Morgunblaðið - Sunnudagur - 21.07.2013, Blaðsíða 4

Sigurður Ingi Jóhannsson sem nú
gegnir embættum ráðherra sjáv-
arútvegs, landbúnaðar, auðlinda
og umhverfis, skrifaði grein í
Morgunblaðið þann 27. desember
2012 undir fyrirsögninni „Bygg-
ingariðnaðinum drekkt í reglu-
gerð“. Í greininni lýsti þingmað-
urinn og varaformaður
Framsóknarflokksins áhyggjum
sínum af auknum kostnaði sem
hlytist af nýrri
reglugerð.
Sagði Sigurður
Ingi það meðal
annars „ámæl-
isvert að stjórn-
völd hafi ekki lát-
ið kostnaðarmeta
reglugerðina“ og
lét þess getið að hann hefði sent
umhverfisráðherra fyrirspurn fyrr
um haustið og farið fram á út-
reikninga og útskýringar á ein-
stökum efnisþáttum sem þá hafði
ekki borist svar við. Svar við fyr-
irspurn hans var raunar birt á Al-
þingisvefnum þann 21. desember,
en grein Sigurðar var send inn til
blaðsins 20. desember og var ekki
uppfærð áður en hún var birt
þann 27. desember.
Byggingarreglugerð er á hendi
Mannvirkjastofnunar sem heyrir
undir ráðuneyti Sigurðar Inga. Í
grein sinni í desember segir nú-
verandi ráðherra: „Hvað kröfu um
rýmisstærðir varðar byggist hún á
svokallaðri algildri hönnun. Stóra
spurningin er, þrátt fyrir mikinn
vilja til að tryggja fötluðum fullt
aðgengi að öllu íbúðarhúsnæði,
hvort nú á krepputímum sé rétti
tíminn til að innleiða kröfur um
meira en aðgengi að öllu íbúðar-
húsnæði að fullu. Væri ekki skyn-
samlegra að fara leið Noregs og
Danmerkur sem innleiddu slíka
reglugerð á 5-6 árum. Um leið
veittu þeir nægjanlegan sveigj-
anleika til að tryggja fjölbreytt
form húsnæðis, t.d. litlar íbúðir
fyrir námsmenn, fyrir ungt fólk
sem er að fara út á húsnæðis-
markaðinn í fyrsta sinn og fleira í
þeim dúr.“ Ekki liggur fyrir hvort
ráðherrann hyggst beita sér fyrir
frekari breytingum á reglugerð-
inni í takt við það viðhorf sem lýst
er í greininni.
Ráðherra
mótmælti
reglugerð
Sigurður Ingi Jóhannsson, sjávar-
útvegs- og landbúnaðarráðherra,
umhverfis- og auðlindaráðherra.
* Algild hönnun á að tryggja öllum aðgengi að öllumbyggingum, líka fjölbýlishúsum. Núverandi umhverf-isráðherra gagnrýndi fyrrverandi umhverfisráðherra fyrir
að drekkja byggingariðnaðinum með reglugerðinni.
Þjóðmál
EYRÚN MAGNÚSDÓTTIR
eyrun@mbl.is
4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 21.7. 2013
Algild hönnun er ný hug-
myndafræði sem gerir ráð fyr-
ir að byggingar séu þannig úr
garði gerðar að þær henti öll-
um.
Áhersla er lögð á í nýrri
reglugerð að öll mannvirki taki
mið af svokallaðri algildri
hönnun, en með því er átt við
að allir, óháð fötlun, veikindum
eða skertri hreyfigetu, geti
með öruggum hætti komist
inn og út úr mannvirkjum.
Nú er skylt að hafa lyftu í
öllum þriggja hæða húsum en
áður þurfti aðeins lyftu ef hús-
ið var á fjórum hæðum. Stærð
hússins skiptir ekki máli og
heldur ekki fjöldi íbúða. Þrí-
býli, þar sem ein íbúð er á
hverri hæð, þarf að hafa lyftu.
Hús á þremur hæðum sem er
með þremur íbúðum,
svokölluðum sérhæð-
um, verða því vart
byggð lengur enda hár
kostnaður sem fylgir
því að gera ráð fyrir
lyftu fyrir þrjár íbúðir.
E
itt af því sem lögð er
hvað mest áhersla á í
nýrri byggingareglu-
gerð sem tók gildi á
síðasta ári er að allir
hafi aðgengi að öllum mann-
virkjum. Þannig er gengið útfrá
því að allar byggingar, ekki bara
opinberar byggingar heldur einn-
ig fjölbýlishús, séu þannig úr
garði gerðar að allir – óháð fötl-
un, veikindum eða öðru – geti
komist inn og út á öruggan hátt.
Þetta þýðir meðal annars að
auknar kröfur eru gerðar um
stærðir hvers rýmis fyrir sig inn-
an íbúðar. Eitt af því sem nú er
skylda er að í öllum húsum þar
sem reglur um svokallað algilda
hönnun gilda þarf baðherbergi að
vera minnst fimm fermetrar. Þá
er óheimilt að koma fyrir þvotta-
húsi innan íbúðar sem er minna
en fimm fermetrar að stærð. Ný
byggingareglugerð var lögð fram
í febrúar 2012 eftir umsagnarferli
og starf vinnuhópa. Bráðabirgða-
ákvæði var sett inn þannig að
hægt væri að
hlusta eftir
gagnrýni
fyrsta árið, en
meðal þess
sem gagnrýnt
hefur verið af
arkitektum og
öðrum er ósveigjanleiki reglu-
gerðarinnar. Þá mótmæltu ýmsir
fagaðilar í byggingageiranum sem
töldu að ný reglugerð yki kostn-
að við byggingu húsnæðis um allt
að tíu prósent.
Breytingar gerðar eftir
kvartanir fagaðila
Í desember 2012 voru gerðar
ákveðnar breytingar og enn frek-
ari breytingar tóku gildi í apríl
síðastliðnum. Þá var meðal ann-
ars bætt inn ákvæði sem heimilar
það, sem áður átti að vera
óheimilt, að fella þvottarými íbúð-
ar inn í baðherbergi. Lágmarks-
stærð á baðherbergi með þvotta-
aðstöðu er þó 6,7 fermetrar.
Í litlum íbúðum stórborga þar
sem rými er af skornum skammti
er gjarnan gripið til ráða eins og
að fella þvottahús inn í baðher-
bergi eða svefnherbergi, útbúa
sniðuga þvottaskápa eða koma
þvottavél fyrir í eldhúsi til að
spara pláss. Í íbúð sem er 30,7
fermetrar að stærð (minnsta
mögulega nettóstærð á stúdíóíbúð
miðað við nýja reglugerð) þarf
baðherbergi með þvottaaðstöðu að
vera að lágmarki 6,7 fm, sem er
rúmur fjórðungur af stærð íbúð-
arinnar. Arkitektar sem blaða-
maður ræddi við segja kröfur um
stærðir tiltekinna rýma binda
hendur þeirra til að hanna litlar
og hagkvæmar íbúðir sem þó sé
þörf á. Vel hannað baðherbergi
með snyrtilegri þvottaaðstöðu geti
vel rúmast á færri fermetrum,
vilji fólk nýta sína fermetra í
annað.
Reglur færðar til sam-
ræmis við Norðurlönd
Sterkt er kveðið á um í lögum
að í öllum byggingum skuli að-
gengi tryggt. Með hliðsjón af því
var ákveðið að færa reglur um
lyftur í íbúðarhúsnæði til sam-
ræmis við önnur Norðurlönd.
Krafa er því gerð um lyftu í öll-
um húsum sem eru yfir tvær
hæðir. Einu undantekningarnar
eru ef aðalinngangur er á mið-
hæð þannig að aðeins sé ein hæð
á milli íbúða sem þarf að fara
upp í stiga.
Þrátt fyrir þær breytingar sem
þegar hafa verið gerðar á nýju
reglugerðinni lítur út fyrir að
áfram verði haldið í breytingum.
Í júní síðastliðnum undirrituðu
Sigríður Ólafsdóttir, formaður
Arkitektafélags Íslands og Björn
Karlsson, forstjóri Mannvirkj-
astofnunar, viljayfirlýsingu sem
felur í sér samkomulag um
áframhaldandi vinnu við rýni og
endurbætur byggingareglugerð-
arinnar.
Fjölbýlishús á þremur hæðum án lyftu heyra sögunni til en samkvæmt nýrri byggingareglugerð þarf lyftu í öll fjölbýli sem eru meira en tvær hæðir.
Morgunblaðið/Eggert
ALGILD HÖNNUN
Auknar kröfur um aðgengi
SKYLT ER AÐ HAFA 5 FM ÞVOTTAHÚS OG 5 FM BAÐHERBERGI INNAN HVERRAR ÍBÚÐAR Í FJÖLBÝLI SAMKVÆMT NÝRRI
BYGGINGAREGLUGERÐ. EFTIR ÞRÝSTING FRÁ FAGAÐILUM VAR SETT INN HEIMILD TIL AÐ HAFA ÞVOTTAAÐSTÖÐU INNI
Á BAÐI EF BAÐHERBERGIÐ ER AÐ LÁGMARKI 6,7 FM – JAFNVEL ÞÓTT ÍBÚÐIN SÉ AÐEINS 30 FM. SETJA MÁ SPURNING-
ARMERKI VIÐ SVEIGJANLEIKA TIL AÐ HANNA LITLAR, HAGKVÆMAR ÍBÚÐIR SEM LENGI HEFUR VERIÐ TALINN SKORTUR Á.
ÖLL HÚS HÆRRI EN TVÆR HÆÐIR VERÐA AÐ HAFA LYFTU, JAFNVEL ÞÓTT AÐEINS EIN ÍBÚÐ SÉ Á HVERRI HÆÐ.