Læknablaðið - 15.06.2006, Blaðsíða 26

FRÆÐIGREINAR / SYKURSÝKI TEGUND 2
blóðsykurs og blóðþrýstings hægir á framgangi
fylgikvilla og fækkar þeim (2). Viðleitni sem miðar
að því að seinka eða koma í veg fyrir fylgikvilla
bætir lífsgæði sykursjúkra auk þess sem í því felst
verulegur þjóðfélagslegur sparnaður (3).
Landlæknisembættið gaf út klínískar leiðbein-
ingar urn greiningu og meðferð sykursýki af teg-
und 2 sumarið 2002 (4). Þær taka tillit lil rannsókna
undanfarinna ára sem hafa gert sykursýkismeðferð
markvissari og með meiri áherslu á áhrifum góðrar
stjórnunar blóðsykurs, blóðfitu og blóðþrýstings í
meðferð sykursjúkra (4). Áhugi vaknaði um hvort
læknar fylgdu þeim leiðbeiningum sem gefnar
voru út og næðu þeim markmiðum sem gefin eru í
klínískum leiðbeiningum Landlæknisembættisins
(4). Það er hvort þeim markmiðum sem þar um
getur hafi verið náð.
Efniviður og aðferðir
Rannsóknin var afturvirk og tók til áranna
1999-2003. Leyfi var fengið hjá Persónuvernd og
Vísindasiðanefnd. Upplýsingar voru fengnar úr
sjúkraskrám 60 einstaklinga, völdum handahófs-
kennt úr þýði allra þeirra 130 einstaklinga (2,0%
af íbúum svæðisins) sem höfðu fengið greininguna
sykursýki, tegund 2, á heilsugæslustöðinni ein-
hvern tímann á téðu tímabili. Heildarfjöldi syk-
ursjúkra á svæðinu er ekki þekktur. Gera má ráð
fyrir að 2,0% sé allstór hluti þeirra. Ekki var um
sérstakan gagnagrunn að ræða heldur var notast
við lista úr sögukerfinu þar sem farið var eftir
greiningu. Árið 1999 voru 30 einstaklingar í með-
ferð en fjöldi þeirra jókst jafnt þartil árið 2003
þegar þeir voru orðnir 55. Skráð var í töflur hvort
og hvaða ár eftirfarandi mælingar/rannsóknir
lágu fyrir: hjartalínurit, augnskoðanir, fótapúlsar,
taugaskoðanir, blóðþrýstingur og þyngdarstuðull
auk niðurstöður þeirra blóðmælinga sem getið
er um í klínískum leiðbeiningum (4). Allar blóð-
rannsóknir voru framkvæmdar á rannsóknarstofu
og notast var við bláæðablóð hjá fastandi ein-
staklingum.
Úrtak var valið með slembigjafa af netinu www.
randomizer.org
Mestan hluta gagnanna var að finna í rafrænu
sjúkraskýrsluforriti (Saga ) en einnig voru notuð
gögn úr pappírsskýrslum.
Úrvinnsla var unnin í Excel 2000. Við mark-
tæktarútreikninga var notað t-próf, staðalfrávik
og chi-próf þar sem það átti við. Chi-prófið var
reiknað með netforriti www.georgetown.edu/
faculty/ballc/webtools/web_chi.html en afgang-
urinn í Excel. Niðurstöður voru taldar marktækar
ef P<0,05.
Einn af einstaklingunum 60 var sleppt vegna
454 Læknablaðið 2006/92
Figure 1: Percent of
sample with the following
measurements performed
on in the year 2003.
88%, heildarkólesteról; 35 vs 71 %)(p<0,01). Ekki
voru marktækar breylingar (p<0,l) í tíðni mæl-
inga. Sérstaklega þarf að auka eftirfarandi þætti:
hjartalínurit, tauga- og æðaskoðanir, líkamsþyngd-
armælingar sem og vísun til augnlækna.
Ályktanir: Á rannsóknartímabilinu urðu mæld
gildi betri og náðu flest markmiðum klínískra
leiðbeininga á síðasta ári rannsóknartímabilsins.
Auka þarf tíðni mælinga.
Figure 2: Mean average
ofall recorded HbAlC
measurements each year.
The recommended goal
(<7%) was reached in the
yearlOOl.
Inngangur
Sykursýki er verulegt og vaxandi vandamál.
Erlendis hefur verið talið að 2-7% af útgjöld-
um heilbrigðiskerfisins tengist sykursýki (1).
Útgjöld felast umfram allt í afar kostnaðarsömum
fylgikvillum, svo sem hjarta- og æðasjúkdóm-
um, nýrnabilun, blindu og aflimun. Góð stjórn
E
o
<
I
Mean
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
average of all recorded HbAI C measurements
+/- 1 SD
1999 2000
2001
Year
2002 2003
i