Morgunblaðið - 02.11.2013, Qupperneq 77

LAUGARDAGUR 2. NÓVEMBER 2013 77
Morgunblaðið hefur fylgt mér með ein-um eða öðrum hætti eins lengi og égman eftir mér. Afi minn og amma
norður á Akureyri, Stefán Eiríksson og Jódís
Kristín Jósefsdóttir, voru umboðsmenn blaðs-
ins á Norðurlandi og sáu um dreifingu þess
með öllu því umstangi sem því fylgdi. Margar
af mínum fyrstu minningum snúast því um
blaðið; ég man eftir því að hafa verið í bílnum
með afa þegar hann var að dreifa því á Ak-
ureyri og í glugganum á Moggahöllinni í
Hafnarstræti þangað sem blaðburðarbörnin
mörg hver sóttu blöðin. Seinna meir bættist
ég í hóp þeirra og var það mín fyrsta launaða
vinna. Það var afar forvitnilegt að kynnast
fjölmiðlun frá þessari hlið, hvernig dreifing-
arnet var byggt upp og viðhaldið á stóru
svæði og því viðamikla og fjölbreytilega starfi
sem þessu fylgdi hjá afa og ömmu.
Þegar ég var í háskólanámi sótti ég um
sumarstarf á Mogganum og varð að ósk
minni þegar ég komst að í íþróttafréttunum.
Fyrsta sumarið sem ég starfaði á blaðinu var
óvenju viðburðaríkt. Þetta var sumarið 1992
þegar mikið var um að vera í heimi
íþróttanna, bæði Ólympíuleikar í Barcelona
og úrslitakeppni EM í knattspyrnu. Svo mik-
ið var um að vera á tímabili að gefnir voru út
sérstakir íþróttakálfar dag eftir dag, minnst
átta síður og oftar en ekki mun stærri. Þetta
kallaði á mikla vinnu hjá blaðamönnum
íþróttadeildarinnar þar sem setið var við frá
morgni til kvölds við að afla upplýsinga,
skrifa fréttir, finna myndir og setja upp blað-
ið. Samhliða var fylgst með innlendum
íþróttaviðburðum og oftar en ekki var tíminn
til að skila inn síðasta efninu ansi naumur.
Allt hafðist þetta að lokum og slysin voru
vonandi ekki mörg. Mér er þó minnisstætt
þegar Magnús Óskarsson borgarlögmaður
hringdi einn morguninn og kraumaði í honum
hláturinn vegna fyrirsagnar í blaði dagsins
sem ég hafði skrifað. Magnús safnaði um ára-
bil skondnum fyrirsögnum úr blöðum og þótti
honum þessi eiga heima í því safni, en um var
að ræða umfjöllun um leik í úrslitakeppni
EM í knattspyrnu. Tvö atriði stóðu upp úr
eftir leikinn, annars vegar heppni Þjóðverja
við að krækja í jafntefli í fyrsta leik og hins
vegar að fyrirliði þeirra og helsta stjarna,
Rudi Völler, handleggsbrotnaði í leiknum. Að
sjálfsögðu var hægt að klúðra þessu, Magnúsi
og öðrum til mikillar skemmtunar.
Næstu árin var ég viðloðandi íþróttadeild-
ina, var í fullu starfi yfir sumarið og sinnti
ýmsum verkefnum yfir veturinn á íþrótta-
sviðinu. Í sumarbyrjun í nokkur ár fylgdist
ég náið með stórviðburðum á borð við
Wimbledonmótið í tennis og Tour de France-
hjólreiðakeppninni og kynnti mér allt það
helsta í kringum þá viðburði. Lagt var upp
með að sinna öllum helstu íþróttaviðburðum
vel með þarfir íþróttaáhugamanna í huga og
um leið að kynna íþróttagreinar og fjalla um
söguleg atriði og helstu reglur og viðmið.
Notast var við skýringarmyndir frá erlendum
fréttastofum og stundum þurfti töluvert að
leggja á sig til þess að ná öllum atriðum rétt-
um. Þetta var jú á þeim tíma sem farsíma-
eign var ekki almenn og netið með litla út-
breiðslu og man ég eftir einu tilviki þar sem
ég þurfti að fara út og leita uppi fimleika-
sérfræðing til þess að bera undir hann hvort
þýðingar á hugtökum væru réttar.
Með mér í deildinni á þessum árum störf-
uðu miklir snillingar, þrautreyndir íþrótta-
fréttamenn sem höfðu mikla ástríðu fyrir
sínu starfi. Þarna lærði maður eitt og annað,
þar á meðal að vinna undir mikilli pressu því
oftar en ekki var efni frá íþróttadeildinni það
eina sem vantaði áður en blaðið fór í prentun.
Þá sat maður og hamraði inn síðustu orðin í
umfjöllun um leiki kvöldsins, með heila hers-
ingu yfir sér sem beið eftir afrakstrinum og
því að setja vélarnar í gang. Það var sann-
kallað draumastarf fyrir íþróttaáhugamann
að fá að skrifa um íþróttir. Það besta við
starfið var þó að fá að vinna með öllu þessu
frábæra fólki, ljósmyndurum, blaðamönnum,
umbrotsmönnum og öllum þeim öðrum sem
komu að útgáfu blaðsins. Sannkallað drauma-
lið.
Sannkallað draumalið
Morgunblaðið/Golli
Stefán Eiríksson skrifaði íþróttafréttir, sem oft eru síðasta efnið, sem unnið er í blaðið: „Þá
sat maður og hamraði inn síðustu orðin í umfjöllun um leiki kvöldsins, með heila hersingu yfir
sér sem beið eftir afrakstrinum og því að setja vélarnar í gang.“
Stefán Eiríksson
lögreglustjóri
Fyrirsögn og undirfyrirsögn kölluðust óheppilega á þegar sagt var frá landsleik Þjóðverja.
Ég var 18 ára nýútskrifaður stúdent þegarég kom til starfa sem blaðamaður áMorgunblaðinu og ekki nóg með það
heldur leit ég út fyrir að vera 14 ára. Ég kalla þá
góða Styrmi og Matthías að hafa gefið mér
þetta tækifæri – en ég held að þeir hafi haft
lúmskt gaman af því að senda mig til að taka
viðtöl við gamla skápa sem ráku upp stór augu
þegar ómáluð unglingsstúlka með ljóst hár nið-
ur í mitti í skósíðri lopapeysu og kínaskóm kom
og kynnti sig sem blaðamann Morgunblaðsins.
Til að láta á mig reyna létu þeir mig strax fá
það stóra verkefni að skrifa kálf um 100 ára af-
mæli Framtíðarinnar, málfundafélags Mennta-
skólans í Reykjavík. Þar átti ég að rekja sögu
þess og taka fyrrverandi formenn tali og langaði
mig að fara eins langt aftur og mögulegt var. Á
listanum rak ég augun í nafn Einars Olgeirs-
sonar, sem mér fannst kunnuglegt, og spurði
hvort þessi karl væri á lífi og hvort ég gæti talað
við hann. Það kom hik á ritstjórana áður en þeir
sögðu: „Þú getur reynt …“ án þess að útskýra
það neitt nánar. Þeim til undrunar samþykkti
Einar þegar í stað að veita mér viðtal og ég fór
heim til hans á Hrefnugötu þar sem ég átti von
á að finna hann hruman í ruggustól. En það var
eitthvað annað – hann reif upp dyrnar og mér
fannst augu hans skjóta gneistum þegar hann
mældi mig út. Hann gekk því næst kvikur í
spori inn í litlu stofuna, sem var full af bókum,
sagðist vera önnum kafinn við að koma út Rétti
en bað mig endilega að ganga í bæinn og þiggja
límonaði. Þegar ljósmyndara Morgunblaðsins
bar að garði skömmu síðar var Einar aftur á
móti allt annað en vinalegur og veitti honum
ekki inngöngu. Hann sagði mér þá að eina
ástæðan fyrir því að hann hefði viljað tala við
erkióvini sína á Mogganum hefði verið til að
hitta mig þar sem afi minn og afasystir hefðu
deilt hugsjón hans og starfað honum við hlið í
Kommúnistahreyfingunni. „Erling afi þinn var
verkfræðingur og gat hjálpað mér að rökstyðja
mál mitt með útreikningum en Dagný setti á
stofn barnaheimili fyrir fátæk börn. En lífið þá
var svo ólíkt lífinu núna, María, að ég get ekki
einu sinni byrjað að útskýra það fyrir þér og
hversu knýjandi það var að styðja fátækan
verkalýðinn.“ Hann vísaði mér svo á fund-
argerðir Framtíðarinnar á Landsbókasafninu
fyrir greinina mína.
Þessi fundur við Einar hefur aldrei liðið mér
úr minni og fékk dýpri merkingu þegar ég
seinna las mér til um þennan umdeilda eldhuga
og hugsjónamann og þá tíma sem hann hrærð-
ist í. Þegar ég gekk út fannst mér ég sjá heim-
inn í öðru ljósi, tilfinning sem ég átti oft eftir að
upplifa sem blaðamaður eftir að hafa sett mig í
spor viðmælanda míns um stund.
Að sjá heiminn í öðru ljósi
Morgunblaðið/Guðjón
María Ellingsen ræðir við Einar Svein Jó-
hannesson, skipstjóra í Vestmannaeyjum,
fyrir sjómannadaginn 1983.
María Ellingsen
leikkona
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Maríu Ellingsen leikkonu fannst hún oft upplifa þá tilfinningu þegar hún var blaðamaður að
sjá heiminn í öðru ljósi eftir að hafa sett sig í spor viðmælanda síns um stund.