Læknablaðið - 15.05.2003, Blaðsíða 75
UMRÆÐA & FRÉTTIR / HEILBRIGÐISMÁL Á KOS N I N G AVETR I
Heilbrígðismál á kosningavetri
Hvað greinír flokkana á um?
- Lausleg úttekt á stefnu flokkanna í heilbrigðismálum sem ekki hafa verið ýkja áberandi í
kosningabaráttunni
I undanförnum tölublöðum Læknablaðsins hefur
verið rætt við lækna um heilbrigðismál og hvað þeir
telja brýnast að lagfæra í þessum umfangsmikla mála-
flokki. Hér á eftir verður dregið saman það helsta
sem viðmælendur blaðsins hafa nefnt til sögunnar og
borið saman við þá stefnu sem stjórnmálaflokkar og
frambjóðendur þeirra hafa haldið á iofti í kosninga-
baráttunni.
Fyrst verður þó að segja þá sögu eins og hún er að
blaðamanni finnst furðu lítið hafa farið fyrir umræðu
um heilbrigðismál í þessari kosningabaráttu. Um-
ræða um skatta, sjávarútveg og velferðarmál önnur
en heilbrigðismál hafa verið mest áberandi, að
ógleymdum deilum um stríðið í írak og starfshætti í
stjórnarráðinu. Þetta tómlæti um heilbrigðismál hlýt-
ur að sæta furðu þar sem enginn málaflokkur kostar
skattgreiðendur jafnmikið. Rekstur heilbrigðiskerf-
isins gleypir fjórðung ríkisútgjaldanna og ef trygg-
ingamálin eru tekin með fer hlutfallið upp í 40% eða
þar um bil.
Því er þó engan veginn þannig farið að flokkarnir
þegi þunnu hljóði um þennan málaflokk. í stefnu-
skrám þeirra allra og öðrum kosningaplöggum er að
finna misítarlegar yfirlýsingar og útfærslur á því hvað
þeir hyggjast fyrir nái þeir að komast til áhrifa í stjórn
landsins. Hér á eftir verður stuðst við slík plögg, auk
þess sem vitnað verður til ummæla sem féllu á fundi
sem Læknaráð Landspítalans boðaði til í byrjun aprfl
og bauð til fulltrúum alla flokka.
Heilsugæslan, aldraðir og nýr spítali
Þegar litið er yfir viðtölin við læknana fjóra sem birst
hafa hér í blaðinu stendur eitt atriði upp úr: Það
verður að efla heilsugæsluna á höfuðborgarsvæðinu.
Allir læknar finna fyrir því að þar er pottur brotinn,
meira að segja þeir sem starfa á hátækniskurðdeild
Landspítalans lenda oft í því að sinna fyrrverandi
sjúklingum sem leita til þeirra með ólíklegustu vanda-
mál vegna þess að þeir eru eini snertiflöturinn sem
þeir hafa við heilbrigðiskerfið. Stór hluti íbúa höfuð-
borgarsvæðisins hefur ekki greiðan aðgang að heim-
ilislækni sem er að sjálfsögðu óviðunandi ástand.
Annað atriði sem allir viðmælendur blaðsins
nefndu var nauðsyn þess að taka á í öldrunarmálun-
um. Hátt á annað hundrað sjúkrarúma á Landspítal-
anum (og raunar einnig á FSA) er á hverjum tíma
upptekið af öldruðu fólki sem með réttu ætti að
liggja á hjúkrunarheimili en kemst ekki að vegna
þess að uppbygging slíkra heimila gengur hægar en
skyldi. Þetta setur að sjálfsögðu strik í reikning spítal-
ans því plássið og vinnukraftinn sem þarf til að sinna
þessu fólki mætti nýta á annan hátt.
Þriðja atriði sem oft var nefnt í viðtölunum við
læknana er framtíð Landspítalans en eins og kunnugt
er hefur verið tekin um það ákvörðun að hann skuli
vera við Hringbraut. Þar blasir við að reisa þarf ný
hús og laga önnur til fyrir nokkra tugi milljarða. Eng-
in ákvörðun hefur verið tekin um það hvenær hafist
skuli handa við byggingarframkvæmdir.
Ýmis fleiri atriði bar á góma í viðtölum við lækn-
ana, svo sem að mörkuð verði stefna um það hvar eigi
að veita hvaða þjónustu. Einkarekstur og verktaka
lækna er þeim líka hugleikin, einkum að stjómvöld
leiti nýrra leiða og opni fyrir ný rekstrarform. Þeir
voru hins vegar ekki endilega á því að einkarekstur
væri ávallt hagkvæmari og betri en opinber en að úr
því yrði ekki skorið fyrr en látið yrði reyna á það.
Fundur Læknaráðs Land-
sptlalans með fulltrúum
stjórnmálaflokkanna.
Sverrir Bergmann formað-
ur Lœknaráðs ípontu en
síðan koma þau Jónína
Bjarlmarz, Guðmundur
Arni Stefánsson, Margrét
Sverrisdóttir, Steingrímur J.
Sigfússon og Geir H.
Haarde.
Allir sammála um meginmarkmiðin
Sá lauslegi samanburður sem blaðamaður gerði á
skoðunum læknanna fjögurra og flokkanna fimm
sýnir að um mörg veigamestu atriði heilbrigðismála
ríkir furðumikil eindrægni. Vissulega greinir menn og
flokka á um leiðir og aðferðir en meginmarkmiðið er
það sama: Ailir telja það skyldu ríkisvaldsins að
tryggja öllum þegnum jafnan rétt til og aðgang að
heilbrigðisþjónustu og að hún skuli vera sú besta sem
völ er á hverju sinni. Þröstur
Sömuleiðis eru allir þeirrar skoðunar að heilsu- Haraldsson
Læknablaðið 2003/89 447