Morgunblaðið - 09.02.2013, Blaðsíða 19

FRÉTTIR 19
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 9. FEBRÚAR 2013
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Þessi þróun er að fara í hönd núna. Spár gera
ráð fyrir því að fólki sem er 67 ára og eldra
muni fjölga um 150% á næstu 20 árum eða svo.
Árgangarnir sem eru fædd-
ir eftir seinna stríð eru
miklu stærri en árgang-
arnir á undan. Nú er fólk
sem er fætt árið 1946 að
komast á eftirlaunaaldur.
Þetta er einn fyrsti stóri ár-
gangurinn sem er að fara á
eftirlaun núna,“ segir Bene-
dikt Jóhannesson, stærð-
fræðingur og fram-
kvæmdastjóri Talna-
könnunar, um fjölgun eldri
borgara, en hann hefur veitt ýmsum nefndum
og ráðuneytum ráðgjöf vegna þessa mála-
flokks á síðustu árum.
Miðspá Hagstofu Íslands vitnar um þessa
þróun en samkvæmt henni mun einstaklingum
sem verða 67 ára á árinu fjölga úr 2.496 í fyrra
í 3.291 árið 2018. Er það aukning um 32%.
Hagurinn ætti að vænkast
Spurður hvernig velferðarkerfið sé undir
þessa þróun búið bendir Benedikt á kerfis-
breytingar sem voru gerðar á síðustu öld og
hvernig þær muni gagnast lífeyrisþegum.
„Stefnunni var breytt þannig að lífeyrissjóð-
irnir sáu um stærri hluta framfærslu aldraðra
en áður. Það eru allar líkur á að ráðstöfunar-
tekjur aldraðra muni aukast töluvert mikið á
næstu árum og áratugum. Ef maður hugsar
um einstaka árganga er hagur manna heldur
að vænkast.“
Talsvert hefur verið rætt um að lífeyrissjóð-
irnir muni eiga í erfiðleikum með að standa
undir skuldbindingum sínum í framtíðinni,
meðal annars vegna lítillar ávöxtunar í dag.
Benedikt telur sjóðina standa vel að vígi.
„Það er rétt að þeir eiga við sinn vanda að
etja en jafnvel þótt þeir verði með heldur
minna fé umleikis eru þeir samt býsna sterkir.
Það eru þó ýmis hættumerki. Sjóðirnir eiga
ekki fyrir skuldbindingum sínum eins og er en
það gæti lagast eftir því sem ávöxtun þeirra
batnar aftur. Stóra hættan er kannski sú að
fólk er alltaf að verða eldra og eldra. Það er al-
veg fyrirsjáanlegt að það kallar annaðhvort á
að meira verði lagt til hliðar til að setja í sjóð-
ina eða að réttindi lífeyrisþega verði skert,“
segir Benedikt og víkur að mögulegri lausn.
Hækki eftirlaunaaldurinn
„Það getur hins vegar vel verið að lausnin á
þessum vanda felist að hluta til í því að hækka
eftirlaunaaldurinn. Heilsa manna er betri en
hún var þegar ellilífeyrisaldurinn var ákveðinn
á sínum tíma. Svo er það hitt að þegar fólk
vinnur lengur njótum við krafta þess lengur.
Þetta er því margþætt. Ég held að ef menn
fresta því í þrjú ár að fara á ellilífeyri sparist
við það rúmlega 25% af ellilífeyrisgreiðslum.
Peningarnir hafa þá ávaxtast aðeins lengur og
tímabilið á ellilífeyri er styttra.“
– Hvernig breytir ný aldurssamsetning
þjóðfélaginu? Verður annað neyslumynstur
samfara stærri eldri árgöngum?
Afleiðingar fyrir þjóðfélagsskipanina
„Ég hugsa að það sé rétt að það verði annað
neyslumynstur. Svo er annað sem ég held að
menn þurfi að hugsa um, nefnilega að það get-
ur orðið annað pólitískt mynstur, eftir því sem
aldraðir verða stærri hluti af samfélaginu og
eru þar að auki hressari. Þetta getur því haft
miklar afleiðingar fyrir þjóðfélagsskipanina,“
segir Benedikt Jóhannesson.
Morgunblaðið/RAX
Á Grund Inga Þórðardóttir, starfsmaður á Grund, og Victor M. Strange, heimilismaður þar.
 Ráðgjafi stjórnvalda telur fjölgun eldri borgara breyta neyslumynstrinu
 Þróunin geti haft áhrif í stjórnmálunum  Telur lífeyrissjóði standa vel
Benedikt
Jóhannesson
Mun breyta þjóðfélaginu
Stólfótur sem fjarlægður var úr höfði lög-
reglumanns eftir viðskipti við verkamenn í
Gúttóslagnum 9. nóvember 1932, var í gær
afhentur Árbæjarsafni. Fóturinn var í vörslu
Ólafs Þorsteinssonar, háls-, nef- og eyrna-
læknis, sem hlúði að særðum eftir átökin.
Sonarsonur Ólafs og alnafni afhenti safn-
inu gripinn. „Ég man að afi minn nefndi það
að þessi tiltekni stólfótur hefði setið fastur í
höfði tiltekins lögreglumanns,“ segir Ólafur
við mbl sjónvarp.
Ólafur segir að stólfóturinn hafi skipað
sérstakan sess á heimili afa síns. „Hann var
aldrei tekinn fram nema við sérstök tilefni.
Aldrei fengum við sem þarna vorum af þriðju
kynslóð að nota hann sem leikfang. Hann var
alltaf útskýrður sem vopn,“ segir Ólafur.
Gúttóslagurinn svonefndi varð þegar
bæjarstjórn Reykjavíkur sem þá fundaði í
Góðtemplarahúsi Reykjavíkur fjallaði um til-
lögu um að lækka laun í atvinnubótavinnu á
vegum bæjarins. Fjöldi fólks mótmælti við
Gúttó og átök urðu á milli lögreglumanna og
verkamanna. Stólfætur voru meðal annars
notaðir sem barefli. Margir slösuðust. Ólafur
hefur eftir afa sínum sem var með læknastofu
á Skólabrú 2 að mikið hafi verið um höfuð-
meiðsl sem valdið hafi miklum blæðingum.
Vopn Ólafur Þorsteinsson með stólfótinn sem
afi hans fjarlægði úr höfði lögreglumanns.
Barefli úr
Gúttóslagnum á
Árbæjarsafn
* Ford Ka Trend Plus 3 dyra 1,2i bensín, 69 hö, beinskiptur. Eldsneytisnotkun í blönduðum akstri 4,9 l/100 km. Losun koltvísýrings CO2 115 g/km. Miðað er við grænan óverð-
tryggðan bílasamning til 7 ára og uppítökubíl / útborgun að verðmæti 950.000 kr. Tökum allar tegundir bíla upp í nýja. Hlutfallstala kostnaðar 10,78%. Brimborg og Ford
áskilja sér rétt til að breyta verði og búnaði án fyrirvara. Útbúnaður og gerð getur verið frábrugðin mynd í auglýsingu.
Brimborg Reykjavík
Bíldshöfða 6
Sími 515 7000
ford.is
Nýr FORD KA á frábæru verði frá 1.890.000 kr.
Skiptu í ferskan, fiman, ferlega skynsaman Ford Ka á
frábæru verði. Veldu sparneytinn borgarbíl og lækkaðu
rekstrarkostnaðinn. Ford Ka er líka þekktur fyrir afburða
aksturseiginleika, gott notagildi og litríkan persónuleika.
Komdu bara og prófaðu!
FRÁ
FORD KA
15.866
Brimborg Akureyri
Tryggvabraut 5
Sími 515 7050
Nýir og notaðir bílar: Söludeildir eru opnar alla virka daga kl. 9-17 og laugardaga kl. 12-16
Aukin þjónusta Bíldshöfða 6: Varahlutaverslun og verkstæðismóttaka er einnig opin laugardaga kl. 12-16
kr./mán.*