugsanlegra breytinga i nefslimhúö. Et staðbundnar sveppasýkingar koma fram i nefi eða koki þarf hugsanlega aö
hætta Nasonex nefuöameðferð og gera viöeigandi ráðstafanir.
Ef um langvarandi ertingu í nefi og koki er að ræða kann að vera ástæða til að hætta meðferö með Nasonex. Það eru engin merki um hömlun á undirstuku/heiladinguls/nýrnahettubarkar starfse
mi eftir langvarandi meðferö meö Nasonex nefúða, dreifu. Engu að síöur þarf að fylgjast nákvæmlega með sjúklingum sem fara af langvarandi almennri sterameöferð yfir i Nasonex nefúða.
dreifu. Þegar slíkri almennri meðferð með barksterum er hætt getur verið hætta a nýrnahettubarkarbilun i nokkra mánuði þangað til að starfsemi undirstúku/heiladinguls/nýrnahettubarkar hefur
jafnaö sig. Sýni slíkir sjúklingar merki og einkenni um nýrnahettubarkarbilun þarf aö byrja aftur a almennri slerameðferð og gripa til annarra viöeigandi ráðstafana.
Þegar farið er yfir i meðferö meö Nasonex nefuða. dreifu eftir almenna sterameðferð finna sumir sjuklingar i fyrstu fyrir einkennum um frahvarf frá kerfissterameðferð t.d. lið- og/eða vöð-
vaverkir. slappleiki og þunglyndi þrátt fyrir að einkennin frá nefi lagist. Þessa sjúklinga þarf að hvetja serstaklega til að halda áfram að nota lyfiö. Þegar slík meðferðarbreyting er gerð geta
komiö fram einkenni um aðra ofnæmissjúkdóma svo sem augnslimhúðarbólga og exem sem héldust í skefjum vegna almennu sterameöferðarinnar.
Vara ætti ónæmisbælda sjúklinga, sem eru á sterameðferð. við hættunni á sýkingum (t.d. hlaupabólu og mislingum) og um mikilvægi þess aö leita sér læknishjálpar ef þeir verða fyrir slíkum
sýkingum. Einstaka sinnum hafa komið göt á miðsnesið og augnþrýstingur aukist eftir notkun á barksterum i nef.
Meðganga og brjóstagjöf: Engar fullnægjandi rannsóknir hafa farið fram á þunguðum konum. Eftir að hafa gefið hámarks raölagðan lækningalegan dagsskammt. var mometasone ekki mælan-
legt í blóövökva. Þannig er talið ólíklegt að fóstur verði fyrir tjóni af storum skammti af lyfinu og hætta á fósturskemmdum talin mjög litil.
Eins og við notkun annarra barkstera i nef ætti aðeins að nota Nasonex hja þunguðum konum eða konum sem hafa börn á brjósti. ef gagnið af meðferðinni vegur meira en hugsanleg áhætta
fyrir moður. fóstur eða ungbarn. Börn sem eru fædd af mæðrum sem fengið hafa barkstera a þungunartimabilinu þarf að athuga serstaklega m.t.t. nyrnahettubarkarbilunar.
Aukaverkanir: Algengustu aukaverkanir sem fram hafa komið i kliniskum prófunum eru eftirfarandi: Höfuðverkur (8°o). blóðnasir (8°o). kokbólga (4°o). sviði i nefi (2%) og erting i nefi (2%).
Þessar aukaverkanir eru einkennandi þegar barksterar eru notaðir i nefúða. Blóönasir voru yfirleitt minnihattar og stoðvuðust af sjalfu ser.
Ofskömmtun: Þar sem aögengi Nasonex er mjög lítið (<0.1%), er mjög ólíklegt að veita þurfi serstaka meðferð við ofskömmtun. Fylgjast ber þó með sjúklingum eftir að venjulegir skammtar eru
gefnir að nýju. Þegar gefnir eru of stórir skammtar af barksterum til innuðunar eða inntöku i langan tima getur það valdið bælingu a starfsemi undirstúku/heiladinguls/nyrnahettna.
Skammtastærðir: Þegar byrjað er aö nota nýja úðaflösku er þrýst a dæluna (venjulega 6-7 sinnum þar til úðagjöfin er jöfn), hver uðun gefur u.þ.b. 100 u g af mometason fúroat dreifu. sem
samsvarar 50 p g af virka efninu. Ef úðadælan hefur ekki verið notuð i 14 daga eða lengur. ætti að fara aö eins og að ofan greinir.
Skammtastæröir handa fullorðnum (þ.m.t. aldraðir) og börn 12 ára og eldri:
Venjulegur ráðlagður skammtur er 2 úðanir (50 ji g/úðun) i hvora nös einu sinni á dag (heildarskammtur 200 p g). Þegar sjúkdómseinkennin hafa lagast má minnka skammtinn i eina uðun i
hvora nös (heildarskammtur 100 u g). Ef einkenni lagast ekki má auka skammtinn i 4 úðanir i hvora nös einu sinni á dag (heildarskammtur 400 ii g). Við meöferð meö Nasonex nefúða fást
merkjanleg áhrif innan 12 klst. ettir tyrsta skammt hjá mörgum sjúklingum sem þjast af árstiöabundnu ofnæmisnefkvefi. Samt sem aöur geta liðið nokkrir dagar aöur en full verkun næst. Þessir
sjúklingar ættu því að halda meðferð afram þar til fullum áhrifum er nað. Ekki er vitað um lækningalegt gildi lyfsins fyrir börn undir 12 ára aldri og er ekki mælt með Nasonex fyrir þennan aldur-
shop.
Athugiö: Áður en fyrsti skammtur er gefinn skal hrista úðaflöskuna vel og þrýsta á dæluna 6-7 sinnum þangað til jafn úði fæst. Hafi dælan ekki verið notuð i 14 daga eða lengur skal endurtaka
þetta tyrir notkun. Hristiö floskuna vel fyrir hverja notkun. Pakkningar og verð: 1 uöastaukur, 18 g (120 úðaskammtar). Heildsöluverð án vsk: 1.353.-Smasöluverð með vsk. 2.728.-
Schering-Plough umboösaðiii: ÍSFAKM clil.