Læknablaðið : fylgirit - 01.06.1996, Side 17

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 31
17
klst.; V 0,4-1,2 klst.; blöndur V og G 2,1-2,6 klst.; I
0,5-1,6 klst.; blanda I og G 3,5 klst. Allir stofnar
sem mældir voru reyndust þolnir gegn vankómýcíni
nema staðalstofninn. Tveir voru með (MBC/MIC
8-16) fyrir gentamýcíni.
Ályktun: Hérlendir enterókokkastofnar eru þoln-
ir fyrir vankómýcíni, þótt ónæmi sé óþekkt enn. í
samsetningum með A jók G (í þéttni <MIC) veru-
lega dráp. PAE var mjög mismunandi eftir stofnum
en jókst venjulega í samsetningum.
E-6. Eftirvirkni flúkonazóls,
ítrakonazóls og ampótcricíns-B á
Candida
Sigrídur Björnsdóttir, Björg Þuríður Magnúsdóttir,
Helga Erlendsdóttir, Sigurður Guðmundsson
Frá lœknadeild HÍ, sýklafrœðideild og lyflœknadeild
Landspítalans
Inngangur: Sýkingar af völdum Candidastofna
hafa farið vaxandi undanfarin ár. Flúkonazól (F),
ítrakonazól (I) ásamt ampótericíni B (AMB) eru
kjörlyf við Candidasýkingum. E-próf er ný aðferð til
að meta lágmarksheftistyrk (MIC) lyfjanna og hefur
reynst mjög áþekk hefðbundinni þynningaraðferð.
Eftirvirkni lyfja (postantibiotic effect, PAE) er
þegar hömlun á vexti sýkla heldur áfram eftir að lyf
er horfið af sýkingarstað. Eftirvirkni lyfja gefur
möguleika á að gefa lyfið með lengra millibili en
áður en með sama árangri og hugsanlega færri hjá-
verkunum. Stöðluð þynningaraðferð við mælingar á
MIC var borin saman við E-próf. Áður hefur verið
sýnt fram á eftirvirkni AMB gegn Candida, en engar
upplýsingar eru til um eftirvirkni tríazól lyfjanna F
og I.
Aðferðir: Lágmarksheftistyrkur sex stofna Cand-
ida, C. albicans (3), C. glabrata (1), C. krusei (1) og
C. parapsilosis (1) var fundinn með því að bera
saman E-próf og þynningaraðferð. Athuguð var eft-
irvirkni I, F og AMB á þrjá stofna Candida við
mismunandi verkunartíma og margfeldi af MIC lyfj-
anna. Notuð var þéttnin lx- 8xMIC í eina til fjórar
klukkustundir.
Niðurstöður: Samsvörun milli E-prófs og þynn-
ingaraðferðarinnar var 72%. Fyrstu niðurstöður
sýna að AMB veldur langri þéttniháðri eftirvirkni
gegn Candida eða frá fjórum til 10 klst. Ekkert PAE
fékkst fyrir F og I. Lítið eða ekkert in vitro dráp eftir
einnar klukkustundar virkni af völdum I og F, en
mikið þéttniháð dráp eftir AMB (1-4 log10 cfu/ml).
Rannsóknin stendur enn yfir.
Ályktun: Frumniðurstöður benda ekki til að F og I
valdi eftirvirkni gegn Candida en hins vegar kemur
fram veruleg eftirvirkni AMB gegn sýklunum.
Rannsókninni er ólokið en niðurstöður gætu haft
þýðingu fyrir klíníska notkun þessara lyfja í framtíð-
inni.
E-7. Yfirlit yfír blóðsýkingar á
Landspítalanum 1990-1994
Arna Guðmundsdóttir, Karl G. Krístinsson, Inga
Teitsdóttir, Sigríður Antonsdóttir
Frá lyflœkningadeild, sýklafrœðideild og sýkinga-
vörnum Landspítalanum
Blóðsýking er alvarlegur sjúkdómur sem þarf að
bregðast við með viðeigandi sýklalyfjameðferð eins
fljótt og unnt er. Við val á réttu lyfi er farið eftir
einkennum sjúklings, algengi bakteríutegunda í
blóðsýkingum og sýklalyfjanæmi þeirra á viðkom-
andi stað. Ofangreint var athugað á Landspítalanum
en síðasta yfirlit þessa efnis frá sýklafræðideild spít-
alans er frá 1982-1983. Skoðað var tímabilið 1990 til
1994 en áður hafa birst niðurstöður frá 1993.
Upplýsingum var safnað á sýklafræðideild, með
heimsókn á sjúkradeild og athugun á sjúkraskýrslu.
Hver sýking var skráð sérstaklega.
Á tímabilinu bárust sýklafræðideild 46381 blóð-
kolbur og af þeim ræktuðust bakteríur úr 3799
(8,2%). Um var að ræða 1126 bakteríustofna. Um
raunverulega sýkingu var að ræða í 710 (63%) til-
vika, mengun hjá 385 (34%). Þýðing ræktunarinnar
var óviss í 31 tilviki. Algengustu orsakir blóðsýkinga
voru E. coli 143 (20%), S. aureus 113 (16%), kóagul-
asa neikvæðir stafýlókokkar 104 (14,5%), og 5.
pneumoniae 64 (9%). E. coli stofnar voru næmir
fyrir ampicillíni í rúmlega helmingi tilvika, næmi
fyrir cefúroxími var 92% og 98% fyrir gentamýcíni.
Af S. pneumoniae reyndust sex (9,5%) penicillín
ónæmir. Kóagúlasa neikvæðir stafýlókokkar voru
meticillfnnæmir í 47% tilvika, gentamýcínnæmi var
34% og penicillínnæmi 7%. Sýklalyfjameðferð var
hafin strax að lokinni sýnatöku hjá 513 sjúklingum
(72%) en breytt var um sýklalyf samkvæmt ræktun-
amiðurstöðum hjá 122 (17%). Rúmlega helmingur
sjúklinga var talinn hafa sýkst fyrir innlögn og var
algengasti uppruni þeirra sýkinga frá þvagfærum,
öndunarfærum, kviðarholi og húð. Hinsvegar eru
spítalasýkingar oftast frá sýktum æðaleggjum, kvið-
arholi, þvagfærum eða öndunarfærum. I 156 tilvik-
um (22%) höfðu sjúklingarnir nýlega gengist undir
skurðaðgerð og í 507 tilvikum (71%) reyndist vera
um annan alvarlegan sjúkdóm að ræða.
Niðurstöður eru svipaðar milli ára hvað varðar
bakteríutegundir, fjölda raunverulegra sýkinga og
hlutfall spítalasýkinga. E. coli og S. aureus eru líkt
og fyrir 10 árum algengustu bakteríurnar en aukning
hefur orðið á tíðni kóagúlasa neikvæðra stafýló-
kokka, nú 14,5% en voru áður 6,5%. Síðastnefndu
bakteríurnar eru oftast sýkingavaldurinn í þeim
tæpa þriðjungi spítalasýkinga sem orsakast af sýkt-
um æðaleggjum og lyfjabrunnum.