Stígandi - 01.04.1944, Side 6
84
SPJALL
STÍGANDI
Sökum þeirra merkilegu tímamóta, sem nú fara í hönd í sögu þjóðar
vorrar, flytur Stígandi sína sérstöku „samfelldu dagskrá“, sem hann kallar
„Islands þúsund ár“. Snorri Sturluson hefir hlotið það kynlega hlutskipti í
íslenzkri sögu, að vera sjálfstæði þjóðarinnar óhamingjumaður í lifanda
lífi, en gefa því þó þær gjafir, sem gerðu það ódauðlegt um aldir; Hall-
grímur Pétursson er eins konar persónugervingur þeirra ofurmannlegu
átaka, sem hungruð og kúguð þjóð neytti, svo að yfir glötunargjána bar;
Einar Benediktsson mun að allra dómi einhverr almerkasti landnámsmað-
ur íslenzkra bókmennta í seinni tíð, en á Halldóru Gunnsteinsdóttur má
líta sem fulltrúa þeirra ótal íslenzku eiginkvenna og mæðra, drenglyndra,
einbeittra, fórnfúsra og kærleiksríkra, sem íslenzka þjóðin stendur um aldir
í ógreiddri skuld við.
Myndirnar eru eftir málverkum Hauks Stefánssonar, málara, Akureyri:
Snorri Sturluson hugmynd málarans af þessum stórmerka sagnaritara, en
mynd Hallgríms er máluð eftir gamalli teiknimynd og gefin Húsavíkur-
kirkju á páskadag 1944 af Jóni H. Þorbergssyni, bónda á Laxamýri. Undir
myndina var eftirfarandi vers Hallgríms Péturssonar skráð:
Gefðu að móðurmálið mitt
— minn Jesús þess ég beiði —
frá allri villu klárt og kvitt
krossins orð þitt útbreiði.
Um landið hér til heiðurs þér
helzt mun það blessun valda,
meðan þín náð lætur vort láð
lýði og byggðum halda.
10. júní 1944.