Læknablaðið - 15.03.1999, Blaðsíða 75
LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
255
allt landið? Það er búið að
samræma hana að verulegu
leyti í heilsugæslunni en ekki
á sjúkrahúsunum.
Og svo á eftir að útkljá það
hver fer með valdið yfir
sjúkraskránum, hver á þær og
hver ræður yfir þeim? Þama
greinir menn á. Er það sjúkra-
húsið eða eigandi þess eða eru
það einstakir læknar og vís-
indamenn? Eg ætla ekki að
taka afstöðu til þessa en ég
held að réttur sjúkrahúsanna
hljóti að vera mjög ríkur,
greini menn á.“
- Nú hefur ríkt mikill
ágreiningur um gagnagrunn-
inn og meðal annars hefur
fjöldi lækna lýst því yfir að
þeir muni ekki leggja honum
til upplýsingar nema sjúkling-
ar beinlínis krefjist þess.
Verður þetta ekki erfitt fyrir
stofnanirnar?
„Eg vil nefna tvennt í þessu
sambandi. Annað er það að
stofnanimar þurfa að eiga
samvinnu við lækna um það
hvernig á þessu verði haldið,
hvort og hvernig upplýsingar
verða afhentar og hver fer
með úrskurðarvaldið í því
efni. Þar er töluvert verk
óunnið. Hitt atriðið sem þarf
að setja skýrar reglur um er sú
rannsóknarvinna sem samið er
um við utanaðkomandi aðila,
Islenska erfðagreiningu eða
önnur fyrirtæki, og á að fara
fram á sjúkrahúsunum. Það
þarf að vera alveg á hreinu
hvenær vísindamenn eru að
vinna að þeim verkefnum og
hvenær ekki. Það þarf að vera
nógu skýrt til þess að sjúkra-
húsið geti svarað fyrir það ef
um er spurt. Það er ekki hægt
að reka þetta sem eitthvert
laumuspil. Þetta er hið ágæt-
asta mál og svona störf hvetja
menn til dáða í vísindum,
skriftum og ýmsu öðru. En
það þarf að setja skýrar reglur
um fjármál, starfsmannaþátt-
inn, höfundarrétt og fleira.
Við þetta má bæta því að nú
er búið að gera rammasamn-
ing milli sjúkrahúsanna og ís-
lenskrar erfðagreiningar um
vísindarannsóknir og sá samn-
ingur er opinber. Það þarf hins
vegar að taka ákvörðun um
það hvemig brugðist verður
við ef aðrir óska eftir sam-
starfi. Nú vill svo til að ég er
þegar búinn að fá bréf frá öðru
fyrirtæki, Urði, Verðandi,
Skuld, sem biður um áþekkan
samning. Mín skoðun er sú að
það eigi að taka þessu vel, við
eigum ekki að mismuna öðr-
um fyrirtækjum ef þau upp-
fylla þau skilyrði sem við setj-
um um samstarf.“
Hvað á að skrá?
- Þú hefur sagt að spítal-
anna bíði viðamikið og kostn-
aðarsamt starf sem felst í því
að samræma sjúkraskráning-
una á landinu öllu. Er það ekki
verkefni starfsleyfishafa
gagnagrunnsins að vinna það
verk?
„Um þetta er það að segja
að Kári Stefánsson átti fund
með mér þar sem hann óskaði
eftir samvinnu um málið, okk-
ur báðum til hagsbóta. Það var
ágætur fundur þótt engar
ákvarðanir væru teknar. En á
því leikur enginn vafi að það
eru gagnkvæmir hagsmunir
okkar að koma góðu lagi á
sjúkraskráninguna. Ég hef fulla
trú á að um það geti tekist gott
samstarf.
Hins vegar þurfa menn að
hafa það á hreinu hvað á að
skrá og hverju menn vilja
safna í framtíðinni. Það er
framtíðin en síðan er það for-
tíðin. Hvað á að gera við allar
þær skrár sem eru til áratugi
aftur í tímann? Vilja menn
vinna það upp inn í grunninn?
Um þetta hafa engar ákvarð-
anir verið teknar. Þetta er gríð-
arlega mikið og kostnaðar-
samt verk.“
- Annað sem snertir upp-
lýsingamálin er 2000-vand-
inn. Þar bíður verkefni sem
mun kosta peninga. Hafa þeir
fjármunir verið tryggðir?
„Það voru ekki settir neinir
peningar í þetta við afgreiðslu
fjárlaga. Á báðum sjúkrahús-
um hefur verið farið nákvæm-
lega ofan í það sem gera þarf
og nú er verið að leggja síð-
ustu hönd á greinargerð um
það. Þegar hún liggur fyrir
mun ég fylgja því eftir við
yfirvöld heilbrigðis- og fjár-
mála. Það liggur hins vegar
fyrir að málið er ekki eins
stórt og talið var í fyrrahaust.
Þó er ljóst að sumum kerfum
þarf að skipta út, önnur er ver-
ið að endurnýja og í vissum
tilfellum verða tæki óstarfhæf
og þau þarf að endurnýja.
Málið er að þetta þolir ekki
mikla bið því það er ekki ýkja
langt þar til árið 2000 gengur í
garð."
Of mikið um
skyndiákvarðanir
- Þú hefur lýst því yfir að
þú viljir marka stefnu í þróun
sjúkrahúsanna fimm til 10 ár
fram í tímann. Er það ekki
erfitt þegar í hlut eiga tvær
stofnanir sem ekki er ljóst
hvernig á að starfrækja?
„Það má líta á það frá því
sjónarhorni að það er alls ekki
gott fyrir stofnanir sem þessar
að búa í óstöðugu umhverfi.
Þegar fjárveitingar ríkisins eru
óvissar og breytilegar hlýtur
að vera erfitt að fást við rekst-
urinn. Reksturinn hefur um of
einkennst af skyndiákvörðun-