Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.03.1965, Page 12

engin nytjaplanta, hvorki til lækninga, litunar né annarra hluta, en
slíkar plöntur þóttu mönnum fyrrum lítt athyglisverðar.
A Islandi teljast vaxa átta sóleyjartegundir, og er jöklasóleyjan auð-
þekkt frá þeim öllum. Aðeins tvær aðrar sóleyjartegundir geta vaxið
álíka hátt og jöklasóleyjan, en það eru dvergsóleyjan (R. pygmaeus)
sem áður var nefnd og svo brennisóley (R. acris) eða það afbrigði henn-
ar sem nefnt hefur verið íslandssóley (R. islandicus).
Ef um blómlaus eintök er að ræða getur jöklasóleyjan líkzt nokk-
uð íslandssóley, enda þótt blöð þeirrar fyrrnefndu séu oftast skinn-
kenndari og meira glansandi, og auk þess nær undantekningarlaust
hárlaus.
Nokkrum sinnum hefur verið reynt að flytja jöklasóleyjuna í garða
og rækta hana þar, en gefizt hefur það misjafnlega. Þó hefur tekizt að
halda henni við í Grasgarðinum á Akureyri í um það bil áratug.
Blómgast hún þar á hverju vori, oftast í maí, og hefur lokið blómgun-
inni, og auðsjáanlega byrjað að búa sig undir veturinn, um miðjan
júní. Þar sem nú hins vegar verður stöðugt heitara og enginn vetur
gerir vart við sig, er eins og hún ruglist í ríminu, og innan skamms
eru Irlómknapparnir, sem geymast áttu til næsta sumars útsprungnir,
og svo koll af kolli. Þannig blómgast hún aftur og aftur allt sumarið
og fram á vetur, og verður sama fyrirbæris rauriar vart hjá ýmsum
öðrum fjallaplöntum. Hvort jöklasóleyjan þroskar fræ í garðinum er
ekki vitað, en sennilegt að svo sé.
Jöklasóleyjan er ein af perlum ísalandsins okkar og um hana má
segja með sanni, það sem sagt hefur verið um íslenzku þjóðina, að
hennar líf er eih'ft kraftaverk.
SUMMARY.
Ranunculus glacialis is locally very common in the Icelandic mountains. It seems
to liave three main areas of distribution, the Vestfirðir-peninsula, the high möun-
tains of MiddleNorth-IcelancI and the Austfirðir-Mountains, where it most likely has
lived through the Ice-Age. It grows on bare gravelly and clay soil, and in solifluktion-
soil as well. The lower limits of distribution range from 300 m in the NW to some
800 m in the valleys of the Eyjafjörður-area. The highest point measured is Kerling,
Middlc-North, 1535 m.
HEIMILDIR.
Fægri, K.: Norske l’lanter. Oslo.
Grönlund, Chr.: Islands Flora. Kjöbenhavn 1882.
Hjaltalín, Oddur: íslenzk grasafræði. Kh. 1830.
Stefánsson, Stefán: Flóra íslands, 3. útg. Ak. 1948.
Steindórsson, Steindór: On tlie Age and Immigration of the Icel. Fl. Rit Vísindafél. ísl.
XXXV. Rvík 1962.
8 Flóra - tímarit um íslenzka grasafræði