Frjáls verslun - 01.05.2012, Qupperneq 25

FRJÁLS VERSLUN 5. TBL. 2012 25
Í stuttu máli
sannleiks-
og sáttadóm-
stóll
þJÓÐMÁL:
• Alþingi ályktar að mikilvægt sé
að allir horfi gagnrýnum augum
á eigin verk og nýti tækifærið
sem skýrslan gefur til að bæta
samfélagið.
• Alþingi ályktar að fela forsætis­
nefnd, viðkomandi nefndum
Al þingis, stjórnlaganefnd, sbr. lög
um stjórnlagaþing, nr. 90/2010, og
forsætisráðherra fyrir hönd ríkis­
stjórnar að ráðast í eftirfarandi {…}.
Einnig samþykkti Alþingi að eftirfar­
andi rannsóknir og úttektir færu fram á
vegum Alþingis:
1. Sjálfstæð og óháð rannsókn á
starf semi lífeyrissjóða á Íslandi frá
setningu laga um skyldutryggingu
lífeyrisréttinda og starfsemi líf­
eyrissjóða, nr. 129/1997, og síðar.
Í kjölfar þess fari fram heildar­
endurskoðun á stefnu og starfsemi
lífeyrissjóðanna.
2. Sjálfstæð og óháð rannsókn á
aðdrag anda og orsökum falls
sparisjóða á Íslandi frá því að við­
skipti með stofnfé voru gefin frjáls.
Í kjölfar þess fari fram heildar­
endurskoðun á stefnu og starfsemi
sparisjóðanna.
3. Stjórnsýsluúttekt á Fjármála eftir­
litinu og Seðlabanka Íslands. Á
grundvelli hennar verði metnir
kostir og gallar þess að sameina
starf semi stofnananna í þeim til­
gangi að tryggja heildaryfirsýn
yfir kerfisáhættu, fjármálalegan
stöðugleika og ábyrgð á sam­
ræmingu viðbragða. (Heimild:
Alþingi.)
þrJár NeFNDIr í PíPUNUm?
Ekki hefur verið gengið frá skipun rann­
sókn arnefndar Alþingis sem rannsaka
átti aðdraganda og orsakir erfiðleika og
falls sparisjóðanna.
• Ekki hefur verið gengið frá skip un
rannsóknarnefndar um einka­
væðingu bankanna.
• Ekki farið fram stjórnsýsluúttekt á
Fjármálaeftirlitinu og Seðlabanka
Íslands.
Varðandi úrlausnir Alþingis við
öðrum samþykktum ályktunum í þessari
þings ályktun eru mjög skiptar skoðanir
hvernig til hefur tekist. Uppskera forsætis­
ráðherra fyrir hönd ríkisstjórnar varðandi
stjórnlaganefnd, stjórnlagaþing og stjórn­
lagaráð er umdeild. Ýmsum öðrum spurn­
ingum um lagasetningar sem dæmdar
hafa verið ólöglegar í Hæstarétti verður
einnig að svara.
FrekArI rANNsÓkNIr
NAUðsYNleGAr
Ljóst þykir að rannsaka verður opin ber­
lega nokkur mál, eins og:
• Icseave­ferlið frá upphafi.
• Verklag og ákvarðanatöku stjórn­
valda við endurreisn fjármála­
geirans.
• Bankafærslur efsta lags opinberra
embættismanna og ríkisforstjóra
síðastliðin tíu ár.
• Einkavæðingu Íslenskra
aðalverktaka.
• Eignarhaldsfélag Samvinnutrygg­
inga, Gift, og skyld fyrirtæki.
• Sölu, söluferli og eigendur stór­
fyrir tækja sem eru eða voru í eigu
nýju bankanna og skilanefnda.
Þessi upptalning er að sjálfsögðu ekki
tæmandi, en er vísbending um þær
fjölmörgu spurningar sem við verðum
að fá svar við, og sýnir nauðsyn þess að
setja á stofn sannleiks­ og sáttadómstól
þar sem misgjörðir stjórnmálamanna,
opinberra embættismanna og meðreiðar­
sveina þeirra á frjálsum markaði verða
af hjúpaðar. Eiðsverja á þá sem koma
fyrir nefndina og fólk á að geta fylgst
með yfirheyrslum í beinni útsendingu. Í
nefndina yrðu valdir fimmtán ópólitískir
sérfræðingar og lögfróðir menn til þess
að leiða sannleikann í ljós.
mAkleG málAGJölD
Hægri grænir, flokkur fólksins hefur það
einnig á stefnuskrá sinni að allir meintir
útrásarvíkingar og meðreiðarsveinar
þeirra þurfi í framtíðinni að hafa með sér
upprunavottorð fjármagns ef þeir hyggja
á fjárfestingar hér á landi. Koma verður
í veg fyrir peningaþvott, en ýmsar leiðir
eru notaðar til að koma aflandskrónum í
umferð á Íslandi. Það er ekki sanngjarnt
að heiðvirðir menn þurfi að keppa við
lágt gengi aflandskróna og illa fengið
fé þegar þeir eru að bjóða í eignir
banka og lífeyrissjóða. Aflandskrónur
í skattaskjólum eiga eingöngu að vera
gjald gengar ef sannanir liggja fyrir því
að til þeirra hafi verið stofnað á heið­
arlegan hátt og búið sé að greiða skatt af
þeim. Vill flokkurinn einnig verðlauna
uppljóstrara og starfsmenn erlendra og
innlendra fjármálafyrirtækja með 25%
af heimtunum sem kunna að finnast
erlendis og ekki búið að greiða skatt
af eða gera löglega grein fyrir. Einn­
ig vill flokkurinn að sannleiks­ og
sáttadómstóllinn geti sektað og svipt þá
aðila, sem brotlegir hafa gerst, orð um
og öðrum vegtyllum sem þeim hafa
hlotnast og geti sett þá í tíu ára við­
skiptabann, fyrirmunað þeim að stofna
fyrirtæki og sitja í stjórnum. Ef um
opinbera starfsmenn og embættismenn
er að ræða og þeir hafa gerst brotlegir
gæti sannleiks­ og sáttadómstóllinn
vítt þá, sektað, bannað þeim að gegna
opinberum trúnaðarstörfum fyrir ríki
og bæi ævilangt og lækkað eða afnumið
eftirlaun þeirra, eftir því hversu gróf brot
þeirra eru.
Landsdómur hefur leitt í ljós yfirgripsmikla samskiptaörðugleika íslenskra embættismanna
og vanhæfni í mörgum tilvikum.