Morgunblaðið - Sunnudagur - 03.03.2013, Blaðsíða 8

8 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 3.3. 2013
Sjálfsagt af talsverðri reynslu og slatta af kald-hæðni sagði Winston Churchill í kjölfar síðariheimsstyrjaldar að lýðræðið væri versta
hugsanlega stjórnarformið, fyrir utan öll hin. Fyrir
þann tíma, þá og nú hafa þessi ummæli hins vegar
þótt eiga ljómandi vel við. Þrátt fyrir einhverja
galla, er lýðræðið einfaldlega eina stjórnarformið
sem frjálsir einstaklingar geta fellt sig við.
Líkt og litskrúðugur forsætisráðherra Bretlands
var hugsi yfir viðfangsefnum þjóðar sinnar og sam-
tímans fyrir rúmum 65 árum, eru flestar þjóðir nú
hugsi yfir því hvernig ákvarðanir stjórnmála og
stjórnvalda geti nýst nýtist almenningi betur. Þar
gegnir lýðræðið auðvitað lykilhlutverki. Það flækir
hins vegar stöðuna að á sama tíma og þessi þörf
fyrir aukið og árangursríkara lýðræði er svo rík,
hefur traustið til þess sjaldan mælst minna.
Í þessari mótsögn felst ein stærsta áskorun
stjórnmálanna. Áskorun sem verður að svara með
aukinni aðkomu almennings að ákvörðunum. Sér-
staklega á þetta við um stjórnmálaflokkana og það
mikilvæga lýðræðisstarf sem þar er unnið. Að end-
urvinna traust krefst þess að fjöldinn geti tekið þátt,
haft áhrif og innleitt breytingar. Margir flokkar hafa
þegar brugðist við, þótt allir geti þeir og eigi að gera
betur. Það vekur þó athygli að þeir flokkar sem
yngstir eru að árum – og segjast helst hafa orðið til
vegna aukinnar kröfu um lýðræði og almenna þátt-
töku – gera í reynd minnst með þessi tækifæri.
Þannig eru það hinir „hefðbundnari“ stjórn-
málaflokkar sem halda fjölmenna landsfundi, þar
sem í marga daga er skipst á skoðunum og leitað
sameiginlegra lausna fyrir land og þjóð. Með þess-
um fundum höfum við fylgst að undanförnu. Fyrst
hjá Samfylkingunni þar sem rúmlega 1.000 manns
áttu seturétt. Síðan hjá Framsóknarflokknum þar
sem 700 manns áttu sama rétt. Og svo um síðustu
helgi þegar 400 manns gátu setið landsfund Vinstri
hreyfingarinnar - græns framboðs og hjá Sjálf-
stæðisflokknum þar sem rúmlega 1.700 einstakl-
ingar áttu seturétt.
Það eru einnig aðeins hinir „hefðbundnu“ stjórn-
málaflokkar sem halda fjölmenn prófkjör eða nota
lýðræðislegar aðferðir við að velja á framboðslista.
Þannig tóku um 20.000 einstaklingar um allt land
þátt í að stilla upp framboðslistum Sjálfstæðis-
flokksins fyrir komandi alþingiskosningar. Það eru
rúmlega helmingi fleiri en allir þeir sem tóku þátt í
að stilla upp framboðslistum fyrir alla aðra stjórn-
málaflokka. En á meðal þeirra stjórnmálaflokka
eru ekki þeir flokkar sem nú bjóða fyrst fram til Al-
þingis. Þar eru engin prófkjör, engir stórir fundir
þar sem mikill fjöldi fólks kemur sameiginlega að
ákvörðunum. Þaðan berast aðeins tilkynningar um
hverjir taki sæti hvar og svo eru formenn þeirra
framboða og annað forystufólk ýmist sjálfvalið eða
handvalið af fámennum hópum sem ekki virðast
eiga annað val.
Vonandi er þessi tilhneiging nýrra stjórnmála-
flokka, að stytta sér leið framhjá fjöldanum, ekki
vísbending um það sem koma skal – enda löngu
ljóst að meira er alltaf betra en minna þegar lýð-
ræðið er annars vegar.
Meira eða minna lýðræði
*Að endurvinna traustkrefst þess að fjöldinngeti tekið þátt, haft áhrif og
innleitt breytingar.
ÚR ÓLÍKUM ÁTTUM
Hanna Birna
Kristjánsdóttir
hanna.birna.kristjansdottir@reykjavik.is
Það voru margir góðir sprettir í
kommentakerfum þessa vikuna
eins og alltaf. Fyrirsögnin
„Hommar sýna
hús“ á Vísi hlaut
misjafnar við-
tökur en þar var
fjallað um þá El-
ton John og Dav-
id Furnish. Rúm-
lega 2.500
merktu við að
þeim líkaði greinin en tónlist-
armaðurinn Friðrik Ómar benti
á þessar miklu vinsældir í færslu á
fésbókinni: „Það er víst það sem
dálkahöfundar sækjast eftir, um-
fram allt, sama hversu ósmekk-
legar fyrirsagnirnar þurfa að vera.
Svo þú, ágæti höfundur þessarar
greinar og/eða fyrirsagnar, inni-
lega til hamingju:)“
Vísir hélt áfram fyrirsagnasmíð
en Þorfinnur Ómarsson lét
gamminn geisa eftir frétt um
Jennifer Law-
rence þar sem
hún sást njóta
lífsins eftir erfiða
daga undanfarið:
„Hvaða bull„f-
rétt“ er
þetta …?! Líklega
hafa flestir ósk-
arsverðlaunahafar í sögunni verið
reykingafólk. Hverjum er ekki
sama hvort þessi kona reykir eða
ekki? Er Vísir orðinn að púrítana-
löggu?“ sagði Þorfinnur og upp-
skar 39 „læk“. Benti svo í stuttri
færslu á að svona hefði ekki verið
skrifað um 22 ára karlmann sem
hefði fengið sér rauðvín. Hann
fékk 22 „læk“ fyrir þá setningu.
Þorfinnur var í miklu stuði og
samkvæmt sinni
eigin rannsókn
kom ýmislegt í
ljós. „Ég fullyrði
að 80-90% þeirra
sem voru á þess-
um Ósk-
arsverðlaunum
hafi reykt upp-
vafðar.“ Þorfinnur fékk 28 „læk“ á
þessa línu.
Hildur Helga Sigurð-
ardóttir, sem lengi sérhæfði sig í
fréttum um kóngafólk á Bretlandi
og íslenskaði nöfn af einstakri
kúnst, hafði hins vegar aðeins eitt
að segja um að Vísir hefði gert
frétt um að Jennifer Lawrence
væri að reykja. „OMG,“ sagði hún
en fékk engin „læk“.
AF NETINU
Jody Eddy hefur getið sér gott
orð Vestanhafs fyrir ýmiss
konar skrif um mat sem og
eigin eldamennsku en hún
skipuleggur nú sælkeraferð til
Íslands fyrir Bandaríkjamenn.
Ferðin hefur vakið athygli
ytra en CNN-sjónvarpsstöðin
fjallaði fyrir nokkrum vikum
um þessa ferð sem farin verð-
ur í ágúst. Nýjustu tíðindi úr
herbúðum Eddy er að for-
setafrú Íslands; Dorrit Mo-
ussaieff, muni á einhvern hátt
taka þátt í dagskránni. Ljóst
er að ferðalangar munu prófa
nokkra íslenska veitingastaði,
þar á meðal Dill en Eddy er að
skrifa matreiðslubók ásamt
Gunnari Karli Gíslasyni, yf-
irkokki og eiganda veitinga-
staðarins. Jody Eddy er þekktur matarskríbent og kokkur í Bandaríkjunum.
Munu hitta Dorrit
Leikkonan og fyrirsætan Halla Vilhjálms-
dóttir hefur síðustu daga spreytt sig á mót-
orhjólaakstri en hún er á mótorhjóla-
námskeiði í London, þar sem hún býr og
starfar. Ef hún lýkur því námskeiði hefur
hún lokið svokölluðu CBT-prófi þar í landi
og má hún þá keyra mótorhjól á vegum úti.
Halla er þekkt fyrir ævintýramennsku
svo að það ætti ekki að koma á óvart að
mótorhjólið heilli. Í lok síðasta árs kleif
hún hæsta fjall Norður- og Suður-Ameríku
ásamt kærasta sínum, Harry Koppel, en
hún hafði þá enga reynslu af fjalla-
mennsku.
Halla sagði í viðtali við Sunnudagsblað
Morgunblaðsins í byrjun janúar að hún
væri uppátækjasöm og foreldrar hennar
væru öllu vanir í þeim efnum.
Halla á
mótorhjóli
Ævintýramanneskjan Halla Vilhjálmsdóttir.
Morgunblaðið/Golli
Vettvangur