Læknablaðið

Årgang

Læknablaðið - 15.11.2001, Side 24

Læknablaðið - 15.11.2001, Side 24
FRÆÐIGREINAR / SKIMPRÓF FYRIR BEINPYNNINGU Table III. QUS, -2.5 T-score, for diagnosis of osteoporosis, -2.5 T-score in DEXA. Osteporosis by DEXA Yes No Screening Positive 44 126 PPV: 44/170=25.8% by QUS Negative 4 123 NPV: 123/127=96.8% Sens: 44/48=91.7% Soec: 123/249=49% PPV: positive predictive value; NPV: negative predicitve value; Sens: sensitivty; Spec: specificity. Figure 2. Receiver operating characteristic curve showing the relation- ship between sensitivity and specificity for various QUS T-scores in the diagnosis of osteoporosis at the hip as defined by the WHO criteria (T-score = -2.5 for DEXA total hip). Table IV. Spearman's correlation between baseline characteristics and bone measurements. Variable QUS Total hip DEXA Height 0.128 0.202* Weight 0.302* 0.457* Fat mass 0.193* 0.293* Lean body mass 0.231* 0.380* Serum calcium -0.00457 0.052 Serum phosphate -0.0995 -0.0932 Serum creatinine 0.0627 0.139 Intact PTH -0.0274 -0.0277 25-OH-D -0.0391 -0.0200 Alkaline phosphates -0.00027 0.0156 Serum osteocalcin -0.177* -0.225* Urine osteomark -0.234* -0.295* *p<0.005 Sensitivity (true positive rate) Figure 3. Receiver operating characteristic curve showing the relation- ship between sensitivity and specificity for various QUS Z-scores in tlie diagnosis of osteoporosis/ osteopenia at the hip as defined by Z-score = -1.0 for total hip DEXA. Sensitivity (true positive rate) Til greiningar á beinþynningu í mjöðm samkvæmt skilgreiningu Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar mið- að við DEXA fundum við að besta samband næmis og sértækis í ómun var fyrir T-gildi -2,5. Pá fékkst 91,7% næmi og 49,0% sértæki. Jákvætt forspárgildi var 25,8%. Neikvætt forspárgildi 96,8% (tafla III). Við reiknuðum út næmi og sértæki ómunar til grein- ingar á beinþynningu rniðað við önnur viðmið. Pær niðurstöður eru sýndar á ROC grafi. Þar sést að auka má sértækið á kostnað næmis og öfugt (mynd 2). Við könnuðum einnig samband næmis og sértækis fyrir Z-gildi -1,0 samkvæmt DEXA mælingum og ýmis Z-gildi ómunar. Besta sambandið fannst ef mið- að var við Z-gildi 0,0 í ómun sem er nálægt -2,5 stað- alfrávik í T-gildi. Næmi var 89,6% og sértæki var 56,6%. Jákvætt forspárgildi var 28,5% og neikvætt forspárgildi var 96,6% (mynd 3). Samræmi milli ómunar á hælbeini og DEXA mæl- inga í mjöðm til greiningar á beinþynningu var reikn- að með kappa-tölfræði. T-gildi -2,5 var notað fýrir báðar mælingar og var k=0,25 sem er frekar lágt en þó meira en tilviljunum háð (p<0,01). Samræmi mið- að við Z-gildi = -1,0 í DEXA og Z-gildi = 0,0 í ómun var k=0,202 sem einnig er meira en tilviljunum háð (p<0,01). Samræmið telst þó engan veginn gott þar sem k undir 0,4 er talið merki um frekar lítið sam- ræmi (sjá aðferðir). Fylgnin milli beinmælinganna og líkamsþátta og blóðprufa er sýnt í töflu IV. Marktæk fylgni var við þyngd og fituhlutfall. Einnig var marktæk fylgni við osteocalcin og N-teleopeptíð en ekki fylgni milli ann- arra mælinga í blóði. Fylgnistuðull fyrir DEXA mæl- ingar var heldur hærri en fyrir ómun en fylgnin er annars svipuð, hvort sem miðað er við ómun eða DEXA. Brotasaga: Eitt hundrað tuttugu og fjórar (41,8%) konur höfðu brotnað einu sinni eða oftar frá því að þær voru 25 ára. Meðaltal DEXA í mjöðm var 0,731 ±0,112 g/cnr í brotahópnum en 0,779±0,130 g/cm2 í hinum. Samsvarandi T-gildi eru -1,18±1,18 og -1,61 ±1,20. Petta er marktækur munur (p=0,001). Munur- inn milli hópanna var öllu meiri í ómskoðuninni eða T-gildi -3,11±0,94 og -2,40±1,21 (p=0,0001). Umræða I þessari rannsókn kom í ljós þokkaleg fylgni ómunar og DEXA á mismunandi mælistöðum (0,40-0,57). Best var fylgni ómunar við DEXA mælingar á mjöðm. Hins vegar var samræmi milli ómunar og DEXA til greiningar á beinþynningu frekar lítið. Miðað við T-gildi = -2,5 bæði í DEXA og ómun fékkst gott næmi og þokkalegt sértæki sem bendir til að nota megi ómun sem skimpróf. Tæki til ómunar á hælbeini eru orðin útbreidd í heiminum og þegar er farið að nota þessi tæki hér á landi, meðal annars í lyfsölum. Því er nauðsynlegt að niðurstöður þessara mælinga verði staðlaðar og at- hugað hvernig eigi að túlka þær. Ef nota á ómun sem skimpróf þarf næmið að vera gott þannig að rannsókn- in missi af sem fæstum með beinþynningu. Með það í huga benda niðurstöður okkar til að besta samband næmis og sértækis til greiningar á beinþynningu sam- kvæmt skilgreiningu Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinn- ar náist ef miðað var við T-gildi = -2,5 í ómun. Þá fékkst 91,7% næmi og 49,0% sértæki. Jákvætt forspár- gildi var einungis 25,8%. Neikvætt forspárgildi var hins vegar 96,9%. Þetta þýðir að ef kona mælist já- kvæð í ómun (T-gildi undir -2,5 í ómun) eru 25,8% líkur á að hún sé með beinþynningu, ef hún mælist hins vegar fyrir ofan í ómun (yfir -2,5 í T-gildi) eru 96,9% 884 Læknablaðið 2001/87

x

Læknablaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.