Læknablaðið - 15.06.2006, Síða 11
FRÆÐIGREINAR / HELICOBACTERI
Efniviður og aðferðir
Evrópurannsóknin lungu og heilsa (ECRHS I) var
verkefni sem lagt var í til að rannsaka landfræði-
legan mun á tíðni astma og ofnæmissjúkdóma og
áhættuþætti þeirra hjá ungu fullorðnu fólki (27).
Yfirlit um rannsóknina er sýnt á mynd 1 og frekari
upplýsingar á vefslóð www.ECRHS.org
Markhópurinn fyrir okkar rannsókn voru allir
sem bjuggu á Reykjavíkursvæðinu og tóku þátt í
ECRHS I og voru boðnir til endurrannsóknar á
árunum 1999-2001 (ECRHS II) (25, 26). Miðgildi
fyrir eftirfylgni var 8,4 ár. Blóðsýni til ákvörð-
unar á H. pylori, lifrarbólguveiru A og bogfrymils-
mótefnum var safnað frá 505 einstaklingum og
af þeim voru 442 frá slembihópnum og 63 frá
einkennahópnum sem var tekinn með til að auka
getu (power) rannsóknarinnar til að greina tengsl
við ofnæmi og lungnastarfsemi. Algengi smits í
einkennahópnum var ekki marktækt frábrugðið
algengi í slembivalshóp. Tölfræðileg tengsl ættu
ekki að skékkjast við að sameina þessa tvo hópa.
Vísindasiðanefnd veitti samþykki fyrir rannsókn-
inni.
Aðferðir til mælinga á mótefnum í sermi
Notuð var Enzyme-Linked Immunosorbent Assay
(ELISA) til að mæla IgG mótefni fyrir bogfrymli
(28). ELISA aðferðin notaði plötur, sem voru þaktar
með óvirkum bogfrymilsmótefnavökum. Til stilling-
ar var notaður bogfrymils IgG staðall, stilltur í sam-
ræmi við þriðju alþjóðlegu staðla WHO. Öll hvarf-
efni voru fengin frá Novatec Immunodiagnostica
GmbH Dietzenbach, Pýskalandi. Sermi sýni
með titra >35 IU/ml voru flokkuð sem jákvæð
en sýni með gildi 30-35 IU/ml og sýni með gildi
<30 IU/ml voru flokkuð sem neikvæð. Næmi og
sértæki fyrir bogfrymils IgG ELISA aðferðina
hefur sýnt sig að vera 96,8% og 100% fyrir hvort
um sig (21). Tilvist H. pylori smitunar var fundin
með mælingu á H. pylori IgG mótefnum. Notað
var Capita™ H. pylori IgG ELISA frá Trinity
Biotech, Bray, írlandi. Neikvæð og jákvæð við-
miðunarsýni fylgja hvarfefnum ásamt sérstökum
staðli til að ákvarða viðmiðunarmörk. Sá staðall
er búinn til með því að þynna jákvætt sermi þannig
að niðurstöður mælinga gefi viðmiðunarmörk að-
ferðarinnar (cutoff value). Ónæmisstöðuhlutfall
(Immune Status Ratio (ISR)) sjúklingasýna var
reiknað samkvæmt leiðbeiningum frá framleið-
anda hvarfefna. Reikningur fólst í að margfalda
meðaltal ljósgleypnimælinga á staðli fyrir viðmið-
unarmörk með sérstökum leiðréttingarfasa, sem
framleiðandi hvarfefna gefur hverri hvarfefnalotu.
Til þess að fá fram ISR var því margfeldi deill upp
í niðurstöður Ijósgleypnimælingar á einstökum
sjúklingasýnum. Sermi sýni með ISR > eða = og
1,1 voru flokkuð sem jákvæð en sermi sýni með
gildi á bilinu 0,91-1,09 og sýni með ISR gildi <
eða = 0,9 voru flokkuð sem neikvæð. Næmi er
89% og sértæki 78% fyrir H. pylori IgG ELISA
aðferðina (29). Tilvist lifrarbólguveiru A mótefna
var mæld með „competitive electrochemilumines-
cence immunoassay" með Elecsys 2010 autom-
ated instrument (Roche Switserland). Aðferðin
er stöðluð með öðrum alþjóðlegum staðli fyrir
„Anti-Hepatitis Human Immunoglobulin of the
National Institute for Biological Standards and
Control (NIBSC code 97/646)“. Sermissýni með
þéttni hærri en 20 IU/L voru flokkuð sem jákvæð
en sýni með þéttni minna en 20 IU/L voru flokkuð
sem neikvæð. Mælingin hefur 100% næmi og 99%
sértæki (30).
Spurningalisti og viðtal
Þátttakendur fóru í gegnum staðlað viðtal þar
sem skráðar voru nákvæmar upplýsingar um
einkenni frá lungum og fyrri greiningar, reyk-
ingasögu, starfsgrein og útsetningu fyrir áreitum
frá barnsaldri. Astmi var skilgreindur sem astmi
greindur af lækni og astmatengd einkenni eða
astmaköst seinustu 12 mánuði (23). Samkvæmt
svörum á spurningalista var þátttakendum raðað
í þrjá reykingaflokka: Þeir sem aldrei höfðu reykt,
fyrrverandi reykingamenn og núverandi reyk-
ingamenn. Eftirfarandi atriði eða áreiti fyrr á æv-
inni voru skráð: Spítalavist fyrir fimm ára aldur út
ECRHS I (n= 3600)
Figure 1. An overview ofthe ECHRS studies / & II. Percentage response rate shown in
parenthesis.
Læknablaðið 2006/92 439