Stígandi - 01.01.1949, Blaðsíða 18

LANDEIGN Á LANDNÁMSÖLD
Saga stærstu landnámanna
Eítir dr. HANS KUHN, prófessor
Hér nem ek mér land, fyrir því að hér sé ek
nú eigi byggðan bólstað (Hænsa-Þóris saga).
Ingólfur Arnarson nam land milli Ölfusár og Hvalfjarðar og
öll nes út. Svo segir í Landnámsbók, og því til styrktar má benda
á orð Ara Þorgilssonar, að þar sé kallað Ingólfsfell fyrir vestan
Ölfusá, sem Ingólfur lagði sína eigu á. Engum manni sýnist hafa
komið í hug að efast um, að svo hafi verið. Þar sem lýsing Land-
námabókar kemur að Ölfusá, segir auk þess, að nú sé komið að
landnámi Ingólfs. Því næst nefnir hún sjö menn, sem setzt hafa
að í austur- og suðurhluta þessa svæðis, frá Þingvallasveit ofan
til sjávar og vestur í Grindavík. Heimildin segir um þá flesta,
að þeir hafi numið þar land, en nefnir hvergi, að Ingólfur eða
neinn af hans afkomendum hafi verið með í ráðum, með því að
gefa eða selja þeim landið ellegar vísa þeim til þess eða leyfa
þeim að búa þar. Með þessi landnám er þar farið, eins og löndin
hafi verið ónumin, áður en þessir menn köstuðu eign sinni á
þau.
Öðruvísi er sagt frá landnámunum í vesturhluta þess lands,
sem Ingólfur átti, frá Reykjanesi til Kjalarness. Þar ltafa að
sunnanverðu fengið land nokkrir frændur Ingólfs, Herjólfur,
Steinunn hin gamla og Asbjörn Össurarson. Herjólfi gaf Ingólf-
ur landið milli Reykjaness og Vogs, Steinunni Rosmhvalanes og
allar víkur inn til Hvassahrauns. Hinsvegar er sagt, að Ásbjörn
hafi numið land sitt, Álftanes og allt á milli Hvassahrauns og
Hraunholtslækjar, án þess að Ingólfur frændi lians sé við það
nefndur.
Fyrir norðan Reykjavík, milli Úlfarsár (Korpúlfsstaðaár) og
Mýdalsár (Miðdalsár) á Kjalarnesi, segir Landnámabók, að þrír
menn liafi numið land með ráði Ingólfs, Þórður skeggi, Hallur
goðlaus og Helgi bjóla. Við Miðdalsá er svo búinn sá hluti af
landnámi Ingólfs, sem hann sjálfur hefur ráðið yfir seinna meir,
16 STÍGANDI