Sveitarstjórnarmál - 01.06.2001, Blaðsíða 30

Menningarmál
Hins vegar var sýning á íslenskum steindum og
bergtegundum, sem höfð var í sýningarkössum
í miðju salarins. Einn af fyrstu jarðfræðingum
íslands, Steinn Emilsson, bjó í Bolungarvík og
safnið er tileinkað honum.
Hluti af steinasafni Steins var í Bolungarvík
og eitt af fyrstu verkunum var að safna því saman.
Mest af þessu safni var vel merkt, en það var ekki
merkt til sýningar, enda var safnið ekki hugsað
sem sýningarsafn heldur sýnasafn jarðfræðings.
Jarðfræðinni hafði líka miðað áfram á þeim tíma
síðan sýnunum var safnað og því þurfti að fara yfir
allar merkingar. Sveinn Jakobsson, jarðfræðingur
á Náttúrufræðistofnun Islands, var svo liðlegur að
koma skömmu fyrir opnun safnsins og fara yfir
sýnin og skipuleggja fyrstu sýninguna. Á þessum
tíma var lítill hluti steinasafns Steins til staðar og
þar var Jón Reynir Sigurvinsson, jarðfræðingur
og aðstoðarskólameistari Menntaskólans á ísafirði,
mjög hjálplegur með því að lána eintök úr einka-
safni sínu og úr safni menntaskólans (sum upphaf-
lega frá Steini) til að sýningin yrði heilsteyptari.
Það kom síðan í ljós að börn Steins voru með
mikið af sýnum sem Steinn hafði safnað. Þau
ákváðu að koma meirihluta safnsins til varðveislu
á Náttúrustofu Vestfjarða með þeim ásetningi að sá
hluti safnsins sem hentaði til sýningar væri sýndur
á safninu í Bolungarvík og á öðrum söfnum, en
afgangurinn væri gerður aðgengilegur þeim sem
vildu rannsaka safnið. Þetta sýnasafn var mikið að
vöxtum. Unnið hefur verið að skráningu en enn
eru kassar sem hafa ekki verið skráðir.
Verið er að endurskoða steinasýningu safnsins
með tilliti til þessa mikla efniviðar. Safninu hafa
líka borist góðar gjafir, t.d. gott safn jaspisa að
austan, steindir að norðan og steingervingar frá
Tjörnesi, svo eitthvað sé nefnt.
Ferðamál
Ferðaþjónustuaðilar hafa mikinn áhuga á
fræðslu. Náttúra Vestfjarða er um margt sérstök,
þannig eru það ekki nokkrir staðir sem eru áhuga-
verðir og því hægt að skoða og fara síðan heim,
heldur er heildin merkilegust og heildir er ekki
hægt að uppgötva eða njóta nerna gefa því tíma.
Það er þó hægt að stytta þennan tíma og gera upp-
lifunina dýpri og varanlegri með því að gefa fólki
greinargóðar upplýsingar um samhengi náttúr-
unnar og sögu þess fólks sem hefur lifað á henni
og með henni um aldir.
Ferðaþjónustuaðilar gera sér vel grein fyrir þessu
og undirritaður og ferðamálafulltrúi Vestfjarða
hafa verið í sambandi út af þessu máli. Þessar um-
ræður eru mjög gagnlegar og þar hefur fjöldi góðra
hugmynda verið til umræðu. Náttúrustofan hefur
að sjálfsögðu reynt að sinna þessu máli eins og
hægt er, en það grunnfjármagn sem stofan hefur til
ráðstöfunar hrekkur því miður skammt.
Þjónustuverkefni
Mikið af vinnu Náttúrustofunnar er þjónusta við
stofnanir og fyrirtæki. Þannig er mikil vinna í sam-
bandi við frummat á umhverfisáhrifum fram-
kvæmda, t.d. fyrir Vegagerðina, Orkubú Vestfjarða
og sveitarfélög, og ýmsar úttektir í sambandi
við skipulagsmál og fleira, t.d. náttúruminjar,
staðarval urðunarstaða og svæðismarkmið í um-
hverfismálum.
Vöktun á skólpmengun
Eitt af þessum þjónustuverkefnum sem stofan
hefur unnið að er úttekt á skólpmengun á Vest-
fjörðum. í kjölfar reglugerða Evrópusambandsins
um hreinsimannvirki þurfti að endurskoða fráveitur
um land allt og sveitarfélög urðu að bregðast við.
Þegar stofan tók til starfa árið 1997 hafði Anton
Helgason, framkvæmdastjóri Heilbrigðiseftirlits
Vestfjarða, byrjað að athuga skólpmengun við
nokkra þéttbýlisstaði á Vestfjörðum. Heilbrigðis-
eftirlitið einbeitti sér að gerla- og efnamengun út
frá skólprásum, en hafði ekki athugað áhrif
skólpmengunar á lífríki botnsins. Náttúrustofan
kom að verkefninu til að gera athuganir á botn-
dýralífi. Þá kom einnig Sigurjón Þórðarson,
framkvæmdastjóri Heilbrigðiseftirlits Norðurlands
vestra, til samstarfsins.
Til að fá grunnmynd af ástandi mengunarmála
var ákveðið að taka sýni við sjö bæi á Vestfjörðum
og Norðurlandi vestra, Tálknafjörð, Bolungarvík,
ísafjörð, Hvammstanga, Skagaströnd, Sauðárkrók
og Siglufjörð.
Fyrstu niðurstöður bentu til þess að ástandið
væri mun betra en menn höfðu búist við, en þar
sem nægilegt fjármagn var ekki fyrir hendi hefur
ekki verið hægt að ljúka þessari fyrstu rannsókn.
Nú hefur Samband íslenskra sveitarfélaga styrkt
verkefnið og því fyrstu niðurstaðna að vænta fljót-
lega en jafnframt er verið að útvíkka verkefnið
fyrir stærra svæði.