Læknablaðið - 15.05.2003, Qupperneq 47

ÞING SKURÐLÆKNA, SVÆFINGA- OG GJÖRGÆSLULÆKNA / VEGGSPJÖLD
Sjúkratilfelli 2:67 ára gömul kona með áralanga sögu um tíð þvaglát
og bráðamigu, verki um neðanverðan kvið auk þess sem fyrirferð sást
við ómun á vinstri eggjastokk. Blöðruspeglun sýndi hvítleitan, þykk-
an æxlisvöxt í blöðrubotni er líktist helst bólguástandi með band-
vefsmyndun. Endurtekinn blöðruvefsskurður um þvagrás sýndi mik-
inn örvefsvöxt auk bólgu af langvinnum og eósínósæknum toga. End-
urtekin speglun, síðast fjórum árum eftir greiningu, sýndi eðlilegt
ástand, en sjúklingur hefur verið með mismikla bráðamigu af óþekkt-
um uppruna.
Gerð verður ítarleg grein fyrir helstu greiningaraðferðum, mis-
munagreiningum, meðferð og horfum.
V - 4 Viðgerð á skurðhaul eftir notkun á vefjastrekkjara
- sjúkratilfelli
Antonios Kouniouridis. Jónas Magnússon, Jens Kjartansson
Almenn skurðdeild og Lýtalækningadeild Landspítala
akoumouridis@web. de
Inngangur: í sumum tilfellum er kviðvegg ekki lokað eftir aðgerð
eða aðgerðir. Þá getur reynst nauðsynlegt að skilja sjúkling eftir op-
inn og síðan hylja garnirnar með „split" húðgræðlingi. Þetta er gert
til að leyfa sjúkdómsástandi í kvið að ganga yfir þar sem lokun
myndi gera ástandið verra. Þegar gripið er til þessa ráðs þarf að gera
við stóran skurðhaul þegar sjúklingur er búinn að ná sér. Rectus-
kantamir dragast til sitt hvorrar hliðarinnar vegna togs í hliðarvöðv-
um og gapið verður umtalsvert og haullinn stór. Ef ekki er um vefja-
tap að ræða þá er mögulegt að gera við slíka haula án þess að nota
net.
Tilfelli: Fjörutíu og tveggja ára maður fór í opna botnlangaaðgerð á
Kanaríeyjum í janúar 2002. Kviðverkir lagast ekki og 48 stundum
síðar kom rofið skeifugarnarsár í Ijós og var því lokað með opinni
aðgerð. Var á gjörgæslu vegna sepsis og sýkingar í hægri síðu. Vegna
magablæðingar var gert magahögg með Billroht II tengingu. Nýrna-
bilun í kjölfarið. í febrúar kom hann á Landspítala með sjúkraflugi
í öndunarvél. Fékk svo duodenal „blow out“, abcess í hægri flanka,
retroperitoneal blæðingu. Hann var skorinn upp margsinnis á þess-
um tíma. Á fjórum mánuðum fór hann í fjórar aðgerðir á Spáni og
níu á Landspítalanum. í mars hreinsast öll sárin upp og split húð frá
vinstra læri er sett beint á garnirnar í miðlínusári. Græðlingurinn
tekur og kviðurinn grær. Lá í þrjá mánuði á gjörgæslu. Útskrifast í
maí, fór í endurhæfingu á Reykjalundi. Fór í aðgerð í nóvember
vegna incisional ventral hernia.
Aðgerð: Undirbúningur: vefjastrekkjari settur í sárakantana og sár
dregið saman á nokkrum dögum. Við endanlega aðgerð var græð-
lingurinn tekinn, þrjú lítil göt á mjógirni voru saumuð saman en
annars gekk vel að ná græðlingnum af. Rectus-kantamir voru færð-
ir saman og gekk það auðveldlega. Aðgerð tók 150 mínútur, gekk
vel. Eftir aðgerð var líðan ágæt miðað við aðstæður, öll sár greru og
útskrifaðist sjúklingur á níunda degi eftir aðgerð.
Samantekt: Split húðgræðlingur á garnir getur verið notaður sem
einfaldar varanlegar lífrænar umbúðir (dressing). Toglaus lokun er
möguleg. Þessi meðferð hefur sýnt langvarandi árangur, komplika-
tionir hafa reynst minniháttar og er þetta ein þeirra meðferða sem
mælt er með þegar um stóra kviðveggjagalla er að ræða.
V - 5 Memokath® þvagrásarleggur við meðferð þvag-
rásarþrengsla
Valur Þór Marteinsson
Handlækningadeild FSA
valmart@fsa.is
Áunnin þvagrásarþrengsli hafa verið algengust eftir skurðaðgerðir
um þvagrás, en sjaldnar eftir áverka og sýkingar. Þvagrásarþrengsli
hjá körlum krefjast misflókinna úrlausna eftir orsök og staðsetn-
ingu. Meðferð getur ýmist verið þvagrásarútvíkkun eða innri þvag-
rásarskurður, endurteknar útvíkkanir framkvæmdar af heilbrigðis-
starfsmanni eða sjúklingi sjálfum, auk opinna skurðaðgerða. Ýmiss
konar stoðleggir (stents) úr málmblöndum hafa verið reyndir með
misjöfnum árangri til lengi tíma litið til að gera meðferðina einfald-
ari og árangursríkari. Helstu fylgikvillar slíkra stoðleggja hafa verið
sýkingar, tilfærsla á legg, steinasöfnun, stíflur og verkir.
Memokath® þvagrásarleggir eru gormlaga og gerðir úr títaníum
málmblöndu sem hefur þann eiginleika að þenjast út og þar með
festa sig í sessi við sprautun á 50 °C heitu vatni yfir sig og mýkjast
þegar sprautað er 10 °C köldu vatni. Þessi eiginleiki auðveldar
ísetningu eftir hefðbundna þvagrásarútvíkkun og brottnám við
þvagrásarspeglun sem unnt er að gera í staðdeyfingu ásamt verkja-
lyfjagjöf. Leggir þessir eru til í lengdunum 30-50 mm og eru Ch 22-
24 að þvermáli við ísetningu, en geta þanist í Ch 34-44 eftir stað-
setningu í þvagrás. Innri endinn hefur nokkurs konar akkerislögun
eftir þenslu. Þeir sjást auðveldlega við röntgenskyggningu. Misjafnt
er hversu lengi slíkir leggir eru hafðir í þvagrás, en almennt ráðlagt
að fjarlægja þá eftir 6-12 mánuði.
Memokath® þvagrásarleggir hafa nýlega verið reyndir hjá
tveimur sjúklingum á Handlækningadeild FSA. Báðir hafa áralanga
sögu um þvagrásarþrengsli og veruleg einkenni tengd þeim. Gerð
verður grein fyrir ísetningartækni, kostum og göllum auk fyrsta ár-
angurs slíkrar notkunar.
V - 6 Enduraðgerðir á neðri þvagfærum sökum ótila eftir
fyrri þvaglekaaðgerðir
Valur Þór Marfeinsson
Handlækningadeild FSA
valmart@fsa.is
Inngangur: Við þvaglekaaðgerðir hjá konum er stundum notaður
þráður eða gerviefni er eyðist ekki sem aftur býður hættunni heim
ef slíkt brýtur sér leið innan þvagvega eða gefur önnur einkenni.
Tilgangur rannsóknarinnar var að yfirfara árangur enduraðgerða
sökum vandamála vegna ótila (corpus alienum) eftir þvaglekaað-
gerðir hjá konum.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin náði yfir átta sjúklinga sem var
vísað til þvagfæraskurðlæknis (greinarhöfundar) vegna vandamála
eftir fyrri þvaglekaaðgerðir og þurftu að undirgangast skurðaðgerð
vegna staðfestra ótila. Enduraðgerðirnar voru framkvæmdar á tíma-
bilinu mars 1996-nóvember 2002. Öllum sjúklingunum var fylgt eft-
ir aðgerð. Rannsóknin var aftursæ.
Niðurstöður: Miðtala aldurs var 59,5 ár (38-74) og miðtala legudaga
sjö dagar (4-13). Algengustu einkenni fyrir aðgerð voru: verkir átta
Læknablaðið 2003/89 419