Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.03.1965, Page 98

af sprettutíma eru finnungshverfin næstum hvítleit yfir að líta. Auk
finnungsins (N. stricta) vaxa þar einkum bugðupuntur (Deschampsia
flexuosa), ilmreyr (Antoxanthum odoratum), týtulíngresi (Agroslis
canina), hálíngresi (A. tenuis) og stinnastör (Carex Bigelowii), sem þó
gætir lítið í hreinum finnungs hverfum. Finnungs sveitin nær sjaldn-
ast yfir stór svæði, hún er venjulega í brekkudældum og lautum, og
stundum einungis í smáblettunr við brekkufætur. Sveitin er mjög mis-
jafnlega útbreidd á landinu. Má segja, að hún nái hvergi verulegri út-
breiðslu, nema þar senr sjávarlofts gætir. En þar verður víða erfitt að
greina á milli finnungs-snjódælda og finnungs-valllendis. Yfirleitt nrá
segja að finnungs lrverfi fylgi mjög eftir mýrafinnungs hverfum mýr-
anna í útbreiðslu. í snjóþungum strandhéröðum eru báðar þessar sveit-
ir algengar, t. d. víða um útsveitir Vestfjarða og í útsveitum norðan-
lands einkum við Eyjafjörð, en þó ná finnungs sveitirnar lengra inn í
landið en mýrafinnungs sveitin. Sanra mun vera um Austurland. A
Suðurlandi er finnungur sjaldgæfur, og eiginleg finnungs hverfi munu
naumast finnast þar. í miðhálendinu hefi ég hvergi fundið finnungs
hverfi nenra við Kaldadal og á Holtavörðuheiði, en á báðum þeim
svæðum ná hafvindar fyrirstöðulítið inn í hálendið. Það er því full-
víst að lrér er um gróðurhverfi að ræða, sem einkum eru bundin við
strandaloft. Engu að síður tel ég réttara að telja þau hverfi, sem hér
er lýst, til snjódælda en til þeirrar finnungs sveitar, sem Nordliagen
lýsir frá Utsire (1921 pp. 57—65), eða Ostenfelcl frá Færeyjum (1906
og 1908), enda þótt þau sýni nokkurn skyldleika í þá átt. Astæður mín-
ar fyrir því eru þessar: 1) Finnungs sveitin íslenzka finnst ekki, nema
þar sem snjór er óvanalega mikill miðað við umhverfið. Þó mun snjór
ekki að jafnaði 1 iggja þar miklu lengur en í aðalbláberja sveitinni.
Þar sem jressar tvær gróðursveitir eru í sömu snjódæld, liggur finnungs
sveitin þar sem snjórinn er dýpstur og langæjastur, þótt oft kunni litlu
að muna. 2) í finnungs sveitinni eru að staðaldri reglulegar snjódælda-
tegundir, þótt jrær verði ekki ríkjandi þar. Meðal þeirra eru nokkrar,
sem Norclhagen (1943 p. 237) telur „diagnostisk viktige“, þ. e. mikil-
vægar einkennistegundir, svo sem stinnastör (C. Bigeloiuii), engjafífill
(Taraxacum croceum), ljónslappi (Alche?nilla alpina), grámulla (Gnap-
halium supinum), fjallasmári (Sibbaldia procumbens) og fjalladepla
(Veronica alpina). Af þessum tegundum getur stinnastörin ein ekki
talizt mikilvæg einkennistegund í íslenzku snjódældunum. En eitthvað
af þessum tegundum finnst í öllum athugunarblettum mínum í finn-
ungsdældunum. 3) Ef vér berum töflurnar úr finnungs sveitinni sam-
an við erlendar töflur, sést að tegunda samsetning joessarar sveitar er
94 Flóra - tímarit um íslenzka grasafræði