SunnudagsMogginn - 19.08.2012, Blaðsíða 16

16 19. ágúst 2012
Ég er fæddur á Ísafirði og uppal-inn þar til 11 ára aldurs en þáfluttu foreldrar mínir tilReykjavíkur. Faðir minn Ragn-
ar Jóhannsson var skipstjóri á Ísafirði á
nýsköpunartogaranum Ísborgu, en hann
missti heilsuna um fertugt, og varð að
hætta til sjós. Þau fluttu þá til Reykjavík-
ur og faðir minn keypti litla raftækja-
verslun sem hann kallaði Lampann og
rak á Laugaveginum í ein 30 ár.“
Bragi Ragnarsson var því í æsku hvorki
ókunnugur sjómennskunni né rekstri.
„Ég var einnig til sjós á sumrin á skóla-
árunum“.
En þú ætlaðir aldrei að vera sjómaður?
„Nei, einhvern veginn kom það alls
ekki til greina. Hugur minn beindist
frekar að viðskiptum og eftir að ég tók
landspróf fór ég í Samvinnuskólann á
Bifröst og útskrifaðist þaðan 1962 og hef
verið í einhvers konar rekstri síðan.“
Ég hef heyrt að þú sért sprækur fjalla-
garpur og skíðamaður. Segðu mér aðeins
frá þeim áhugamálum.
„Ég er eins og ég hef sagt alinn upp á
Ísafirði og þar var skíðamennskan svo
sjálfsagt mál. Ég hef alla tíð verið mikið á
skíðum, sérstaklega á seinni árum, og
farið reglulega í Alpana og fjórum sinn-
um tekið þátt í Vasa-göngunni sem er 90
km löng. Nú síðast tók ég þátt í henni á
70 ára afmælinu mínu og náði þá besta
tímanum mínum,“ segir hann og brosir.
„Ég hef líka gaman af annarri útivist og
fjallaferðum og stofnað í því skyni eigin
ferðaskrifstofu árið 2006, BR Tours sem
sinnir móttöku erlendra ferðamanna og
þjónustu við þá á Íslandi. Ég býð ein-
göngu upp á skraddarasaumaðar ferðir
með litla hópa og legg áherslu á að fá fólk
sem hefur áhuga á gönguferðum um
náttúru Íslands. Þessi rekstur sameinar
því ágætlega starfið og áhugamálin.“
Lífssýnin breyttist í Tanzaníu
En svo fórstu í þróunarstörf til Tanzaníu
1981-1983?
„Það var eiginlega af rælni. Íslendingar
tóku þá þátt í samnorrænum þróun-
arverkefnum og voru nokkrir Íslend-
ingar ráðnir í þessi verkefni. Ég og mágur
minn heitinn, Gunnar Gissurarson,
ákváðum að sækja um þegar þetta var
auglýst á öllum löndum Norðurlanda
1980 og við vorum báðir ráðnir eftir
langt og strangt umsóknarferli og vorum
á samningi við dönsku þróunarstofn-
unina Danida. Ég var þá reyndar að gera
annað, ég rak eigið fyrirtæki, sem ég
hafði gert í nokkur ár. Þetta var mjög
skemmtilegt fyrirtæki sem gekk ljóm-
andi vel, hét Handíð og var með tóm-
stundavörur. Konan mín og ég settum
verðmiða á fyrirtækið og ákváðum að ef
við gætum fengið þetta verð þá færum
við til Tanzaníu og það gekk eftir. Við
vorum í Tanzaníu í tvö og hálft ár.“
Hvernig var ástandið í Tanzaníu þá?
„Það var dálítið erfitt, þetta var rétt
eftir átökin í Úganda og Tanzaníumenn
höfðu blandað sér í þau og sent her inn í
landið. En þarna var þessu að ljúka og
herinn kominn til baka og það fór tals-
vert fyrir honum á þessum tíma. Ég held
að hermennirnir hafi ekki alltaf fengið
greitt á réttum tíma eða greitt yfirhöfuð
og var svona hálfgerð skálmöld í kring-
um það. Þarna var – og er enn mikil fá-
tækt en Tanzanía er að mörgu leyti gós-
enland, ríkt af náttúrauðlindum og ágætt
til matvælaframleiðslu og ég held að þeir
hafi alla burði til að standa sig vel í fram-
tíðinni. Þarna hefur ríkt friður frá því
þeir fengu sjálfstæði á sjöunda áratug
síðustu aldar og stjórnarfar hefur verið
nokkuð stöðugt. Mín vinna fólst í því að
aðstoða við að koma á fót ýmiskonar at-
vinnustarfsemi úti í þorpunum. Þetta gat
verið að stofna verslun, kaupa þreski-
myllu, traktor eða vörubíl. Verkefnið var
að kenna starfsfólkinu undirstöðuatriði í
rekstri og fjármálum og þjálfa í starfi, en
ég veit að margt lifði minn dag í Tanz-
aníu.“
En hvaða áhrif hafði þessi reynsla á
þig. Hafði þetta áhrif á lífsviðhorf eða
lífssýnina?
„Já, það gerði það, þetta var svo gíf-
urlega ólíkt því sem maður hafði áður
þekkt, mikil örbyrgð og erfið lífsbarátta.
En líka mikil lífsgleði og nægjusemi og
auðvitað gjörólík menning og lífs-
viðhorf.“
Menningarmunur í viðskiptum
Þú hófst störf hjá Eimskip 1986 og hefur
meðal annars unnið sem stjórnandi fyrir
fyrirtækið í Rotterdam, Riga og Rúss-
landi. Er ólíkt að vinna á þessum stöð-
um?
„Já, það er það, viðskiptaheimurinn er
svo gjörólíkur í Austur-Evrópu og Rúss-
landi eða Vestur-Evrópu eins og Rotter-
dam. Þá hef ég líka átt viðskipti við
Bandaríkin, Kanada og Asíu, þótt ekki sé
hægt að setja öll lönd þar undir einn
hatt, og hver hefur sinn háttinn á. Ég hef
haft gaman af því að velta fyrir mér
þessum menningarmun í viðskiptum.
Það er erfitt að lýsa þessu í örfáum orð-
um en ég get tekið dæmi af Rússlandi þar
sem er mjög erfitt að stofna til viðskipta.
Það getur verið mjög erfitt að átta sig á
því hver tekur ákvarðanirnar og þú
verður að koma þér í ákveðið vinfengi
við þá sem eru í kringum ákvörð-
unartökurnar. Þú ert gjarnan afvega-
leiddur fyrst, telur þig kannski vera að
tala við þann sem tekur ákvörðunina en
svo er ef til vill ekki. Það getur verið
mjög tímafrekt að komast að þeim sem
tekur ákvörðunina ef maður kemst
nokkuð að honum.“
Er hættulegt að eiga viðskipti í Rúss-
landi?
„Já, nú eru nokkur ár síðan ég var
þarna en eins og ég kynntist því þá gat
það verið hættulegt. Það voru ákveðnar
greinar sem voru hættulegri en aðrar og
stjórnað var af rússnesku mafíunni eða
öðrum álíka blokkum. Það var verið að
bjóða vernd gegn fé en það var ef til vill
engin þörf fyrir það. Þetta gátu verið
bara einkaframtaksmenn sem voru að
bjóða verndina en þú fékkst þá ef til vill
enga vernd. Samningaviðræður gátu
verið óskaplega erfiðar á þessu svæði og
mikill tími fór í að ræða um hluti sem
komu samningunum ekkert við og svo er
ekkert endilega staðið við samninga
jafnvel þótt það sé búið að skrifa undir.“
En er þetta samt svæði tækifæra fyrir
okkur Íslendinga?
„Já, ég held að þarna séu ýmis tækifæri
og ef rétt er haldið á málum er ekkert
síður hægt að gera viðskipti þarna heldur
en annars staðar.
En ef við tökum svo til dæmis Japan,
en ég hef átt töluverð viðskipti við þá í
gegnum tíðina, þá er mjög gott að treysta
mönnum þar og þeir líta svo á að við
undirskrift samnings sé komið á nokkurs
konar „partnership“. Lendi mótherjinn í
vandræðum eru þeir til í að koma til
móts við hann og hjálpa honum. En það
er sama hvar er, alltaf þarf að vera til
staðar ákveðinn skilningur á menningu
og siðum þar sem ætlunin er að stunda
viðskipti og menn þurfa að laga sig eftir
þeim.“
Hætt og snúið aftur til Eimskips
En svo hættir þú hjá Eimskip árið 2006.
Hvers vegna?
„Það urðu breytingar á eignahaldi og
yfirstjórn Eimskips, sérstaklega á árinu
2005 þegar Avion Group eignaðist Eim-
skip og sameinaði flugrekstri Atlanta. Þá
var mikil og örlagarík breyting gerð á fé-
laginu og því sett markmið sem að mín-
um dómi voru ekki raunhæf. Þar sem
mér hugnuðust ekki þær breytingar sem
þá urðu á félaginu og þeim verkefnum
sem ég hafði fengist við ákvað ég að segja
starfi mínu lausu.“
Á miðjum uppgangstímum?
„Já, enda reyndist djörf og ómarkviss
útrás Eimskips á árunum 2006-2008 fé-
laginu um megn og endaði með því að
félagið sem átti að sigra heiminn var við
það að fara í þrot á miðju ári 2008.“
En svo snerirðu aftur?
„Já, en það var ekki að mínu frum-
kvæði. Stjórn félagsins, þá undir forystu
Sindra Sindrasonar og nýs forstjóra Gylfa
Sigfússonar fóru í mikla uppstokkun,
ákváðu að halda vörð um kjarnastarfsemi
félagsins og með lykilstjórnendur sér við
hlið og starfsfólk að baki var farið í
nauðasamninga. Þegar ljóst var að að
þeir voru í höfn og rekstur félagsins
tryggður var haft samband við mig og
óskað eftir að ég tæki að mér stjórnarfor-
mennsku í félaginu. Þar sem ég þekkti
vel til félagsins og helstu lykilstjórn-
endur þess þótti mér þetta áhugavert
verkefni sem ég tók fúslega að mér.“
Og hvernig stendur félagið núna?
„Það stendur ágætlega. Samningarnir
sem farið var í 2009 voru mjög skyn-
samlegir og kröfuhafar eignuðust félagið.
Félagið var gert mjög rekstrarhæft og
kröfuhafar eiga nú möguleika á að ná
aftur eignum sínum.“
En nú er annar stærsti hluthafi Eim-
skips bandaríska fjárfestingafélagið Yu-
caipa sem var fyrst með 32% hlut en er
nú með 25% eftir að hafa selt hlut til Líf-
eyrissjóðs verslunarmanna á dögunum.
Finnst þér ekkert sárt að þetta óskabarn
þjóðarinnar, sem upphaflega var í eigu
15% íslensku þjóðarinnar skuli vera að
Hann hélt upp á sjötugsafmælið sitt sl. vetur með því að taka þátt í 90 km
langri skíðagöngu, „Vasa-göngunni“, í Svíþjóð. Bragi Ragnarsson kallar
ekki allt ömmu sína. Fyrir utan að vera skíðagarpur eru fjallgöngur og
útivist meðal helstu áhugamála hans. Hann hefur gegnt ýmsum ábyrgð-
arstöðum í íslensku viðskiptalífi, bæði hérlendis og erlendis í um 40 ár og
gegnir nú starfi stjórnarformanns Eimskips sem er að fara á markað í
Kauphöllinni með haustinu.
Unnur H. Jóhannsdóttir uhj@simnet.is
Bragi Ragnarsson segir
Eimskip standa ágæt-
lega: „Samningarnir sem
farið var í 2009 voru mjög
skynsamir og kröfuhafar
eignuðust félagið. Félagið
var gert mjög rekstr-
arhæft og kröfuhafar eiga
nú möguleika á að ná aft-
ur eignum sínum.“
„Umhverfið að mörgu leyti
fullt af tækifærum“