Dagblaðið Vísir - DV - 01.06.2007, Síða 26

FÖSTudagur 1. júní 200726 Helgarblað DV
Dugir skammt að vera
Þ
etta er hugmynd sem hefur
blundað lengi í mér – en hún
þróaðist þegar ég var dómari í
Idol,“ segir Bubbi Morthens um
nýjan sjónvarpsþátt sem hann
mun stjórna á Stöð 2 næsta
haust. „Mér fannst alltaf mynd-
ast ákveðin tengsl þegar kepp-
endur sungu á íslensku. Mér fannst þeir verða
meira hold og blóð. Þannig að ég fór að hugsa
um það af hverju engum hefði dottið í hug að
gera svona þátt sem væri bara lókal skemmti-
þáttur fyrir landann.“
„Það er svo að tónlist er mitt lifibrauð og
ég kaupi og hlusta á alla tónlist. Endurnýjun-
in og nýliðunin í íslensku tónlistarlífi er frá-
bær, en meirihlutinn er sunginn á ensku. Ef þú
spyrð þig svo hvað það er sem gerir okkur að
Íslendingum, þá er það tungumálið. Sú tónlist
sem lengst hefur lifað í þjóðarsálinni er alltaf
sungin á íslensku. Það er bara þannig. Ég fór
að hugsa hvað það væri rosalegt að við værum
að tapa tungumálinu í dægurbransanum. Ég
hitti ungan rappara, sem er að rappa á íslensku
og þá rann það upp fyrir mér að það hlytu að
vera fleiri þarna úti sem geta samið tónlist og
sungið á íslensku. Ég er ekki að segja að við
séum Fjölnismenn hinir nýju, en mér finnst
það hinsvegar mikill þarfahlutur fyrir íslenska
tungu að gera skemmtiþátt um leið og tungu-
málinu er gert hærra undir höfði í tónlistarlíf-
inu.“
Bandið hans Bubba
Bubbi hyggst setja saman sína eigin hljóm-
sveit og dómnefnd fyrir þættina. „Við mun-
um síðan bjóða einstaklingum allsstaðar af að
landinu, af öllum stærðum og gerðum, tæki-
færi sem gæti veitt þeim þrjár milljónir í verð-
laun, plötusamning, umboðsmann og tón-
leikaferð um allt landið með þessari frábæru
hljómsveit. Eina skilyrðið er það að syngja ís-
lensk dægurlög á íslensku – það má í raun vera
hvaða íslenska dægurlag sem er, jafnvel frum-
samið.“ Hann verður dularfullur á svipinn þeg-
ar hann er spurður út í hljómsveitina, en vill
ekki ljóstra upp um hverjir verða í henni. „Hún
verður geðveik, alveg rosaleg. Ég skal hundur
heita ef ég fæ ekki sjálfur að syngja með hljóm-
sveitinni í einhverjum þættinum, maður setur
ekki svona band saman og lætur bara aðra um
að syngja með því. Kannski get ég komið því
þannig fyrir að einhverjir keppendurnir syngi
Bubbalög svo ég geti komið mér að og sungið
með,“ segir hann og skellir upp úr.
Vinnuheiti þáttanna er Bandið hans Bubba
og hann segir þá verða mjög stóra í sniðum.
„Þetta verður nokkuð frábrugðið þessum þátt-
um sem við þekkjum, eins og X-factor og Idol
en engu að síður tengt. Það verður dómnefnd
og símakosning. Þetta hefði aldrei orðið til ef
ég hefði ekki tekið þátt í Idolinu, þar fór ég að
velta fyrir mér þegar ég hlustaði á fólk syngja
þessi lög á ensku, að þá vantaði bara allt jarð-
samband. Tungumálið er rótfast í okkur og
þegar maður syngur á sínu eigin tungumáli þá
syngur sálin í manni.“
Bubba hefur verið tíðrætt um mikilvægi
þess að syngja á íslensku í gegnum tíðina.
„Fyrst ég get samið íslenska texta, skrifblind-
ur maðurinn, þá geta þetta allir. Ég er samt
ekki að segja að enginn eigi að syngja á ensku
– hinsvegar finnst mér það alvarlegt mál þegar
allir stóru listamennirnir gera það. Ef þróunin
verður svona áfram þá endar það með því að
þegar ég er dauður og allir hinir hættir, þá eru
kannski ekki svo margir eftir sem syngja á ís-
lensku. Mér finnst alveg frábært að hafa bar-
ist öll þessi ár fyrir íslenskunni. Það eru allir að
syngja á ensku, allir í útrásinni að meika það,
en ég veit að það er til fullt af tónlistarmönn-
um sem vilja syngja á íslensku, en hafa verið
afskiptir og horft framhjá þeim. Halda menn
til dæmis að Sálin væri ennþá svona vinsæl ef
lögin þeirra hefðu ekki verið á íslensku? Eða
Stuðmenn, Megas, eða bara Bubbi?“
„Ég væri ekki staddur þar sem ég er í dag ef
ég hefði ekki sungið á íslensku undanfarin 26
ár. Stundum segja menn að þeir sem syngja á
íslensku eigi minni möguleika á að meika það
– ég harðneita því. Ég er búinn að selja um 300
þúsund plötur og ferillinn minn á seinni árum
hefur gert það að verkum að ég er fjárhagslega
vel staddur og það sýnir að það er hægt að lifa
á því að búa til tónlist á íslensku og meira að
segja verða ríkur af því. Það eina sem menn
þurfa er heiðarleiki gagnvart því sem þeir eru
að gera. Ef þú semur enskan texta þá þarftu
ekkert að hugsa, frasarnir eru allir til og ef þú
skoðar þá bestu sem eru að semja almennilega
texta á ensku þá eru það allt jaðarlistamenn
eins og Nick Cave, Neil Young, Tom Waits og
Bob Dylan. Í meginstraumnum er miðjan
hinsvegar allsráðandi og ef þú skoðar þenn-
an iðnað, þennan bransa, þá er það sem gild-
ir annars vegar taktar og hinsvegar nekt. Menn
dæla út einnota listamönnum og ef þú skoðar
þá kemur í ljós að það er verið að selja pussur
og brjóst – allavega í kvenkynsdeildinni. Ef þú
hefur svo rétta útlitið og taktinn og getur skak-
að þér þá er þér hent inn á svið og svo er bara
selt og selt þangað til allt er búið. Þá er bara
næsti tekinn inn.“
Hluti af klámiðnaðinum
Bubbi segir að tónlistarbransinn sé í raun
orðinn hluti af klámiðnaðinum. „Ég hef svo
sem enga sérstaka skoðun á klámiðnaðinum,
tel reyndar klám geta verið allt í lagi, en tónlist-
arbransinn er bara orðinn angi af þeim iðnaði.
Þannig er það bara.“ Hann segir það þó ekki al-
gilt um íslenska tónlistarbransann. „Hinsvegar
er tískan þannig að 14-15 ára stelpur líta út eins
og þær séu tvítugar – svo ekki séu notuð gróf-
ari orð. Þetta er svo sem bara tískan og kannski
var jafnhroðalegt á sínum tíma þegar krakkar
gerðu uppreisn með því að safna hári, en mér
finnst þetta bara alltaf ganga lengra og lengra.
Útlitið skiptir orðið svo miklu máli að tónlist-
in er orðin aukaatriði. Það sama gildir um það
að syngja á ensku – menn trúa því að þeir geti
bullað sig betur frá tónlistinni og óttast að ís-
lenskan hljómi ekki rétt og að með því loki þeir
sig af á Íslandi. En auðvitað er hægt að syngja á
íslensku – til dæmis hefur Björk sungið bæði á
íslensku og ensku.“
Þátturinn er að sögn Bubba ekki fram-
leiddur til að bjarga íslenskri menningu –
heldur vegna þess að þeir sem búa hann til
ætla að græða á honum peninga. „Það er ekk-
ert að því, en það sem mér finnst skipta máli
er að einhver sé tilbúinn til að kaupa þessa
hugmynd mína og leggja mikið í þetta. Það
verður ekkert til sparað, enda er 365 með heila
herdeild af bestu tæknimönnum landsins,
þannig að þetta á að renna eins og smurð vél.
Minn draumur er reyndar að í sviðsmyndinni
verði bílskúr – en við sjáum til. Ég trúi því að
það verði hægt að sameina fjölskylduna fyr-
ir framan sjónvarpið á föstudagskvöldum yfir
þessum þætti.“
Bubbi gefur lítið fyrir að fólk gagnrýni að
hann taki þátt í sjónvarpsþáttagerð og leiki í
auglýsingum. „Ég ræð því ekkert hvað mönn-
um finnst um mig. Það er bara þannig og
mönnum má finnast það sem þeir vilja. Ég er
alveg líklegur til að auglýsa mjólk eða malt,
sem er eins íslenskt og hugsast getur. Ég myndi
hinsvegar ekki gera auglýsingu fyrir Gillette-
rakvélar,“ segir Bubbi hlæjandi. „Mér finnst
ekkert að auglýsingum svo lengi sem þær
brjóta ekki í bága við mitt eigið prinspipp. Ég
tengist B&L, en ef mér þætti Land Rover ekki
vera toppbílar, þá myndi ég ekkert auglýsa þá.
Það dynja á mér tilboðin um allskonar auglýs-
ingar og hafa gert í gegnum tíðina, en ég segi
oftast nei. Það gerir mig ekki að verri textasmið
eða söngvara að leika í auglýsingum. Menn
mega svo sem hafa skoðanir á því að ég skuli
ekki lengur vera að stála hnífa, en frystihúsa-
Bubbi hvarf daginn sem Ísbjarnarblús varð til.
Nú vinna Íslendingar ekki lengur í frystihúsum
og kvótinn er kominn á örfárra manna hendur
– svona breytast hlutirnir.“
Verkalýðshreyfingin vængstýfð
En þó ýmsir sakni uppreisnarmannsins
Bubba, þá er hann ekki hættur að tala máli
verkamanna. „Ég hef undanfarið verið að
semja heilmikinn bálk um farandverkamenn
á Kárahnjúkum. Þar eru starfræktar nútíma-
þrælabúðir sem íslensk stjórnvöld hafa lagt
blessun sína yfr. Þetta ítalska skrímsli sem
ræður þarna ríkjum kemst upp með það sem
það vill. Kannski hafa stjórnvöld samið svo
illa af sér að þau ráða ekki neitt við neitt. Það
er altalað að það sé búið að brjóta á þessum
verkamönnum frá því framkvæmdir hófust við
stífluna og það er grátlegt að sjá jafnvandaðan
mann og Friðrik Sophusson taka þátt í þessu.“
Hann telur verkalýðshreyfinguna hafa
brugðist að vissu leyti í þessum málum og
óttast að verkafólkið eigi sér enga málsvara.
„Verkalýðshreyfingin virðist hafa verið væng-
stýfð, hún hefur lítið sem ekkert vald til að
beita sér í málefnum þessara manna. Það ætti
að vera búið að girða þessar búðir af fyrir löngu
og leggja niður vinnu. Aðbúnaðurinn hjá þess-
um mönnum, sem koma hingað vegna þess að
þeir þurfa þess til að lifa, er hræðilegur. Mér
ra mróttækur anarkisti
DV mynD karl petersson