Morgunblaðið - 04.09.2014, Blaðsíða 50

50 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. SEPTEMBER 2014
Smiðjuvegi 66 • Kópavogi • 580 5800 • www.landvelar.isFuruvöllum 3 • Akureyri • 461 2288
Alhliða þjónusta fyrir vökvadælur
og vökvamótora
Sala - varahlutir - viðgerðir
SVIÐSLJÓS
Guðmundur Magnússon
gudmundur@mbl.is
Ýmsir urðu undrandi þegar netmiðlar
birtu fyrr í vikunni ljósmynd af knatt-
spyrnukappanum Emil Hallfreðssyni
þar sem hann stendur frjálslega
klæddur við hlið Frans páfa í Vatík-
aninu og leggur hönd sína á öxl hans
heilagleika eins og þeir séu mestu
mátar eða gamlir kunningjar. Má
þetta? var spurt á samfélagsmiðlum,
kaffistofum og í heitum pottum. Eru
ekki í gildi afar strangar siðareglur
um hegðun og klæðnað í návist æðsta
leiðtoga kristinna manna? Einhverjir
létu sér detta í hug að hinn frægi ís-
lenski kumpánaskapur gagnvart
ókunnugum og svokölluðum höfð-
ingjum ætti hér hlut að máli.
Þar sem allir eru biskupar
Margir kannast við lýsingu Hall-
dórs Laxness á íslenskum kump-
ánaskap eða jafnaðaranda. Í Íslend-
ingaspjalli má lesa: „Biskup einn
ágætur sagði frá því svo ég heyrði hve
mjög hann hefði rekið í rogastans á
Íslandi þegar hann settist við borð
ásamt starfsbróður sínum íslenskum í
veitíngahúsi uppí sveit, og inn kom
ekill þeirra á eftir þeim, settist niður
við borð biskupanna og fór að halda
þeim uppá snakki sem þriðji kollega:
íslendíngur lifir án nokkurs sérstaks
tilverknaðar í því samfélagi heilags
anda þar sem allir eru biskupar.“
Emil Hallfreðsson er einn af okkar
snjöllustu knattspyrnumönnum.
Hann er leikmaður hjá ítalska liðinu
Hellas Verona. Leikmenn þess og
fleiri knattspyrnumenn fengu áheyrn
hjá Frans páfa á mánudaginn í tilefni
af sérstökum leik sem fram fór um
kvöldið á Ólympíuleikvellinum í Róm
og var hugsaður til stuðnings við frið í
heiminum. Átti Vatíkanið frumkvæði
að leiknum og meðal þátttakenda
voru heimsfrægir knattspyrnumenn
eins og Messi, Ronaldinho og Mara-
dona. Var sagt frá heimsókninni á Fa-
cebook-síðu Hellas Verona og myndin
af Emil og Frans páfa birt.
Athugun bendir til þess að það sé
ekkert séríslenskt við samskipti Em-
ils og Frans páfa. Grundvallarbreyt-
ingar hafa orðið á framgöngu og
samskiptamáta páfa frá því að Jorge
Bergoglio kardínáli frá Argentínu –
nú Frans páfi – var kjörinn í emb-
ættið í mars í fyrra. Alþýðleiki og
óformfesta einkennir framkomu
hans og viðmót. Aldagömlum venjum
og hefðum hefur verið kastað fyrir
róða. Emil ekki sá fyrsti sem fær
ljósmynd af sér í kumpánalegum
stellingum með Frans páfa. Breskur
hjólreiðafrömuður birti til dæmis á
dögunum nákvæmlega eins mynd af
sér með páfa á vefsíðu hjólreiða-
klúbbsins.
Kumpánlegur við Frans páfa
Morgunblaðið/Ómar
Péturstorg Vatíkanið í Rómaborg
er afar fjölsóttur staður alla daga.
Ljósmynd/Hellas Verona
Slakir Formlegheitin að baki. Frjálslega klæddur Emil Hallfreðsson og Frans páfi eins og gamlir kunningjar.
 Afslappað andrúmsloft þegar knattspyrnukappinn Emil Hallfreðsson heimsótti páfann í Róm
 Grundvallarbreytingar urðu á framgöngu og samskiptamáta páfa þegar Frans var kjörinn
Þónokkrir Íslendingar hafa náð
páfafundi í tímans rás. Flestir hafa
hitt hans heilagleika í almennri
áheyrn, en sjaldgæfara er að
menn fái einkafundi með honum.
Þess eru þó samt nokkur dæmi að
fornu og nýju. Fyrstu íslensku
biskuparnir, Ísleifur Gissurarson,
Gissur Ísleifsson og Jón Ögmunds-
son, munu til dæmis hafa gengið á
fund páfa. Í Njálu segir að
Brennu-Flosi hafi gengið suður
eftir ódæðisverkið á Bergþórshvoli
„og létti ekki fyrr en hann kom til
Rómaborgar. Þar fékk hann svo
mikla sæmd að hann tók lausn af
sjálfum páfanum og gaf þar til fé
mikið.“ Látum hér liggja á milli
hluta hvort Brennu-Flosi hafi ver-
ið til í alvörunni.
Forseti Íslands, Ólafur Ragnar
Grímsson, hefur tvívegis átt einka-
fundi í páfagarði; með Jóhannesi
Páli páfa II. 1998 og Benedikt
páfa XVI. 2011. Mikil formfesta
einkenndi þær samverustundir.
Strangar reglur voru í gildi um
klæðnað og allar hreyfingar í ná-
vist páfa. Forsetinn var í sínu fín-
asta pússi og föruneyti hans sömu-
leiðis; konurnar svartklæddar með
höfuðföt. Engum datt í hug að
knúsa páfann eða leggja hönd á
öxl hans, enda voru fyrirrennarar
Frans páfa lítið fyrir svo náin
samskipti við gesti sína.
Ekki má gleyma að Jóhannes
Páll II. heimsótti Ísland árið 1989,
fyrstur páfa í sögunni.
gudmundur@mbl.is
Ljósmynd/Vatíkanið
Áheyrn Forseti Íslands, Ólafur Ragnar Grímsson, hjá Benedikt páfa 2011.
Formlegheitin voru allsráðandi á fundinum og konurnar með höfuðföt.
Formfestan miklu
meiri fyrr á tíð
 Strangar reglur voru um samskiptin
Jóhanna,
dóttir Gunn-
laugs Briem
sýslumanns,
var í Róma-
borg árið
1827, fyrir
200 árum.
„[Péturs-
kirkjan] er
svo stór, að
tíu aðrar
kirkjur gætu staðið innan í
henni,“ skrifaði hún í sendi-
bréfi heim. Partar af því birt-
ust í tímaritinu Sunnanpóst-
inum 1838. „Á jóladaginn sá ég
páfann borinn inn og út af
kirkju þessari á gylltum börum,
með trónhimni yfir sér. Á höfði
bar hann þrjár gullkórónur,
sem voru festar á uppháa,
hvíta húfu.“ Sjálf náði Jóhanna
ekki fundi páfa og hefur líklega
ekki sóst eftir því enda lúth-
ersk.
„Með þrjár
gullkórónur“
SÁ PÁFANN ÁRIÐ 1827
Páfi Leó XII.