Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.03.1965, Síða 53

þeirra plantna sem liggja neðan við 500 m h. í innsveitunum, og þess
vegna voru lítt eða ekki rannsökuð, sýni enn meiri lækkun til hafsins.
Athyglisvert er það, að mörk láglendisplantnanna virðast jafnvel
enn meira vera komin undir staðbundnum skilyrðum en lágmörk
ljallaplantnanna. Þannig verður vart greinilegrar hækkunar í athug-
unarstaðnum við Hólsdal í Siglufirði (nr. 2), en þar er skýlt fyrir haf-
áttinni, enda þótt staðurinn liggi mjög utarlegra á skaganum.
Slíkar staðbundnar breytingar höfum við ekki getað kannað að
nokkru ráði, en þær eru efalaust mjög áberandi, einkum í útsveitun-
um. Má og glöggt sjá af gróðrinum þar, að skjólið, halli landsins og
hallastefna skipta afar miklu máli fyrir vöxt og þrif tegundanna. Er
því ekki ósennilegt, að mikinn Iialla megi greina á mörkum plantn-
anna í einum stuttum firði og dalnum þar inn af, eins og t. d. í Ólafs-
l'irði og Siglufirði. Myndi Ólafsfjörður sennilega vera hentugur til
rannsókna á þessum þætti gróðurmarkanna.
Enn má nefna það, að nokkrar láglendisplöntur, sem fara hátt,
virðast stríða gegn öllum reglum og hækka efri rnörkin út til hafsins,
og fara einna hæst í Kaldbak (t. d. Luzula spicata, Potentilla crantzi
o. fl.). Þegar á allt er litið virðist því vera erfitt að finna einn sam-
nefnara yfir hámörk láglendisplantnanna.
Utsveita- og innsveitaplöntur.
Hér eru taldar til þær plöntur, sem á Eyjafjarðarsvæðinu hafa tak-
markaða flatarútbreiðslu inn á við eða út á við, en þær eru nokkuð
margar. Línurit fyrir mörk nokkurra þeirra eru sýnd á 9. mynd.
Utsveitaplönturnar eru yfirleitt láglendisplöntur í útsveitunum, en
margar þeirra hafa neðri mörk þegar innar dregur á svæðið, og sýna
því raunverulegan halla, í samræmi við neðri mörk fjallaplantnanna.
Margar fjallaplöntur eru einnig útsveitaplöntur í þeim skilningi, að
þær eru mun algengari í útsveitum en í innsveitafjöllunum. Mörkin
milli þessara flokka eru því ekki skýr, og má því líta á sumar útsveita-
plöntur, sem fjallaplöntur er vantar í innsveitunum. Þannig er það
t. d. með fjallabrúðuna (Diapensia lapponica), en innsti fundarstaður
hennar, sem okkur er kunnur, er á Möðruvallafjalli.
Innsveitaplönturnar sýna hins vegar enga verulega lækkun mark-
anna, enda ná þær yfirleitt ekki út á svæði það, þar sem lækkunarinn-
ar verður aðallega vart. Hér er þó þess að gæta, að mörk þeirra inn-
sveitaplantna, sem lægst fara eru enn lítt rannsökuð, enda margar þess-
ara tegunda heldur sjaldgæfar.
4
'l'ÍMARIT UM ÍSLENZKA GRASAFRÆÐI - FlÓm 49