Frjáls verslun - 01.01.2011, Blaðsíða 26

26 FRJÁLS VERSLUN 1.tbl.2011
Þú virðist sannfærður um að svo mikið fáist
út úr þrotabúi gamla Landsbankans og þær
greiðslur berist það örugglega á næstu árum að
það sem lendi á ríkissjóði vegna ábyrgðarinnar
verði innan við 50 milljarða króna. En það er
ekkert fast í hendi í því máli, gengi krónunnar
getur t.d. fallið og þyngt byrðina. Þá er skulda-
bréf nýja Landsbankans ekki eins tryggt og
af er látið fyrir þrotabúið. Sérfræðingur hjá
Gamma segir að breytist gengið og minna fáist
úr þrotabúinu geti yfir 230 milljarðar lent á
ríkissjóði.
„Ég get ekki frekar en annar sett trygg­
ingar fyrir endurheimtum búsins. En eftir
að hafa skoðað þau gögn sem eru tiltæk
tel ég eignir búsins varlega metnar. Svona
lá málið fyrir þinginu. Það þurfti að taka
afstöðu til þess og ég kynnti mér það mjög
vel. Raunverulegar líkur á því að skuld­
bindingin fari yfir 200 milljarða vegna
eigna þrotabúsins eru engar, að mínu mati.
Til þess að það gerðist þyrfti að koma
til algjört hrun á gjaldmiðlinum á næstu
mánuðum. Slíkt gjaldmiðilshrun þyrfti svo
að fara saman við hrun á eignamörkuðum
erlendis og einhver óvænt ytri atvik að
koma í veg fyrir útgreiðslur úr þrotabúinu.
Það er hægt að reikna sig í alls konar hörm­
ungar en það er bara ekki raunhæft.“
Útskýrðu það betur hvers vegna þú metur það svo
að endurheimtur þrotabúsins verði svo miklar?
Fyrir það fyrsta eru núþegar nokkur hundruð milljarðar króna í reiðufé í
þrota búinu, um einn þriðji allra eigna er
reiðu fé sem er að ávaxtast. Eignir búsins
eru sem sagt reiðufé, traust skuldabréf og
aðrar eignir sem hafa verið að þróast með
já kvæðum hætti – og fara bráðlega í sölu.
Heilt yfir virðist skilanefndin með varfærið
mat á eignasafninu og því tel ég einfaldlega
meiri líkur á að endurheimtuhlutfallið
hækki frekar en lækki.
Ef Ragnar H. Hall lögmaður hefur rétt fyrir
sér um að tryggingasjóður inn stæðueigenda
hafi einn forgang á útgreiðsl um úr þrota­
búinu – þ.e. áður en afgangurinn af viðkom­
andi Icesave­reikn ingi er greiddur – þá
er höfuðstóllinn tryggður að fullu. Þetta
skýrist síðar á árinu. En allir útreikningar
hafa af varfærnisástæðum miðað við að
Ragnar H. Hall hafi ekki rétt fyrir sér og að
krafa tryggingasjóðsins og afgangurinn af
reikningunum séu í forgangi.
Þá er deilt um það hvort heildsölulánin
upp á 170 milljarða króna teljist forgangs­
kröfur, þ.e. innstæður í skilningi neyðar­
laganna. Slitastjórn Landsbankans hefur
samþykkt að svo sé, en slitastjórnir Glitnis
og Kaupþings höfnuðu slíkri kröfu. Þetta
álitamál er núna fyrir dómstólum. Verði
heildsöluinnlánum hent út sem for gangs­
kröfu vænkast staðan verulega þannig að
höfuðstóll kröfunnar verður tryggður. Ef
Iceland­keðjan er seld á því verði sem rætt
hefur verið um að undanförnu er ljóst að
eign búsins eykst um tugi millj arða sem
aftur dregur enn frekar úr skuld bind ing­
unni. Hér mætti tína fleira til.
Ég tel að mikilvægur hluti kynningar á
málinu fyrir þjóðaratkvæði sé að gera betur
grein fyrir öllum þessum þáttum.“
En fari svo að dómstólar á Íslandi dæmi neyðar-
lögin ólögmæt, þá mun forgangur trygginga-
sjóðs innstæðueigenda í þrotabúi Landsbankans
falla úr gildi og Icesave falla á ríkissjóð? Þarf ekki
að fá niðurstöðu dómstóla um neyðarlögin áður en
Alþingi samþykkir Icesave-samninginn við Breta
og Hollendinga, fyrr er upphæðin ekki á hreinu?
„Lögfræðilegir álitsgjafar eru svo gott sem
á einu máli um að neyðarlögin verði aldrei
dæmd ógild. Sú niðurstaða styðst við það
álit ESA að það standist samkvæmt EES­
samningi að neyðarlögin, sem Íslendingar
settu, hafi sett innstæður í forgang í eignir
búsins. En fari svo þá er Icesave­málið ekki
okkar helsti höfuðverkur heldur uppgjör
íslenska bankagjaldþrotsins í heildina og
við verðum komin í verri stöðu en nokkurn
getur órað fyrir.“
PÓLITÍSK ÁHÆTTA
Hvað viltu segja við þau félög ungra sjálf stæðis-
manna sem hafa gagnrýnt þig og foryst una harð-
lega fyrir að samþykkja Icesave-samninginn.
„Ég ber mikla virðingu fyrir þeirra starfi.
Þeir hafa þó komið fullharkalega fram í
sínum málflutningi, en ég lít á stjórnina
sem góða vini mína, félaga og samherja. Ég
átti góðan fund með stjórn SUS þar sem ég
gat upplýst þá um ýmsa þætti málsins sem
skipta máli fyrir heildarmat á stöðunni.“
Finnst þér þú taka pólitíska áhættu með því að
samþykkja Icesave og aðstoða ríkisstjórnina við
að koma málinu í gegn?
„Ég er sjálfsagt að taka áhættu. En ég fylgi
minni sannfæringu um að þetta sé besta
leiðin fyrir þjóðina. Að reyna að gera öllum
ávallt til geðs er öruggasta leiðin til að
mistakast. Það er uppskrift að mistökum.“
Tveir af fyrrverandi formönnum flokksins,
Þorsteinn Pálsson og Geir H. Haarde, sögðu
eftir fundinn í Valhöll að þú hefðir styrkt stöðu
þína sem leiðtogi flokksins.
„Mér þykir auðvitað vænt um að njóta
stuðnings þeirra og trausts. Ég hef fundið
fyrir miklum stuðningi á meðal flokks bund­
inna sjálfstæðismanna sem og annarra út
af þessari ákvörðun minni. En ég er fyrst
og fremst að fara eftir eigin sannfæringu í
þessu máli.“
Ýmsir spyrja sig hvort Sjálfstæðisflokkurinn
fái eitthvað í staðinn – hvort þetta séu póli-
tísk hrossakaup – fyrst þið hoppið upp í vagn
vinstristjórnarinnar sem hefur í ákefð sinni sett
fyrrverandi formann flokksins á sakamannabekk.
Þið hefðuð getað setið hjá. Ríkisstjórnin þurfti
ekki stuðning ykkar í þessu máli.
Þeir sem hugsa svona gefa sér að stjórnar­andstaðan eigi alltaf að taka slaginn
gegn ríkisstjórnum og gera þeim erfitt fyrir.
Taka slaginn slagsins vegna en ekki vegna
málefna. Ég er ósammála þessari pólitík.
Þetta er ekki mín pólitík. Ég tók ekki
svona ákvörðun í Landsdómsmálinu þar
sem margir hvöttu mig til þess að ákæra
Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur og Björgvin
G. Sigurðsson. En ég stóð með sannfæringu
minni. Ég breyti eftir sannfæringu minni en
ekki pólitískum átakalínum. Það eru engir
samningar hér að baki – engin hrossakaup.
Mín afstaða liggur fyrir.“
Á MÓTI ÞVÍ AÐ
GANGA Í EVRÓPU SAMBANDIÐ
Víkjum þá að ESB-aðildarviðræðum Íslands.
Hver er þín einlæga afstaða til ESB-aðildar?
Ég spyr vegna þess að mörgum finnst þú ekki
nægilega skýr í afstöðu þinni og sumir halda
því fram að innst inni viljir þú ganga í ESB en
hafir orðið undir með það mál innan flokksins.
„Ég tel hag okkar vel borgið innan EES;
Evrópska efnahagssvæðisins. Ég hef kom­
ist að þeirri niðurstöðu að það sé ekki
ástæða til að stíga inn í Evrópusambandið
því ávinn ingurinn jafnar alls ekki út gallana
við það.
Samþykkt landsfundarins um að draga
aðildarumsóknina til baka var áskorun til
okkar sjálfstæðismanna um að gera það
sem við gætum til að stöðva viðræðuferlið.
En við erum í minnihluta á þinginu til að
fylgja þessari ályktun landsfundarins eftir
og mér sýnist að það vanti talsvert upp á
að slík tillaga nái fram að ganga.
Ég efast hins vegar um að aðildarferlið
haldi áfram mikið lengur. Ríkisstjórnin
er ekki fær um að standa að þessum við­
ræðum af heilindum. Það er himinn og
haf á milli stjórnarflokkanna og einstaka
ráðherrar og þingmenn stjórnarliðsins
vinna gegn stefnu ríkisstjórnarinnar. Ég sé
ekki hvernig það getur gengið mikið lengur
og spái því að það líði að leiðarlokum í
viðræðuferlinu. Það er einfaldlega ekki
heiðarlegt gagnvart viðsemjendum okkar
að standa svona að málum.“