Læknablaðið - 15.04.2006, Blaðsíða 19

FRÆÐIGREINAR / HEILBRIGÐISÞJÓNUSTA
Heilbrigðisþjónusta við veik börn með
IMCI vinnuferlum í Monkey Bay, Malaví
Sigurður
Ragnarsson1
LÆKNANEMI
Lovísa Leifsdóttir2
LÆKNIR
Fredrick Kapinga3
LÆKNATÆKNIR (SENIOR
CLINICAL OFFICER)
Geir
Gunnlaugsson1,4
BARNALÆKNIR
Rannsóknin var styrkt af
Þróunarsamvinnustofnun
íslands.
‘Læknadeild Háskóla íslands,
2Þróunarsamvinnustofnun
íslands, 3Monkey Bay
Community Hospital,
4Miðstöð heilsuverndar barna.
Fyrirspurnir og bréfaskipti:
Geir Gunnlaugsson
Miðstöð heilsuverndar barna
Barónsstíg 47
101 Reykjavík.
Geir. Gunnlaugsson@hr.is
Lykilorð: börn, heilsugœsla,
þjónusíugjöld, Afríka.
Ágrip
Tilgangur: Lýsa komum veikra barna í heilsugæslu
í lágtekjulandi í Afríku og meta hversu viðeigandi
vinnuferlar Integrated Management of Childhood
Illness (IMCI) er fyrir veik börn yngri en fimm ára
(U5s) í slíku umhverfi og hve vel gengur að fram-
kvæma þá í reynd.
Aðferðir og efniviður: Rannsóknin var fram-
kvæmd á Monkey Bay svæðinu í Malaví í mars
2005 á tveimur ríkisreknum stofnunum sem veita
heilbrigðisþjónustu endurgjaldslaust og þremur
einkareknum stofnunum þar sem þjónusta er
gjaldskyld. Gögnum var safnað um allar komur
á göngudeildir heilbrigðisstofnananna en sér-
staklega um U5s. Viðtöl voru tekin við heilbrigðis-
starfsmenn og lyfjabirgðir stofnananna fimm voru
kannaðar.
Niðurstöður: Átta af 10 heilbrigðisstarfsmönnum
sem sinna veikum bömum voru þjálfaðir í IMCI.
Pað var 1,22 sinnum líklegra (RR, 95% CI 1,18-
1,26) að komið væri með U5s á ríkisrekna heil-
brigðisstofnun en á einkarekna. Rúmlega 4/5 allra
sjúkdómsflokkana á rannsóknartímabilinu eru
viðfangsefni IMCI. Um helmingur U5s voru skráð
með malaríu, 28% með aðrar öndunarfærasýking-
ar, 6% með lungnabólgu og 5% með niðurgang.
Flest lyf í IMCI vinnuferlunum voru til staðar á
skoðunardegi en alls staðar skorti að minnsta kosti
eitt lyf.
Ályktun: Niðurstöðurnar sýna að IMCI nær til
heilsugæslu á landsbyggðinni í lágtekjulandi
eins og Malaví. Þær sýna að IMCI tekur á flest-
um sjúkdómum sem hrjá U5s í slíku umhverfi.
Þjónustugjöld virðast hafa áhrif á hvert fólk leitar
sér þjónustu. Mikilvægt er að styðja við uppbygg-
ingu heilbrigðisþjónustu við börn á svæðinu og
símenntun starfsfólks og tryggja að lyf og nauðsyn-
legur aðbúnaður séu til staðar.
Inngangur
í september árið 2000 staðfestu öll aðildarríki
Sameinuðu þjóðanna átta þúsaldarmarkmið sem
miða að því að ná fram fyrir árið 2015 vissum
breytingum sem stuðla að bættum hag fólks í
heiminum (1, 2). Megininntak þúsaldarmarkmið-
ENGLISH SUMMARY
Ragnarsson S, Leifsdóttir L, Kapinga F,
Gunnlaugsson G
Health services for children and the implemen-
tation of IMCI in Monkey Bay, Malawi
Læknablaðið 2006; 92: 271-9
Objectives: Examine primary health care services for
ill children in a sub-Saharan African country, assess
the appropriateness of the Integrated Management of
Childhood lllness (IMCI) in such a setting and evaluate
its implementation.
Material and methods: The study was carried out in
March, 2005 in the Monkey Bay area, Malawi, in two
state-run health facilities that provide services free of
charge and in three privately run facilities that charge
user fees. Data was collected from each facility
regarding all out-patient visits but in particular of
children under five years of age (U5s). Interviews were
conducted with health workers and drug inventories
were carried out in the facilities.
Results: Eight out of 10 health workers were trained in
IMCI. It was 1.22 times more likely (RR, 95% Cl 1.18-
1.26) that U5s were brought to a state-run facility than
a private one. Around 4/5 of all disease classifications
during the research period are dealt with in the IMCI.
About half of U5s were classified with malaria, 28%
with other respiratory infections, 6% with pneumonia,
and 5% with diarrhoea. Most IMCI-recommended
drugs were in stock at the time of inspection but all
facilities lacked at least one recommended drug.
Conclusion: Results show that IMCI reaches the
periphery of the health care system in a low-income
country such as Malawi. They confirm that IMCI deals
with the majority of diseases affecting U5s in such
a setting. User fees seem to influence health care
seeking behaviour. It is important to support and
strenghen health services for ill children in the area,
support continuous education of staff and ensure
availability of drugs and equipment.
Key words: children, primary health care, user fees, Africa.
Correspondence: Geir Gunnlaugsson,
Geir.Gunnlaugsson@hr.is
anna er að vinna gegn fátækt og afleiðingum henn-
ar. Fjórða þúsaldarmarkmiðið miðar að lækkun
barnadauða (barna yngri en fimm ára) um 2/3 á
árunum 1990 til 2015 (1).
Læknablaðið 2006/92 271