Læknablaðið - 15.04.2006, Qupperneq 22

FRÆÐIGREINAR / HEILBRIGÐISÞJÓNUSTA
Table 1. Number of attendees (%) in March 2005 by age group in five health centres in the Monkey Bay area, Malawi.
Health facility User fees charged Catchment Number of attendees (% of total attendees)
population <2 months 2-11 months 1-4 years 5-14 years Adults Total
MBCH No 28.303 42 (1) 339 (9) 604 (16) 584 (15) 2.289 (59) 3.858
Nankumba No 30.059 18 (1) 268 (10) 505 (19) 328 (12) 1.513 (58) 2.632
Malembo Yes 20.969 18 (2) 123 (17) 230 (31) 95 (13) 276 (37) 742
Nankhwali Yes 7.393 15 (4) 70 (17) 111 (28) 47 (12) 159 (39) 402
Nkope Yes 24.050 24 (2) 193 (17) 306 (26) 145 (12) 506 (43) 1.174
Grand total 110.774 117 (1) 993 (11) 1.756 (20) 1.199 (14) 4.743 (54) 8.808
Figure 2. Disease classi-
fications in children under
five years of age who atten-
ded the five health centers
in the Monkey Bay area,
Malawi in March 2005
(Disease classification;
number of classification
given; percentage ofall
classifications).
altali sóttu 154 veikir einstaklingar opinbera heil-
brigðisþjónustu á dag (miðgildi 150, spönn 53-261)
borið saman við 35 komur að meðaltali (miðgildi
30.5, spönn 8-81) á CHAM reknar heilbrigðisstofn-
anir. Að teknu tilliti til áætlaðs fólksfjölda á hverju
þjónustusvæði þá var fólk 1,45 sinnum líklegra
(RR, 95% CI: 1,43-1,47) til að sækja þjónustu á
opinberum heilbrigðisstofnunum en á þeim sem
reknar eru af CHAM. Þegar fjöldi heimsókna á
MBCH og Nankumba er borinn saman á grunni
áætlaðs fólksfjölda þá var fólk 1,26 líklegra (RR,
95% CI: 1,23-1,29) til að sækja þjónustu á MBCH
en Nankumba.
Tæplega helmingur allra þeirra sem leituðu eftir
þjónustu heilsugæslustöðvanna voru börn (tafla
I). Börn yngri en fimm ára voru um helmingur af
öllum komum á CHAM heilsugæslustöðvar en um
fjórðungur af komum á þær ríkisreknu. Að teknu
tilliti til áætlaðs fjölda barna yngri en finnn ára
á hverju þjónustusvæði var 1,22 sinnum líklegra
(RR, 95% CI 1,18-1,26) að komið væri með börn
yngri en 5 ára á ríkisrekna heilbrigðisstofnun frem-
ur en á CHAM rekna. Börn í aldursflokknum 5-14
ára (31%) voru 1,46 sinnum (RR, 95% CI 1,42-
1,51) og fullorðið fólk 1,16 sinnum (RR, 95% CI
1,12-1,19) líklegra að sækja þjónustu ríkisrekinnar
stofnunar fremur en CHAM stofnunar.
Mynd 2 sýnir skráða sjúkdómsflokka barna
og dreifingu þeirra. Fjöldi sjúkdómsflokkana er
hærri en fjöldi barna þar sem börn voru í sumum
tilvikum flokkuð í tvo sjúkdómsflokka. Rúmlega
4/5 allra sjúkdómsflokkana á rannsóknartímabilinu
falla undir sjúkdóma sem eru viðfangsefni IMCI.
Malaría og öndunarfærasýkingar voru algengustu
flokkanirnar, eða rúmlega M af öllum flokkunun-
um. Blóðleysi (anaemia) var skráð hjá sjö börnum
í aldurshópnum 1-4 ára, fjögur þeirra á ríkisrekn-
um heilbrigðisstofnunum en þrjú þeirra á CHAM.
Eitt tilfelli af vannæringu var skráð og var það í
Nankumba hjá barni á aldrinum 1-4 ára.
A rannsóknartímabilinu var um helmingur
barnanna sem sótti þjónustu skráður með malaríu
(tafla II), þar af nokkur börn yngri en tveggja mán-
aða. Þrettán af 15 börnum yngri en tveggja mán-
aða sem sóttu þjónustu á Nankwali heilsugæslu-
stöðinni voru flokkuð með malaríu. Malaría var
hlutfallslega algengust hjá börnum 1-4 ára. Mynd
3 sýnir það hlutfall barna yngri en fimm ára sem
flokkað var með malaríu á degi hverjum á stofn-
ununum fimm á Monkey Bay svæðinu. Hlutfall
barna yngri en fimm ára með malaríuflokkun var
hærra á CHAM-reknum en ríkisreknum heilbrigð-
isstofnunum. Á CHAM stofnunum voru 649 af
1090 (60%) börnum flokkuð með malaríu borið
saman við 814/1776 (46%) á ríkisreknum stofn-
unum. Börn sem sóttu þjónustu CHAM voru því
1,74 sinnum (OR, 95% CI 1,49-2,03) líklegri til að
vera flokkuð með malaríu en börn sem sóttu rík-
isrekna stofnun. í Nankhwali fengu að meðaltali
4/5 barna yngri en fimm ára malaríuflokkun en 2/5
í MBCH.
Miðað við fjölda barna í hverjum aldursflokki
var lungnabólga algengust í aldursflokknum 2-11
mánaða. í Nankhwali var rúmlega fjórðungur
barna yngri en 5 ára flokkaður með lungnabólgu
og var sá sjúkdómsflokkur algengari en aðrar önd-
unarfærasýkingar. í Nkope var um 1% barna yngri
en 5 ára flokkuð með lungnabólgu. Ekki var töl-
fræðilega marktækur munur á hlutfalli barna með
lungnabólgu á CHAM annars vegar og ríkisrekn-
um stofnunum hins vegar. Algengt var að börn
væru flokkuð með bæði lungnabólgu og malaríu í
sama sjúkdómstilviki (disease episode).
Þriðjungur barna yngri en fimm ára var flokk-
aður með aðrar öndunarfærasýkingar. Hlutfall
274 Læknablaðið 2006/92
J