Morgunblaðið - 30.05.2012, Qupperneq 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. MAÍ 2012
Álnabær veitir alhliðaþjónustu er lýtur að gardínum.
Máltaka, uppsetning og ráðleggingar.
N Ý T T Á Í S L A N D I
TWIN LIGHT
GARDÍNUR
Þú stjórnar birtunni heima hjá þér
Álnabær
Allt fyrir gluggann… úrval, gæði og þjónusta.
Síðumúla 32, Reykjavík ▪ Tjarnargötu 17, Keflavík ▪ Glerárgötu 32, Akureyri
alnabaer.is ▪ Opnunartími: mán -fös 11-18
SVIÐSLJÓS
Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
Þrátt fyrir mikla fjölgun ferðamanna
og mikið álag á vissum stöðum er
langur vegur frá því að ferðafólki
finnist of mikil mannmergð á hálend-
inu. Það hefur a.m.k. komið fram í
könnunum sem Anna Dóra Sæþórs-
dóttir, dósent í ferðamálafræði við
Háskóla Íslands, hefur gert. Á þessu
eru þó mikilvægar undantekningar.
„Það sem mér finnst standa óþægi-
lega upp úr er að um þriðjungi ferða-
manna finnst of mikið um ferðafólk í
Landmannalaugum,“ segir Anna
Dóra. Þessar niðurstöður komu fram
í könnun sumarið 2009 og hafði hlut-
fallið hækkað úr 22% frá árinu 2000.
„Ástandið er þó verra í Hrafntinnu-
skeri – og það kom mér svolítið á
óvart – því þar töldu 40% ferðamanna
að þar væri of mikið um ferðafólk.
Þetta er spurning um væntingar.
Hrafntinnusker eru inni á reginöræf-
um og þar á fólk ekki von á mörgum
en lendir svo í mannfjölda. Þessa við-
horfs gætir víðar við Laugaveginn því
við Álftavatn taldi fjórðungur gesta
að of mikið væri af ferðafólki,“ segir
hún. Kannanir á upplifun ferðafólks í
Hrafntinnuskeri og við Álftavatn
voru gerðar í fyrrasumar. „Þetta seg-
ir manni að Laugavegurinn er að
verða uppseldur, að minnsta kosti yfir
hásumarið.“
Anna Dóra hefur gert kannanir
sem þessar á hálendinu sunnanlands
en þar eru um 70% skráðra gistinátta
á hálendinu. Hún segir að annars
staðar sé ekki kvartað undan of mikl-
um fjölda og ferðafólk í Kerlingar-
fjöllum um Kjalveg hinn forna hafði
frekar á orði að gjarnan mætti vera
meira af ferðamönnum. Þessi svæði
þoli vel aukna umferð. Við Kjalveg
hafi verið reistir fínir skálar en það
dugi skammt ef vatns- og salernismál
eru ekki í viðunandi horfi. Þegar hún
hafi verið þar fyrir tveimur sumrum
hafi orðið vatnslaust á Hveravöllum,
Þjófadölum og Þverbrekknamúla.
Hvergi hafi verið upplýsingar fyrir
göngufólk um að það þyrfti að taka
með sér 2-3 daga vatnsbirgðir.
„Það er ekki hægt að beina fólki
á ný svæði nema þessi grund-
vallaratriði séu í lagi,“ segir hún.
Samkvæmt upplýsingum frá
Ferðafélagi Íslands varð ekki
vatnslaust í fyrra í Þver-
brekknamúla og brunnur-
inn við Þjófadali þornaði
ekki.
Óvænt mannmergð
uppi á reginfjöllum
 Um 40% fannst of mikið um ferðafólk í Hrafntinnuskeri
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Sýn Víða á Laugaveginum, milli Landmannalauga og Þórsmerkur, finnst ferðafólki að of mikið sé af ferðamönnum.
Kristján H. Johannessen
khj@mbl.is
„Það er verðugt umhugsunarefni
hvort svo sé komið að upplýsinga-
söfnun Seðlabanka Íslands fái ekki
samrýmst nútíma-sjónarmiðum um
einkalífsrétt í lýðræðisríki. Per-
sónuvernd er ekki kunnugt um að
nokkur annar seðlabanki í hinum
vestræna heimi safni svo víðtækum
persónuupplýsingum um borgara
ríkisins,“ segir í umsögn Persónu-
verndar um frumvarp efnahags- og
viðskiptaráðherra um breytingu á
lögum um gjaldeyrismál.
Mjög víðar heimildir
Persónuvernd er meðal þeirra
sem gert hafa alvarlegar athuga-
semdir við áðurnefnt frumvarp en í
því er m.a. gert ráð fyrir auknu eft-
irliti Seðlabanka Íslands með fjár-
málastofnunum og einstaklingum
vegna gjaldeyrishafta.
Í umsögn sinni varar Persónu-
vernd við auknum heimildum til
bankans og leggur til að umrætt
ákvæði verði fellt brott og í stað
þess verði skýrt kveðið á um eft-
irlitsskyldu bankans og takmörk á
vinnslu persónuupplýsinga.
Að undanförnu hefur frumvarpið
verið til umfjöllunar í efnahags- og
viðskiptanefnd Alþingis. Þar hefur
verið farið yfir þær umsagnir og at-
hugasemdir sem borist hafa en ný-
verið barst þingnefndinni minnis-
blað frá Seðlabankanum vegna
athugasemda Persónuverndar.
Umsögnin stendur
„Það er ekkert í þessu minn-
isblaði sem ég tel breyta þeirri um-
sögn sem við gáfum þinginu,“ segir
Sigrún Jóhannesdóttir, forstjóri
Persónuverndar. Þá segir hún ljóst
að verði frumvarpið samþykkt í
óbreyttri mynd fái Seðlabanki Ís-
lands ótakmarkaðar heimildir til
söfnunar persónuupplýsinga.
„Í hverju einasta lýðræðisríki er
talið eðlilegt að stemma stigu við
upplýsingasöfnun ríkisins um borg-
arana nema almannahagsmunir
kalli á annað. En þá má heldur ekki
ganga lengra en þarf til að gæta og
verja þá hagsmuni,“ segir Sigrún
og ítrekar að Persónuvernd stendur
föst á umsögn sinni.
Guðlaugur Þór Þórðarson, þing-
maður Sjálfstæðisflokks, situr í
efnahags- og viðskiptanefnd Alþing-
is. Hann tekur heilshugar undir
áhyggjur Persónuverndar og varar
eindregið við afleiðingum frum-
varpsins og þá einkum þeim miklu
eftirlitsheimildum sem Seðlabank-
anum eru veittar.
Heimildin minnir á Stasi
„Við erum komin óþægilega ná-
lægt Stasi-kerfinu. Það er alveg
sama hvernig á það er litið,“ segir
Guðlaugur Þór og bætir við að
verði frumvarpið samþykkt óbreytt
hljóti það að bjóða upp á misnotk-
un.
„Hvernig getur það samræmst
almannahagsmunum að fylgjast
t.a.m. með þeim tímaritum sem ein-
staklingar kaupa,“ segir Guðlaugur
Þór og bendir á að núgildandi heim-
ildir og söfnun upplýsinga hafi þeg-
ar stóraukist frá því sem áður var.
„Núna er þetta brjálæði en þeir
vilja bæta í [...] Fyrir erum við með
miklu meira eftirlit með fólkinu í
landinu en það gerir sér grein fyrir.
Það er ekki hægt að rökstyðja þörf-
ina fyrir þetta eftirlit en það er
mjög auðvelt að benda á mögu-
leikana til misnotkunar,“ segir Guð-
laugur Þór.
Eftirlit með
fólkinu í land-
inu er nóg fyrir
 Varað við auknum heimildum til SÍ
Morgunblaðið/Ómar
Umdeilt Tillögur um rýmkun eft-
irlitsheimilda vekur upp deilur.
Kannanir Önnu Dóru hafa sýnt
að erlendum ferðamönnum sem
fara upp á hálendi finnst af-
skaplega mikilvægt að náttúran
sé óröskuð. Þeir vilja upplifa
kyrrð og að þeir séu í víðernum.
„En svo þegar spurt er um um-
hverfisáhrif þá tekur meirihlut-
inn lítið eða ekkert eftir rofi úr
göngustígum, gróðurskemmd-
um, traðki eftir hesta eða rusli
á víðavangi. Ferðafólk er al-
mennt séð ekki með mjög næmt
auga fyrir slíku,“ segir Anna
Dóra. Margir ferðamenn
vita ekki hvað séu
skemmdir af manna-
völdum og hvað sé
eftir sauðféð eða
annan búfénað.
Öðru máli gegni þó um
skemmdir af völd-
um utanvega-
aksturs.
Vilja órask-
aða náttúru
KYRRÐ OG VÍÐERNI
Anna Dóra
Innnes ehf. hefur
höfðað mál fyrir
Héraðsdómi
Reykjavíkur
gegn íslenska
ríkinu vegna þess
hvernig stjórn-
völd hafa staðið
að því að leggja
tollkvóta á land-
búnaðarafurðir.
Af hálfu Inn-
ness ehf. er gerð krafa til fjár-
greiðslu úr ríkissjóði vegna oftek-
inna tolla, en til vara krafist viður-
kenningar á óheimilli ákvarðanatöku
landbúnaðarráðherra vegna toll-
kvóta á landbúnaðarvörum.
Forsaga þessa máls er að með
reglugerðum árin 2009-2011 um út-
hlutun á tollkvótum vegna innflutn-
ings á tilteknum landbúnaðarvörum
ákvað landbúnaðarráðherra að miða
svokallaðan tollkvóta við verðtoll, en
ekki magntoll. Með ákvörðun sinni
breytti ráðherra út frá þeirri fram-
kvæmd sem áður hafði tíðkast.
Kæra ríkið
vegna tolla
Mál Vilja greiðslu
vegna ofurtolla.