Stígandi - 01.01.1949, Blaðsíða 16

Nú hefir í fáum orðum verið rakið, hvernig mál okkar standa
í dag, og ef eigi væri annað, er þó fróðlegt að vita, hvernig ræðst.
I þeirri vakningu, sem orðið hefir í sjálfstæðismálum þjóðarinnar,
hafa stúdentarnir við hinn unga háskóla okkar í fyrsta sinn tekið
forustu, sem eftir hefir verið tekið. Ekki er hér enn um að ræða
neina nýja flokksmyndun, en tilraun er þetta til að gera það súr-
deig, er geti sýrt þjóðlíf okkar allt, skapað nýjan vilja til að valda
eigin málum og verjast erfendri ásælni. Mætti þetta verða einhver
hinn merkilegasti viðburður í íslenzkri sögu og þjóðarþróun.
Það er vonandi, að meira en Imndrað ára barátta fyrir stjórnar-
farslegu sjálfstæði þjóðarinnar verði ekki til þess eins, að hún
grípi fyrsta tækifæri til að selja það fyrir fánýtar vonir tnn aukna
auðsæld, og það fyrst og fremst vegna þess, að hún ræður ekki við
þá auðsæld, sem luin þegar hefir. Það er vonandi, að meira en
þúsund ára barátta fyrir sjálfstæðri menningu, stundum dásanr-
lega árangursrík, stundum háð til varnarsigurs við aðstæður, er
sýndust vonlausar, þurfi ekki að enda með smánarlegum ósigri
á þeim tíma, senr rétt hefir þjóðinni nrest í lrendur, heldur verði
hún háð áfram í þessu landi nreð auknu þreki og glæsilegri ár-
angri en nokkru sinni fyrr.
En verði fjölmennur, erlendur her í landinu jafnt á friðartínr-
unr senr í ófriði, er, eftir því senr atburðir síðustu ára benda til, lít-
il von til, að hér haldist lengi sjálfstæð íslenzk nrenning. Skiptir
um það engu, lrverrar þjóðar her það er, senr hér lrefir setu. En um
leið og við lröfunr glatað sjálfstæði menningar okkar, lröfunr við
tortímt þjóð okkar, og landið er þá eigi lengur okkur eða niðjum
okkar nokkurs virði.
Fyrir tæpunr finrnr árunr gengunr við íslendingar til atkvæða
unr að lýsa yfir fullu sjálfstæði þjóðarinnar. Þá var samlrugur
nreð þjóðinni, og yfir landinu hinrinn fagnandi vona. Þó voru
skuggar til, og boðuðu sunrir nriklar lrættur. Fjölmennur erlendur
lier var enn í landinu, og voru eigi allir Islendingar þess vegna
að fullu sjálfra sín.
Síðasta daginn, senr atkvæðagreiðslan fór franr, gekk ung ís-
lenzk stúlka forkunnar vel búin inn í bókabúð í Austurstræti í
Reykjavík í fylgd nreð amerískum liðsforingja. Hún bar eyrna-
skraut, sem í var snrelft fána með 48 stjörnum. Augljóst var, að
því var nýfundinn staður, því að þess sáust merki, að dreyrt hafði
úr eyranu. Erindið í búðina var að minna eina afgreiðslustúlk-
14 stÍgandi