Læknablaðið - 15.01.2009, Qupperneq 57

UMRÆÐUR 0 G
Æ V I S Ö G U
F R É T T I R
R L Æ K N A
engar samgöngur á landi, heldur aðeins með bát
og læknishúsið svo lélegt að ég hafði kúst við rúm-
stokkinn til að berja rotturnar þegar þær gerðust
of nærgöngular. Þetta var auðvitað erfitt en maður
lærði að bjarga sér og þetta mótaði mann sem
manneskju og lækni."
Páll rifjar upp að á námsárunum fór hann til
afleysingastarfa í einn mánuð í Búðardal. „Eina
bjarta sumamóttina hringir ljósmóðirin í mig og
segir að kona í sveitinni sé að fæða sitt ellefta barn.
Allar fæðingarnar hefðu gengið vel en nú væri allt
stopp og konan komin með hita. Ég notaði tímann
þar til ég var sóttur og rétt náði að rifja upp það
helsta í bókinni um fæðingarfræðin. Þegar ég kom
til konunnar voru börnin tíu öll á baðstofugólfinu
en hún lá þungt haldin í rúminu. Hún var spikfeit
og ég gat ekki með nokkru móti áttað mig á því
hvernig barnið lá með því að þreifa hana, gat ekki
einu sinni fundið hvort hún var með bami, svo ég
varð að þreifa hana neðan frá. Þar fann ég strax
fyrir baminu og þegar ég dró höndina út fylgdi
barnið á eftir. Ég var heldur léttari í spori þegar
ég fór en þegar ég kom og margir töldu þetta
kraftaverk. Ég minnist þess einnig að hafa þurft að
kippa áttræðum karli í axlarliðinn og hann kveink-
aði sér ekki hið minnsta enda hafði hann dregið úr
sér fjórtán tennur með naglbít og þótti þetta ekki
nú ekki mikið. Líklega hafa tennurnar samt verið
famar að losna."
Páll segist hafa haft mestan hug á að komast í
nám í skurðlækningum til Bandaríkjanna en á ár-
unum eftir stríð hafi læknaskólar nánast verið lok-
aðir útlendingum. „Skólamir fylltust af fyrrver-
andi hermönnum svo engin pláss voru laus fyrir
útlendinga. Ég fór því til Danmerkur og var í þrjú
ár í Kaupmannahöfn. Mér líkaði þar ágætlega en
læknisfræðin í Danmörku var ekki á hærra stigi en
á íslandi. Þeir höfðu fylgt Þjóðverjum sem stóðu
höllum fæti í læknisfræði eftir stríðið. Allir þeirra
bestu læknar höfðu verið gyðingar og voru ýmist
dauðir eða flúnir. Ég fékk stöðu á Landspítala
undir Snorra Hallgrímssyni sem var frábær maður
og þar lærði ég gríðarmargt enda fékk ég tækifæri
til að sinna alls kyns skurðaðgerðum. Ég tók svo
við sjúkrahúslæknisstöðu á Akranesi af Hauki
Kristjánssyni sem síðar varð yfirlæknir slysavarð-
stofu Borgarspítalans. Á Akranesi var aðstaðan
ekki sem best í upphafi, áhöld og tæki vantaði, en
það rættist smám saman úr því öllu saman, nýtt
sjúkrahús var byggt af mikilli framsýni og hefur
um árabil verið ein helsta máttarstoð atvinnulífs-
ins á Akranesi, með á þriðja hundrað starfsmanna.
Með nýja sjúkrahúsinu fjölgaði sjúkrarúmum úr
33 í 100 og skorturinn var orðinn svo mikill að
það kólnaði aldrei rúm hjá okkur þrátt fyrir aukn-
inguna."
Það var einmitt bygging nýja sjúkrahússins Páll ásamt Haraldi Böðvars-
sem varð ,il þess að Páll f6r ú, teiarp61i,ikina á ,
Akranesi. „Það var deilt um þessa byggingu og október 1963.
framsóknarmenn sögðu að við ætluðum að byggja
annan Landspítala á Akranesi með tilheyrandi
hallarekstri. Það var talið líklegt að framsókn-
armenn næðu meirihluta í bæjarstjórn og sjálf-
stæðismenn skoruðu á mig að gefa kost á mér
í bæjarstjórnina. Mér þótti það tilvinnandi ef
sjúkrahúsbyggingin næði fram að ganga. Þetta
kostaði það að ég varð að ganga í hús og kynna
mín stefnumál. Ég gerði þetta með nokkrum kvíða
og hjartslætti en fann fljótt að fólkinu í bænum
þótti vænt um þetta og við náðum 17 atkvæða
meirihluta. Þá var ákveðið að hefja byggingu nýja
sjúkrahússins og ég fór þá í eins árs leyfi til London
til að kynna mér nýjungar í læknisfræði. Þar sá ég
að allt önnur læknisfræði var í gangi en ég hafði
áður kynnst. Þama kynntist ég skurðlækningum
á slagæðum og byrjaði á því þegar ég kom til
baka. Þetta hafði ekki verið gert hérlendis fyrr
LÆKNAblaðið 2009/95 57