Læknablaðið - 15.02.2002, Blaðsíða 40

UMRÆÐA & FRÉTTIR / A F SJÓNARHÓLI STJÓRNAR L(
Að standa vörð um hagsmuni stéttarínnar
Birna Jónsdóttir
Höfundur situr í stjórn
Læknafélags íslands.
Sjónarmiö þau er fram koma í
pistlunum Af sjónarhóli
stjórnar eru höfundar hverju
sinni og ber ekki að taka sem
samþykktir stjórnar LÍ.
Kæru félagar. Ég er ný í stjórn Læknafélags
íslands og spennt að taka þátt í starfinu en er ennþá
óslípuð í rennslinu. Ég hef verið að velta því fyrir mér
svona í upphafi stjórnarsetu hvernig félag LI sé?
Hvernig er félagið uppbyggt, hvað á það að gera,
hverjir eru sameiginlegir hagsmunir lækna, hvaða
sérhagsmuni og réttindi er brýnast að standa vörð
um? Er uppbygging félagsins rétt eins og hún er nú
þannig að sem flestir félagsmenn finni sér stað sem
þeir eru sáttir við?
Að standa vörð um hagsmuni félagsmanna er eitt
höfuðmarkmið regnhlífarsamtaka eins og Lækna-
félags íslands. Augljóst er að fyrir einstaklinginn er
breytilegt frá einum tíma til annars hver eru hans
helstu hagsmunamál.
Þegar ég var unglæknir 1977-1980 vann ég í hópi
innan Læknafélags Reykjavíkur sem safnaði fyrir
barnaheimili handa læknabörnum. Á þeim tíma var
þetta mikið hagsmunamál yngri lækna i Reykjavík.
Við fengum ekki inni á spítalabarnaheimilunum,
nema þau sem voru svo heppin að eiga hjúkrunar-
fræðing sem maka. Niðurgreiddur barnaheimilis-
rekstur var þá jafnréttismál í mínum huga. Kvenna-
barátta hefur nú skilað þeim árangri að þótt meiri-
hluti íslenskra unglækna í dag sé konur er ekki lengur
grundvöllur fyrir þessum rekstri. Þarafleiðandi hefur
hann nú verið lagður af, húsið selt og orðið að sjóði
hjá LR.
Þetta varð meðal annars til þess að ég fór að hugsa
um fleiri hús í eigu lækna, það er að segja orlofshús.
Má í beinu framhaldi af fréttum um fyrirhugaða
skattlagningu fríðinda búast við að ríkisvaldið sem
borgar orlofssjóðinn fyrir sína starfsmenn taki upp á
því að skattleggja þau fríðindi? Eða er svona rekstur
stéttarfélags kannski álíka úreltur og barnaheimilis-
rekstur? Hvers vegna eru læknar að standa í rekstri
orlofshúsa? Er ekki nær að versla beint við fagmenn?
Einstaklinga sem eru að reyna að lifa af rekstri or-
lofshúsa út um allt land? Bæði bjóða þeir mun fjöl-
breyttara umhverfi og aðstæður, og oft líka aðra
tengda þjónustu, svo sem hestaleigu, veiði og aðrar
skipulagðar ferðir með leiðsögn.
Kaup og kjör er mikilvægt atriði sem alltaf er
beint hagsmunamál og snertir stéttarfélag. Samn-
ingamál okkar lækna eru flókin og margsamsett.
Læknafélag íslands skipar samninganefnd sjúkra-
hússlækna og lækna hjá Reykjavíkurborg. Kjara-
dómur sér um að úrskurða laun heilsugæslulækna og
ný nefnd í heilbrigðisráðuneytinu hefur nú tekið að
sér að semja við sjálfstætt starfandi lækna og um
ferliverk við sjúkrahúsin. Óneitanlega finnst mér að
tekið hafi verið fram fyrir hendurnar á Tryggingaráði
sem er yfirstjórn Tryggingarstofnunar ríkisins þegar
ráðið er svona fullkomlega sniðgengið í þessu atriði.
Það er þó enn eitt af stóru hlutverkum TR að sjá um
að kaupa þjónustu fyrir skjólstæðinga sína, það er
íslenska ríkisborgara sem eru sjúkratryggðir hér, ekki
satt! Kannski að gamla sjúkratryggingakerfið sé búið
að ganga sér til húðar og eitthvað nýtt sé í uppsigl-
ingu?
Uppbygging LÍ hefur breyst gegnum tíðina en
kannski er enn þörf á róttækum breytingum. Gömlu
svæðafélögin hafa ekki lengur meirihluta atkvæða á
aðalfundi LÍ þó þau séu nauðsynlegur vettvangur í
héraði. Slík félög eru gott dæmi um þverfagleg félög
sem henta vel til að standa vörð um ákveðna sameig-
inlega hagsmuni einstaklinga. Önnur þverfagleg fé-
lög geta tekið mið af aldri til dæmis, svo sem Félag
ungra lækna og Félag eldri lækna. Kyngreining í
félagsstarfi er ekkert nýtt og tiltölulega ungt Félag
kvenna í læknastétt hefur haldið úti fjölbreyttu og
fjölsóttu starfi undanfarin ár. Á sumum íjölmennum
læknastöðvum í Reykjavík hafa menn kannski meiri
sameiginlegra hagsmuna að gæta en innan síns sér-
greinafélags. Hvað segja Læknasetursmenn, vilja þeir
stofna félag og eiga fulltrúa á aðalfundi LI? Ákveðin
lágmarkstala félagsmanna þarf auðvitað að vera á
bak við sérhvern fulltrúa. Margar stórar sérgreinar
telja hagsmunum sínum örugglega best borgið innan
eigin vébanda en litlu greinarnar þyrftu kannski að
slá sér saman til að félagatala nægði fyrir fulltrúa.
Þetta gæti orðið allra skemmtilegasti dans gegn-
um starfið. Byrja hjá FUL, prófa svæðisfélag, nokkur
ár í sérgreinafélagi, berjast með kvenfélaginu eða
Læknasetrinu, og enda að lokum í Félagi eldri lækna.
Baráttukveðjur
128 Læknablaðið 2002/88