Morgunblaðið - Sunnudagur - 21.07.2013, Blaðsíða 42

*Fjármál heimilannaLísa Bjarnadóttir dýralæknir notar frystikistuna sem sparnaðartæki
Sumarið er skemmtilegur tími hjá
Lísu Bjarnadóttur dýralækni. Þá
gefst henni gott tækifæri til að sinna
hugðarefnum sínum eins og hesta-
mennsku og tennis. Lísa á og rekur
Dýraspítalann með fjórum öðrum
dýralæknum.
Hvað eruð þið mörg í heimili?
Við erum í raun sex í heimili. Fyr-
ir utan mig er það maðurinn minn,
Halldór Benediktsson, unglingurinn
Aron Breki, bráðum 15 ára, Brimar
Breki 9 ára og svo heimilishundarn-
ir Búa, 4 ára Labrador og nýjasti
fjölskyldumeðlimurinn Emil, 11
vikna Griffonhvolpur.
Hvað áttu alltaf
til í ísskápnum?
Þetta klassíska; mjólk, ávaxtasafa,
grænmeti og ávexti, smjör og ost.
Geymi líka alltaf kaffið í ísskápnum
eins og Stína systir mín sagði mér
að ég ætti að gera. Það boðar ekki
gott ef ekkert kaffi er til.
Hvað fer fjölskyldan með í
mat og hreinlætisvörur á viku?
Úff, hef forðast þessa spurningu
lengi því ég hef hreinlega aldrei
þorað að taka það saman. Er sem
sagt ekki beint þessi hagsýna hús-
móðir. Hef þó eins og flestir orðið
vör við að útgjöldin eru töluvert
hærri en áður. Eyði sjálfsagt allt of
miklu í mat, finnst gaman að elda og
gera vel í mat og drykk. Get skoð-
að matreiðslubækur út í hið óend-
anlega og er dugleg að prófa nýjar
uppskriftir.
Hvar kaupirðu helst inn?
Í hverfisbúðinni minni Nettó eða
í Hagkaup sem er líka í nágrenninu.
En mín uppáhaldsbúð er Fjarðar-
kaup í Hafnarfirði.
Hvað freistar helst
í matvörubúðinni?
Fallegt kjöt- og fiskborð.
Hvernig sparar þú
í heimilishaldinu?
Tek mig stundum til og elda upp
úr frystikistunni. Safna oft allskonar
mat sem keyptur hefur verið á til-
boði, sem ég svo hreinlega gleymi.
Spurningin er kannski hversu góð
fjárfesting frystikista er!
Hvað vantar helst á heimilið?
Það hefur stundum hvarflað að
mér að kaupa safapressu en ég
hætti jafnfljótt við. Segi sjálfri mér
að hún endi inni í búri eins og gufu-
suðupotturinn og súkkulaðigos-
brunnurinn sem ég varð að eignast
en nota helst aldrei!
Eyðir þú í sparnað?
Já, finnst það nauðsynlegt.
Skothelt sparnaðarráð?
Nýta afganga. Var alltaf léleg í því
en í gegnum árin hefur mér lærst
að það borgar sig að geyma mat-
arafganga og taka t.d. með sér í
vinnuna. Þá þarf maður ekki að
skjótast í búðina eða sjoppuna orð-
inn ær af hungri í hádeginu og
kaupa alls kyns óþarfa. Svo er þetta
mun hollara en skyndibitinn. Set þá
þó ekki í frystikistuna góðu því þar
gleymast þeir mjög líklega.
LÍSA BJARNADÓTTIR DÝRALÆKNIR HJÁ DÝRASPÍTALANUM Í VÍÐIDAL
Kaffið má ekki vanta
Lísa á það til að gleyma hvað hún setti í frystikistuna og nýtir afganga sem nesti.
Morgunblaðið/Rósa Braga
Uppeldisfræðingar hafa áhyggjur af
því að börnum nú til dags standi til
boða of mikil afþreying. Alltaf er
hægt að kveikja á sjónvarpi, finna
myndskeið á YouTube eða spila á
leikjatölvuna. Fyrir vikið læra börn
ekki að gera sér lítið að góðu: þau
kunna ekki að skemmta sjálfum sér
eða njóta rólegrar afþreyingar eins
og lesturs góðra bóka.
Aurapúkinn hefur áhyggjur af
þessari þróun peninganna vegna.
Rólega og innhverfa afþreyingin er
nefnilega mun ódýrari en sú orku-
mikla og úthverfa. Ef hægt er að
kenna barninu á heimilinu að nota
hverfisbókasafnið frekar en vera á
stöðugu rápi í næstu versl-
unarmiðstöð eða kvikmyndahúsi
má spara stórar fjárhæðir.
Verst er svo þegar börnin vaxa
úr grasi og verða það sem á ensku
heitir „high maintenance“. Það er
ekki gott veganesti út í lífið að
þurfa alltaf að eyða peningum til að
skemmta sér.
púkinn
Aura-
Listin að vera
nægjusamurS
amkvæmt lögum geta Ís-
lendingar sem ferðast til
útlanda komið með varning
til baka fyrir samtals
88.000 kr. án þess að greiða af
þeim skatta og gjöld. Ef ferða-
langur kemur til landsins með
nýjar vörur fyrir meira en sem
nemur þessari heimild ber honum
að gefa sig fram í rauða hliðinu í
tollinum og gera skil á öllum
gjöldum á því sem er umfram
heimildina.
Ekki er erfitt að eyða meira en
88.000 kr. í skemmtilegri ferð til
útlanda, sérstaklega ef leiðin ligg-
ur um heimsfrægar versl-
unargötur. Margir kunna því að
vilja freista þess að fara í gegnum
græna hliðið og setja upp sinn
besta sakleysissvip. Slíkt getur þó
reynst dýrt sprell því ef tollverð-
irnir góma viðkomandi og inn-
flutningurinn er yfir mörkum þá
er varningurinn haldlagður og
sendur til frekari meðferðar hjá
Tollstjóra þar sem sekt er ákvörð-
uð með útreiknuðum aðflutnings-
gjöldum að viðbættu 15% álagi.
Eftir sektargreiðslu er farþega
heimilað að tollafgreiða varninginn
sem löglega innflutta vöru að því
gefnu að varan sé til einkanota.
Rétt er að fara sérstaklega var-
lega ef ferðalangurinn hefur feng-
ið „tax free“-endurgreiðslu á flug-
vellinum úti á leiðinni heim því
tollayfirvöld í ýmsum löndum eiga
í samstarfi sín á milli og kunna að
láta kollega sína á Íslandi vita ef
von er á ferðalangi með sérlega
dýr innkaup í farteskinu.
Jóhannes Gunnarsson, formaður
Neytendasamtakanna, segir það
hafa verið skref í rétta átt þegar
innflutningsheimildin var hækkuð í
vor og sú regla numin úr gildi að
engin stök vara megi kosta meira
en sem nemur hálfri heimildinni.
Samtökin birtu fyrr í sumar grein
á heimasíðu sinni um nýju regl-
urnar og hlekk í reiknivél sem
nota má til að finna út hvaða
gjöld má gera ráð fyrir að greiða
af innflutta varninginum.
Jóhannes myndi gjarnan vilja
sjá innflutningsheimildina hækk-
aða enn frekar enda gott fyrir
neytendur að geta notið góðs af
hagstæðu verði erlendis. „Neyt-
endasamtökin myndu frekar tala
fyrir hærri upphæð en lægri, en á
meðan þetta eru lögin þá marg-
borgar sig að fylgja reglunum og
standa skil á öllum gjöldum frek-
ar en hætta á að fá háar sektir.“
Munar um frímarkið
Að fara í rauða hliðið getur líka
verið ódýra en fólk heldur, því
„frímarkið“ gengur upp í verð
þeirrar vöru sem greiða þarf gjöld
af. Þá getur ferðamaðurinn valið
að greiða frekar gjöld af þeim
vörum sem bera lægri gjöldin en
láta heimildina dekka vörur sem
bera hærri gjöld. Þannig getur
t.d. verið hagkvæmara fyrir þann
sem flýgur inn frá Bandaríkjunum
með nýja tölvu sem kostar 88.000
og nýja flík sem kostar það sama,
að velja að borga frekar gjöldin af
tölvunni en flíkinni því gjöldin af
flíkinni myndu verða hærri. Með
fríheimildinni er lítil ástæða til að
óttast himinháan reikning þó fjár-
fest hafi verið í eins og einum
iPhone eða fartölvu í ferðalaginu.
Sævar Sævarsson lögfræðingur
hjá Tollstjóra minnir á að allt sem
keypt er í fríhöfninni er talið með
upp í 88.000 kr heimildina. „Þá
gilda sérstakar reglur um matvæli
en heildarverðmæti matvælanna
má ekki fara yfir 25.000 kr og
þyngdin ekki yfir 3 kg.“ segir
hann.
Sævar bendir líka á að sér-
reglur gildi um þá sem hafa haft
fasta búsetu erlendis í ár eða
lengur og eru þeim ekki settar
jafnstrangar skorður og almennum
ferðamönnum, enda sé um að
ræða búslóð manna sem séu að
flytjast búferlum til Íslands.
FERÐALANGAR MEGA KOMA MEÐ VÖRUR TIL LANDSINS FYRIR 88.000 KR. ÁN ÞESS AÐ GREIÐA GJÖLD
Trekktar taugar í tollinum
AÐ FARA Í GEGNUM RAUÐA HLIÐIÐ OG BORGA FULL GJÖLD AF ÞVÍ SEM
KEYPT VAR ERLENDIS GETUR VERIÐ ÓDÝRARA EN FÓLK GRUNAR.
Ásgeir Ingvarsson ai@mbl.is
Leigubíll fyrir utan lúxusvöruverslunina Harrod’s í Lundúnum. Þar er auðvelt að fullnýta 88.000 kr. fríheimild ferða-
manna á einu augnabliki. Heimildin hækkaði í vor og gerðar voru breytingar sem juku svigrúm ferðamanna.