Stígandi - 01.01.1949, Blaðsíða 10

Þessi tapsrekstur okkar á sér reyndar langa sÖgu, og verður hún
ekki rakin hér. En hversu óstjórnlegur liann hefir orðið á hinum
síðustu árum, stafar a. m. k. að verulegu leyti af samábyrgð margra
flokka á stjórnarháttum okkar. Málum okkar hefði tvímælalaust
verið miklu betur komið, ef við hefðum látið stærsta þingflokk
okkar bera einan ábyrgð á stjórn landsins síðan 1942. Þetta er
sannarlega ekki sagt af neinni sérstakri trú á Sjálfstæðisflokkinn
eða stefnu hans í íslenzkum stjórnmálum. Sá, sem þetta ritar, telur
sig andstæðing flokksins og stefnu hans fullkominn. En í stjórn
hvers lands er betra að veifa röngu tré en öngvu, betri stefna, sem
fer vill vegar en engin stefna, og fyrir öllu er það, að einhverjir
beri fulla ábyrgð á stjórnarathöfnunum, geti staðið og fallið með
þeirn, og að til séu einhverjir að taka við, þegar þeir, sem með
stjórnina hafa farið, eru flæktir orðnir í afglöpum sínum og riða
til falls. Um það öngþveiti, sem nú er í íslenzkum stjórnmálum
og fjármálum, geta stjórnarflokkarnir kennt hvor öðrum, og það
með rökum, því að þeir eru allir nokkurn veginn jafn sekir. Ef
koma á fram ábyrgð á hendur þeim, verður því að koma henni á
þá alla, eigi þeir að falla á sínum afglöpum, verða þeir allir að
falla, en engum þeirra ber öðrum frarnar siðferðilegur réttur eða
skylda að taka við, og engum þeirra sýnist öðrum frernur trúandi
til þess. Þeir hafa að vísu allir lýst einhverjum stefnumörkum urn
innanlandsmál, en enginn þeirra hefir sýnt, að honum væri stefn-
an það alvörumál, að hann vildi standa eða falla með henni.
Svo virðist, að til séu menn, sem ala þær vonir í brjósti, að með
einu ráði megi losna úr þessu fjármálaöngþveiti, sem við erum
í, því, að ganga í hernaðarbandalag með „hinum vestrænu þjóð-
um“, Atlantshafsbandalagið, sem nú er boðað og undirbúið.
Litlu síðar en fyrst fréttist, að það bandalag væri í uppsiglingu,
fór einn alþingismaðurinn á stúfana, auglýsti fyrirlestur um „varn-
arlaust land, tómar búðir“. Þegar fyrirlesturinn var síðan prent-
aður, var reyndar sleppt úr fyrirsögninni tómu búðunum, en í
þess stað sett mottó: „Þú vissir ei þig gisti í gær hið gullna augna-
blik.“ Þetta „gullna augnablik“ var að vísu samkvæmt því sem
fyrirlesarinn segir, „í gær“, þegar okkur bauðst það 1945, að her
yrði áfram í landinu, fjölmennur amerískur her. Er slíkt að vísu
nokkur staðfesting á því, sem hvíslað var manna milli í Reykja-
vík, þegar það boð kom fyrst (og átti þó lágt að fara), að við ætt-
um kost á að fá 300 milljónir á ári, sumir hvísluðu krónur, aðrir
dollara, fyrir þau fríðindi okkur til handa, að Bandáríkin héldu
8 STÍGANDI