SunnudagsMogginn - 19.08.2012, Blaðsíða 8
8 19. ágúst 2012
Asíuríki eru efst á listanum yfir
þau hagkerfi, sem eru í mestri
hættu vegna náttúruhamfara á
borð við jarðskjálfta, flóð og fár-
viðri samkvæmt úttekt breska
áhættumatsfyrirtækisins Maplec-
roft, sem birt var á miðvikudag.
Lagt var mat á stöðu 197 ríkja.
Meðal þeirra tíu ríkja, sem við-
kvæmust voru fyrir nátt-
úruhamförum, voru sex í Asíu.
Bangladesh, Filippseyjar og
Búrma eru efst á listanum og eru
talin veikust fyrir ásamt Dóm-
iníska lýðveldinu. Síðan koma Ind-
land, Víetnam, Hondúras, Laos,
Haítí og Níkaragúa.
Í greiningunni var tekið tillit til
legu landanna og styrks hagkerfis
þeirra til að takast á við nátt-
úruhamfarir. Tjón gæti víða orðið
meira, en þar væri meira bolmagn
til að rétta úr kútnum.
Veikust fyrir
Filippseyingar önduðu léttar þegar felli-bylurinn Kai-tak hvarf á haf út áfimmtudag. Milljónir manna hafa orðiðfyrir barðinu á gríðarlegum mons-
únrigningum undanfarinn hálfan mánuð. Talið
er að 109 manns hafi látist vegna veðurs og flóða,
sem meðal annars settu allt á annan endann í
höfuðborginni Manila og landbúnaðar-
héruðunum í kring.
Manila er ein af mörgum asískum stórborgum
í örum vexti. Þróunarbanki Asíu skoraði í vik-
unni á þjóðir í álfunni að verja borgirnar fyrir
flóðum og öðrum náttúruhamförum og hafa
hraðar hendur. Í skýrslu bankans sagði að gríð-
arlega fjárfestingu þyrfti í innviðum og auka
þyrfti útsjónarsemi í skipulagsmálum borga með
áherslu á græn svæði. Það væri eina leiðin til að
draga úr áhrifum náttúruhamfara á ört vaxandi
stórborgir.
„Fjölgun íbúa í borgum í Asíu hefur verið for-
dæmalaus og henni hefur fylgt gríðarlegt álag á
umhverfið,“ er haft eftir Changyong Rhee, yf-
irhagfræðingi bankans, á heimasíðu hans. „Nú
er brýnt að marka stefnu, sem mun snúa þeirri
framvindu við og ýta undir þróun grænnar
tækni og grænnar borgarvæðingar.“
80% af Manila fóru undir vatn eftir storm,
sem gekk þar yfir í síðustu viku og þurfti hálf
milljón manna að flýja heimili sín. Í júlí létu tugir
manna lífið í flóðum í Peking. Í fyrra fóru hlutar
Bangkok á kaf í miklum rigningum. Þróun-
arbanki Asíu segir að þetta séu merki um að
stórborgir í Asíu ráði ekki við áhrif loftslags-
breytinga og geti ekki verndað íbúana.
Telur bankinn að ástandið eigi að öllum lík-
indum eftir að versna eftir því sem asísk hagkerfi
stækka og fólk heldur áfram að streyma í millj-
óna vís til hinna svokölluðu „ofurborga“ þar
sem búa tíu milljónir manna eða fleiri. Rúmlega
helmingur slíkra borga er í Asíu.
Milli 1980 og 2010 fjölgaði um milljarð manna í
borgum Asíu og spáir bankinn því að árið 2040
muni hafa fjölgað um milljarð manna til viðbótar
í borgum álfunnar.
Segir í skýrslunni að árið 2025 verði rúmlega
400 milljónir manna í hættu vegna flóða í borg-
um, sem liggja að hafi, og 350 milljónum manna
muni þá stafa hætta af flóðum inni í landi.
Vandi stórborganna einskorðast ekki við nátt-
úruhamfarir. Þessari miklu fjölgun fylgja loft-
mengun, aukinn útblástur koltvísýrings, um-
ferðarteppur, vatnsskortur, hreinlætisvandi,
glæpir, fátækt, misskipting og hreysahverfi og
álagið á innviðina í borgunum er gríðarlegt.
Hagfræðingurinn Rhee segir að í Asíu hafi
miklu fé verið varið í innviði, en ekki nóg til að
vernda fólk. „Við höfum einbeitt okkur að
magni … en höfum ekki þann munað að geta
varið peningum í gæði,“ segir hann og bendir á
vegi, sem hafi verið lagðir með óviðunandi nið-
urföllum sem dæmi um ófullnægjandi þróun-
arstarf.
Í skýrslu greiningarfyrirtækisins McKinsey
um vöxt borga frá því í júní segir að til þess að
anna þessum öra vexti þurfi á næstu 13 árum að
reisa jafn margar byggingar fyrir fólk og fyr-
irtæki og nú eru til í heiminum. Það þarf að út-
vega meira vatn og rafmagn, reisa hafnir og
leggja vegi.
Hversdagslegir hlutir eins og rafmagn geta
orðið að gríðarlegu vandamáli. Um mán-
aðamótin fór rafmagnið af hjá 640 milljónum
manna á Indlandi og velta menn fyrir sér hvort
það hljóti ekki að vera einhvers konar met. Síðan
1951 hefur Indverjum ekki tekist að ná settum
markmiðum um raforkuframleiðslu. 300 millj-
ónir manna hafa ekki aðgang að rafmagni í land-
inu. Samkvæmt fyrirtækinu McKinsey mun íbú-
um borga á Indlandi fjölga úr 340 milljónum árið
2008 í um 590 milljónir árið 2030. Þá munu 68
borgir á Indlandi vera með milljón íbúa eða
meira og sex borgir yfir tíu milljóna íbúa mark-
inu, þar af tvær á meðal fimm fjölmennustu
borga heims, Múmbaí og Delí. Talið er að Ind-
verjar muni þurfa að leggja út 1,2 billjónir dollara
til að bæta innviði borganna. Í Múmbaí einni
þurfi 220 milljarða dollara. Mikið þarf til eigi það
að nást.
Í skýrslunni er þó sérstaklega varað við böl-
sýni þegar kemur að ört stækkandi borgarsam-
félögum og bent á að þótt vöxtur borga valdi
álagi á alla innviði sé framleiðni fólks meiri í
þéttbýli en dreifbýli auk þess sem ódýrara sé að
sjá fyrir þörfum fólks í borgum en sveitum. Þá
muni fjárfesting í innviðum á borð við íbúðir,
skóla, sjúkrahús og vegi verða aflvaki hagvaxtar.
Ofur-
borgir á
ystu nöf
Vaxandi borgar-
samfélög valda
ýmsum vanda
Stúlka stendur með vatn upp á miðja kálfa í anddyri veitingastaðar í Apalit í útjaðri Manila í flóðunum í liðinni viku.
AFP
Vikuspegill
Karl Blöndal kbl@mbl.is
Eymdin á evrusvæð-
inu mun hrjá okkur
enn um sinn. Þrauta-
gangan við að koma
fjármálum Bretlands
mun einnig halda
áfram. En þótt þessi
mál skipti okkur gríð-
arlegu máli eru þau
smávægileg í stærra
samhengi hlutanna.
Þegar saga fyrstu ára-
tuga þessarar aldar
verður skrifuð mun
sviðsljósið fremur
beinast að því hvern-
ig athafnasemi hefur
færst til Asíu og hinni
hröðu borgarvæðingu
heimsins.
Hamish McRae í grein
í The Independent fyrr
í sumar.
Hið rétta
samhengi?
Nóg járn á meðgöngu
Hvernig er best að viðhalda járnþörf
líkamans eðlilegri?
Ef þú þjáist af járnskorti á meðgöngu þá þarftu að
borða mikið af járnríkum mat til að leiðrétta það.
Mörgum ófrískum konum finnst erfitt að borða það
magn sem þarf til að hækka og viðhalda járnbirgð-
um líkamans. Þá þurfa þær önnur ráð, Floradix
hágæða járnbætandi blanda getur hjálpað til
að ná upp járnbirgðum líkamans hratt.
Floradix inniheldur járn sem frásogast
auðveldlega í líkamanum ásamt C-vítamíni,
ávaxta- og jurtaþykkni til að bæta enná upptökuna. Þessar sérstöku blöndur innihalda mýkjandi jurtir sem
hjálpa til að halda meltingunni góðri og koma í veg fyrir harðlífi sem járntöflur geta valdið.
Mikilvægt er að nýbakaðar mæður haldi áfram að
taka Floradix eftir fæðingu til að viðhalda góðum
járnbúskap og byggja upp orku og kraft. Því litla
barnið þarfnast þess að eiga mömmu sem er full af
orku og áhuga.
Fæst í apótekum og heilsuvöruverslunum.