Læknablaðið - 15.04.2006, Blaðsíða 13
FRÆÐIGREINAR / ÁHRIF REYKINGA
Tafla II. Fjöldi þeirra sem komu tvisvar samkvæmt reykingaflokkum og fjöldi þeirra sem dóu milli fyrri og seinni heimsóknar.
Karlar Konur
Reykingaflokkur Mættu tvisvar Dóu milli fyrri og seinni heimsóknar Mættu tvisvar Dóu milli fyrri og seinni heimsóknar
1. Aldrei reykt Fjöldi 334 40 856 54
% 18,3 13,7 42,5 26,3
2. Fyrrverandi reykingamenn Fjöldi 277 52 218 17
% 15,2 17,8 10,8 8,3
3. Hættu sígarettureykingum milli Fjöldi 217 - 307 -
heimsókna 1 og 2 % 11,9 - 15,3
4. Héldu áfram pípu-/vindlareykingum Fjöldi 205 66 5 4
% 11,2 22,5 0,3 2,0
5. Hættu pípu-/vindlareykingum milli Fjöldi 299 - 22 -
heimsókna 1 og 2 % 16,4 - 1,1 -
6. Héldu áfram sígarettureykingum Fjöldi 198 89 261 61
>15 á dag % 10,8 30,4 13,0 29,8
7. Héldu áfram sígarettureykingum Fjöldi 106 46 260 69
<15 á dag % 5,8 15,7 12,9 33,7
8. Byrja að reykja milli heimsókna Fjöldi 46 53
1 og 2 % 2,5 2,6
9. Ýmsir reykingaflokkar Fjöldi 144 - 31 -
% 7,9 - 1,5 -
Alls Fjöldi 1826 293 2013 205
2. Fyrrverandi reykingamenn: Þeir sem sögðust
við báðar heimsóknir hafa reykt sígarettur áður
fyrr (en ekki pípu eða vindla).
3. Hœtta sígarettureykingum á rannsóknartíma:
Þeir sem sögðust reykja sígarettur í fyrri heim-
sókn en ekki þeirri seinni (óháð hugsanlegum
pípu-/vindlareykingum samtímis).
4. Pípu-/vindlareykingamenn: Þeir sem sögðust
reykja pípu/vindla eingöngu við báðar heim-
sóknir.
5. Sígarettureykingamenn, reykja stöðugt >15 síga-
rettur/dag: Þeir sem sögðust við báðar heim-
sóknir reykja sígarettur (án tillits til samhliða
pípu-/vindlareykinga) og sögðust reykja >15
sígarettur/dag við fyrri heimsóknina.
6. Sígarettureykingamenn, reykja stöðugt <15 síga-
rettur/dag: Þeir sem sögðust við báðar heimsóknir
reykja sígarettur (án tillits til hugsanlegra sam-
hliða pípu-/vindlareykinga) og sögðust reykja
<15 sígarettur á dag við fyrri heimsóknina.
7. Byrja sígarettureykingar á rannsóknartíma: Þeir
sem sögðust ekki reykja sígarettur við fyrri
heimsóknina en sögðust reykja sígarettur við þá
seinni (án tillits til hugsanlegra samhliða pípu-
/vindlareykinga).
8. Ýmsir aðrir reykingafiokkar. Þeir sem sögðust
vera núverandi eða fyrrverandi sígarettureyk-
ingamenn við fyrri heimsóknina en aldrei hafa
reykt við þá seinni voru flokkaðir sem fyrrver-
andi sígarettureykingamenn.
Þeir þátttakendur sem mættu í fyrri heimsóknina
en dóu áður en sú síðari hófst voru flokkaðir
samkvæmt svörum í fyrri heimsókn.
Fjöldi og hundraðshluti þátttakenda í fram-
angreindum reykingaflokkum er sýndur í töflu
II og er sambærilegur við allan rannsóknarhóp
Hjartaverndar (8).
Aðrir áhœttuþœttir
Auk reykinga voru eftirfarandi áhættuþættir kann-
aðir í þessari rannsókn: Þyngdarstuðull (body mass
index - BMI), slagbilsþrýstingur, lagbilsþrýstingur,
heildarkólesteról í sermi og þríglyseríðar í sermi.
Aðferðum við könnun þessara áhættuþátta hefur
verið lýst ítarlega áður (13).
Gœðamat
Allan rannsóknartímann hefur ytra og innra gæða-
mat á rannsóknunum farið fram. Ytra gæðaeftirlit
á skráningu kransæðastíflu og kransæðasjúkdóms
hefur verið í höndurn alþjóðaheilbrigðismála-
stofnunarinnar. Areiðanleiki spurningalista um
reykingavenjur var metinn með samanburði svara
með vissu millibili og með mælingu á thiocyanate í
blóði hluta þátttakenda (8).
Tölfrœðiaðferðir
Samanburður á mældum breytum milli reyk-
ingahópa var gerður með línulegu aðhvarfslíkani
þar sem leiðrétt var fyrir aldri. Þríglýseríðar voru
Læknablaðid 2006/92 265