Morgunblaðið - 17.10.2013, Blaðsíða 16
16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. OKTÓBER 2013
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Frumathugun þýskra sérfræðinga
hjá Bremenport bendir til þess að
Finnafjörður geti verið ákjósan-
legur staður fyrir umskipunarhöfn í
Norður-Atlantshafi. Hefur því verið
ákveðið að halda rannsóknum á
staðháttum ásamt þróun verkefn-
isins áfram til næstu þriggja til
fimm ára og afla þá nauðsynlegra
gagna.
Að sögn Siggeirs Stefánssonar,
oddvita sveitarstjórnar Langanes-
byggðar, var verkefnið kynnt á
íbúafundum hinn 10. október sl.
Framsögu héldu fulltrúar þýska
fyrirtækisins Bremenports, Haf-
steinn Helgason, verkfræðingur hjá
Eflu verkfræðistofu, og fulltrúar
sveitarfélaganna, bæði á Þórshöfn
og á Vopnafirði. Áður, eða í sept-
ember sl., var verkefnið kynnt land-
eigendum í Finnafirði. Búið er að
kynna verkefnið fyrir ráðherrum
ríkisstjórnarinnar og þingmönnum
svæðisins en forseti Íslands kynnti
verkefnið opinberlega fyrst í júní sl.
Á íbúafundunum kynntu fulltrúar
þýska stórfyrirtækisins og fulltrúi
frá Eflu verkfræðistofu ásamt
sveitarfélögunum hugmyndir um
umskipunarhöfn í firðinum. Kom
fram í máli þeirra að framkvæmd-
irnar myndu hvorki hafa áhrif á nú-
verandi sauðfjárbúskap á svæðinu
né skógræktarsvæði, auk þess sem
almennt yrði hugað vel að umhverf-
inu. Þá væri líklega hentugt að hafa
skógrækt við fyrirhugaða höfn.
Gerðu viljayfirlýsingu 2012
Spurður um þessar hugmyndir
segir Siggeir forsöguna þá að fyrir
nokkrum misserum hafi Efla verk-
fræðistofa verið beðin um að kynna
hugmyndina fyrir erlendum fag-
aðilum. Það hafi svo leitt til þess að
í desember 2012 hafi sveitarfélögin
Langanesbyggð og Vopnafjörður
annars vegar og Bremenport hins
vegar gert með sér viljayfirlýsingu
um að þýska fyrirtækið gerði frum-
athugun á fýsileika hafnargerðar í
Finnafirði. Frumathugun gaf það
góð fyrirheit að Bremenport vill
skoða það til hlítar hvort það sé
hagkvæmt og raunhæft að byggja
umskipunarhöfn á svæðinu sem
gæti vaxið og stækkað í umsvifum í
áföngum á næstu áratugum sam-
hliða breytingum í norðurhöfum.
„Þeir vinna nú að áætlun um
rannsóknir og athuganir sem ætl-
unin er að taki þrjú til fimm ár,“
segir Siggeir og tekur fram að
Þjóðverjarnir muni alfarið bera
kostnaðinn af verkefninu. Þeir hafi
lengi fylgst með þróun og umræðu
um breytingar á norðurslóðum og
því þekkt vel til mála þegar þeir
komu til Íslands. Einnig hafa þeir
skoðað aðra valkosti í Noregi og á
Íslandi.
„Þjóðverjarnir munu gera marg-
háttaðar rannsóknir í tengslum við
verkefnið eins og að rannsaka öld-
ur, strauma og dýpi í Finnafirði og
gera nánari athuganir á veðurfari
þar. Þess má geta að skammt frá er
veðurstöð í Miðfjarðarnesi. Eins
verða gerðar jarðfræðilegar rann-
sóknir á landinu í Finnafirði. Sam-
hliða gagnaöflun og úrvinnslu á
fyrirliggjandi gögnum og nýjum
verður ráðist í frumhönnun á mögu-
legri umskipunarhöfn.“
Allt að 5.000 metra kantur
Spurður hvað taki við að þessu
loknu segir Siggeir að ef niður-
staðan verði sú eftir þrjú til fimm
ár að það sé raunhæft og hagkvæmt
að byggja umskipunarhöfn verð það
gert í áföngum. „Það er reiknað
með, ef af verður, að fyrst í stað
verði hugað að viðlegukanti sem
verði allt að 1.500 metrar en aðal-
skipulagið býður upp á það að
þarna sé hægt að koma fyrir um
5.000 metra viðlegukanti. Jafnframt
færu nokkur hundruð hektarar
lands undir umskipunarhöfn í byrj-
un sem væri svo hægt að stækka.
Fulltrúum Bremenport þykir það
spennandi við Finnafjörð að þar fer
saman nægt landrými, mikið dýpi
og möguleiki á uppbyggingu á
löngum viðleguköntum í áföngum.
Þarna eru góðir framtíðar-
möguleikar eins og að stækka
hafnarmannvirkin í síðari áföngum,
enda er í aðalskipulagi Langanes-
byggðar gert ráð fyrir um 1.500
hektara landrými undir iðnaðar- og
hafnarsvæði. Nýtt aðalskipulag
Langanesbyggðar var samþykkt
síðastliðið vor, en það var búið að
vera nokkur ár í þróun og vinnslu.“
Stofnkostnaðurinn óþekktur
Spurður út í áætlaðan kostnað við
verkið segist Siggeir ekki hafa upp-
lýsingar um hver stofnkostnaður
við slíka höfn yrði. Það verði eitt af
því sem verði skoðað samhliða
rannsóknum á næstu árum. Hvað
snertir staðarvalið segir Siggeir
einkum horft til þess að svonefnd
miðleið yfir norðurpólinn verði talin
fýsileg ef ísinn haldi áfram að hopa.
Sé sú leið farin komist siglingafélög
hjá gjöldum sem rússnesk stjórn-
völd innheimti fyrir siglingar um
þann hluta norðausturleiðarinnar
sem er í rússneskri landhelgi. Þá sé
Risahöfn
möguleg í
Finnafirði
Þýskt stórfyrirtæki er ánægt með
frumathugun og undirbýr rannsóknir
Ljósmynd/Bremenports/Birt með leyfi fyrirtækisins
Risavaxin Hér má sjá viðlegukantinn í Bremerhaven úr lofti. Gríðarlegur fjöldi gáma fer um höfnina á hverju ári.
40%
afsláttur
af völdum
töskum
Kringlan
Sími 533 4533
Kringlukast